Les devoirs et la chose publique dans l’œuvre de Nicolas Mavrocordatos
Αναρτήθηκε από Βιβλιοπωλείο ΜΙΕΤ - Αμερικής 13 στις 1:48 π.μ.
Lambros Kamperidis
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2021,σ.430
ISBN: 978-960-250-772-8
Τιμή: 28,00€
Τιμή ΜΙΕΤ: 25,20€
Ο Λάμπρος Καμπερίδης παρουσιάζει εδώ, γραμμένη στα γαλλικά, τη μελέτη
του που εξαρχής θεωρούσε ως απαραίτητο δεύτερο τόμο στην πραγματεία του
Νικόλαου Μαυροκορδάτου Περί καθηκόντων βίβλος (Βουκουρέστι
1719), την οποία ο ίδιος εξέδωσε σε δίγλωσση έκδοση (ΜΙΕΤ, 2014), σε
δική του μετάφραση και ερμηνευτικό σχολιασμό, επίσης στα γαλλικά. Ένα
δοκίμιο για τα «καθήκοντα» (officia) στο κατώφλι του Διαφωτισμού ήταν,
για τον πολύγλωσσο συγγραφέα, ο ιδεώδης συνοδοιπόρος του σύγχρονου
αναγνώστη στην κατανόηση του opus magnum του Μαυροκορδάτου, ο οποίος
συνέγραψε το έργο του ως πρότυπο ενός συνταγματικού δικαίου όταν ανέλαβε
την ηγεμονία των παραδουνάβιων επικρατειών, με σκοπό να χρησιμεύσει ως
κώδικας συνύπαρξης μιας ανασυντασσόμενης κοινωνίας στο πλαίσιο του
οθωμανικού καθεστώτος. Ο βοϊβόδας της Μολδοβλαχίας ήθελε να είναι ο
φορέας της δυτικής παράδοσης που νομιμοποιεί κάθε είδους ηγεμόνα,
αρχιερέα, ανώτατο κρατικό διοικητή ή δικαστή να αναλαμβάνει την
«αξιοπρέπεια» των καθηκόντων του, και να φέρει το «πρόσωπο» του
λειτουργήματος που ασκεί ως εγγύηση για τις υπηρεσίες του στα δημόσια
πράγματα (res publica). Τα πρώτα ηθικά χαρακτηριστικά των Καθηκόντων
αντλούν από τις πλατωνικές αρετές, τη δικαιοσύνη, τη φρόνηση, την
ανδρεία και τη σωφροσύνη. Σήμερα ο μελετητής της ιδέας των Καθηκόντων
και της μαυροκορδάτειας περιπέτειας, στο πόνημά του Les devoirs et la chose publique (Τα Καθήκοντα και τα δημόσια πράγματα),
διανύει μια ιστορική, φιλοσοφική, θεολογική, πολιτική και νομολογική
διαδρομή συσχετίζοντας τα καθήκοντα με τις αρετές, περιδιαβαίνει τα
σοφιολογικά κείμενα, ανατρέχει στις πηγές της παραινετικής λογοτεχνίας
αλλά και στον λαϊκό πολιτισμό με τις μοναστηριακές επιδράσεις, ερευνά
τις αλληλοεπιδράσεις στον διφυή πολιτισμικό γόνιμο χώρο της
νοτιοανατολικής Ευρώπης του 17ου και 18ου αιώνα, τη λεγόμενη
«ελληνο-ρουμανική παιδεία». Η Γαλλική Επανάσταση σήμανε το τέλος της
κυριαρχίας των καθηκόντων στο πολιτειακό σύστημα των παλαιών καθεστώτων.
Από την εποχή των Στωικών και ως τον 18ο αιώνα, τα καθήκοντα είχαν
εγγραφεί στους συνταγματικούς θεσμούς της πολιτείας και καθόριζαν το
μέτρο της εμπλοκής των πολιτών ως κοινωνικών προσώπων στις σχέσεις τους
με τις αρχές της εξουσίας, καθώς και στις σχέσεις τους με άλλα πρόσωπα
διασφαλίζοντας την αρμονική σύνθεση της κοινωνίας. Μετά την Επανάσταση η
πρωταρχική σημασία των καθηκόντων στη διάταξη της κοινωνίας μειώθηκε,
για να υπερτονιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα (droits de l’homme) που
υποσκέλισαν την έννοια των καθηκόντων.
ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΜΙΕΤ ΣΤΗ ΣΕΙΡΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Αναρτήθηκε από Βιβλιοπωλείο ΜΙΕΤ - Αμερικής 13 στις 2:36 π.μ.
