ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Μεταξύ 1820 και 1990, το μερίδιο των σημερινών πλούσιων χωρών στο παγκόσμιο εισόδημα αυξήθηκε κατακόρυφα: από 20% σε σχεδόν 70%. Έκτοτε, το μερίδιο αυτό μειώθηκε και σήμερα βρίσκεται περίπου στα επίπεδα του 1900. Όπως εξηγεί ο RichardBaldwin, τούτη η αντίστροφη πορεία σηματοδοτεί μια νέα φάση της παγκοσμιοποίησης, δραστικά διαφορετική από την παλιά.

Η παγκοσμιοποίηση απογειώθηκε τον 19ο αιώνα, όταν η δύναμη του ατμού και η ειρήνη που επικράτησε σε παγκόσμιο επίπεδο μείωσαν το κόστος μεταφοράς αγαθών. Αυτό πυροδότησε έναν αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο βιομηχανικής συγκέντρωσης και οικονομικής μεγέθυνσης που κατέληξε στην κυριαρχία των σημερινών πλούσιων χωρών – δηλαδή, στη Μεγάλη Απόκλιση. Κινητήρια δύναμη της νέας παγκοσμιοποίησης είναι η τεχνολογία της πληροφορίας, η οποία μείωσε ριζικά το κόστος διακίνησης ιδεών. Έτσι, οι πολυεθνικές εταιρείες μπορούσαν πια να μεταφέρουν παραγωγικά στάδια εντάσεως εργασίας σε αναπτυσσόμενες χώρες. Όμως για τον καλό συντονισμό της μεταποιητικής διαδικασίας, οι εταιρείες μετέφεραν επίσης στο εξωτερικό, εκτός από τις θέσεις εργασίας, την τεχνογνωσία τους στο μάρκετινγκ, τη διοίκηση και τις τεχνικές παραγωγής. Ο συνδυασμός υψηλής τεχνολογίας και χαμηλών μισθών οδήγησε στην εκρηκτική εκβιομηχάνιση ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών και στην ταυτόχρονη αποβιομηχάνιση των ανεπτυγμένων χωρών – με λίγα λόγια, στη σημερινή Μεγάλη Σύγκλιση.

Επειδή κινητήρια δύναμη της παγκοσμιοποίησης είναι πλέον οι ταχύτατες τεχνολογικές αλλαγές και ο κατακερματισμός της παραγωγής, ο αντίκτυπός της είναι πιο αιφνίδιος, πιο επιλεκτικός, πιο απρόβλεπτος και πιο ανεξέλεγκτος. Στη νέα παγκοσμιοποίηση τόσο οι πλούσιες όσο και οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς πολιτικές προκλήσεις στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή τους.

Τίτλος: Ιστορίες της τεχνολογίας του εικοστού αιώνα. Ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ξύλινα αεροπλάνα, γαλλικοί αντιδραστήρες, γυναίκες υπολογιστές
Επιμέλεια: Τέλης Τύμπας, Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου
Έκδοση: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2013
Σελίδες: 296
ISBN: 978-960-524-404-0
Τιμή με έκπτωση: 13,50€


Η έννοια της τεχνολογίας εμφανίζεται για πρώτη φορά μετά τη βιομηχανική επανάσταση, διευρύνεται κατά τον μεσοπόλεμο και γενικεύεται στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, για να φτάσει μέσα στον 20ό αιώνα να συνδεθεί με τα πάντα – ακόμα και με τη δυνατότητα εξαφάνισής μας μέσω ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος ή μιας καταστροφής του περιβάλλοντος. Ο παρών τόμος καλύπτει μια περίοδο κατά την οποία η τεχνολογία όχι