Τίτλος: Περί καθηκόντων βίβλος. Traité des devoirs Συγγραφέας: Νικόλαος Μαυροκορδάτος
Επιστημονική επιμέλεια: Λάμπρος Καμπερίδης
Ελληνικό κείμενο σε μετάφραση και σχολιασμό στα γαλλικά από τον Λάμπρο Καμπερίδη
Έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2014
Σελίδες: 395 με 28 α/μ και 3 έγχρωμες εικόνες
ISBN: 978-960-250-604-2
Τιμή με έκπτωση: 31,50€
Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος (1680-1730), άνθρωπος με βαθιά καλλιέργεια και γνώση, ήταν ο πρώτος Έλληνας που διορίστηκε ηγεμόνας στις παραδουνάβιες ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου. Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος αναρρήθηκε διαδοχικά στον θρόνο και των δύο ηγεμονιών (1709-1730) και εγκαινίασε τον «αιώνα των Φαναριωτών» στις ρουμανικές χώρες. Η εποχή των Φαναριωτών χαρακτηρίστηκε από σημαντικές μεταρρυθμίσεις στις φεουδαρχικές κοινωνίες των περιοχών αυτών και διαμόρφωσε το πλαίσιο μιας αξιοσημείωτης πολιτισμικής και πνευματικής εξέλιξης, που ανέδειξε τελικά τις ηγεμονίες στο κυριότερο κέντρο του Διαφωτισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στην πραγματεία του Περί καθηκόντων βίβλος, που εκδόθηκε στο Βουκουρέστι το 1719, η επιρροή της κλασικής ηθικής φιλοσοφίας είναι έκδηλη. Ο συγγραφέας ακολουθεί τόσο τον Κικέρωνα όσο και τον Αριστοτέλη στην προσπάθειά του να σκιαγραφήσει ένα πρότυπο ενάρετης συμπεριφοράς και κοινωνικής δικαιοσύνης. Ο αριστοτελικός πολίτης εφοδιάζεται με χριστιανικές αρετές και η παραδοσιακή χριστιανική ηθική εμπλουτίζεται ενσωματώνοντας κλασικές αξίες. Η πραγματεία δίνει κατά πρώτο λόγο έμφαση στον ορθό λόγο, ως το προσδιοριστικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Το κεντρικό και εκτενέστερο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην εξέταση του ανθρώπου ως λογικού, κοινωνικού και πολιτικού όντος. Η γενναιότητα, η φρόνηση και η δικαιοσύνη (η ύψιστη των αρετών), η εγκράτεια και η γενναιοδωρία εξαίρονται όπως αρμόζει και προκρίνονται πλάι στις θεμελιώδεις θεολογικές αρετές της πίστης, της ελπίδας και της ευσπλαχνίας. Αυτά είναι τα καθήκοντα του έλλογου όντος στην πολιτική κοινωνία. Συνθέτουν επίσης το ηθικό πρότυπο του ενάρετου κυβερνήτη. Πνευματικός πρόδρομος του ελληνικού Διαφωτισμού, ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος συμμετείχε στον πνευματικό κοσμοπολιτισμό της ευρωπαϊκής «πολιτείας των γραμμάτων» πέρα από τα σύνορα του οθωμανικού κράτους. Ο ερμηνευτικός σχολιασμός του Λάμπρου Καμπερίδη αναδεικνύει τη σημασία, την πολυπλοκότητα και την πολυσημία του κειμένου, ανιχνεύει και επισημαίνει την πολλαπλότητα των πνευματικών πηγών (φιλοσοφικών, θεολογικών, ηθικών, νομικών, πολιτικών) από τις οποίες αντλούσε έμπνευση ο συγγραφέας, και προσφέρει στον αναγνώστη όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για την κατανόηση του έργου.
Ο ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΜΠΕΡΙΔΗΣ γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλωσε στην Αθήνα και ζει στο Μόντρεαλ από το 1970. Σπούδασε Βυζαντινή Ιστορία με καθηγητή τον Νικόλαο Οικονομίδη. Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελέτης του Νεότερου Ελληνισμού του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, συνεργάστηκε με τον καθηγητή Ζακ Μπουσάρ στην κοινή τους προσπάθεια να κάνουν γνωστή την εποχή των Φαναριωτών και των άγνωστων σχεδόν πρωταγωνιστών της, οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στην πνευματική, κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Συγγραφέας πολλών βιβλίων, δημοσιεύει τακτικά άρθρα του στο περιοδικό Atelier du roman (Παρίσι). Μερικοί τίτλοι έργων του δηλώνουν τα λογοτεχνικά και ιστορικά του ενδιαφέροντα: The Greek Monasteries of Sozopolis, Οι Γάμοι του Ουρανού και της Γης, Δος μοι τούτον τον ξένον, Από τον Μπρετ Χαρτ στον Παπαδιαμάντη. Εκδίδει επίσης, μαζί με τη Denise Harvey, τις μεταφράσεις των έργων του Παπαδιαμάντη στα αγγλικά, από τις οποίες ήδη κυκλοφορούν δύο τόμοι: The Boundless Garden και The Murderess. Διδάσκει στο γαλλόφωνο Πανεπιστήμιο του Σέρμπρουκ στο Κεμπέκ, και είναι ιερέας της ενορίας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στα δυτικά προάστια της Νήσου του Μόντρεαλ.
Παλαιότερες αναρτήσεις Αρχική σελίδα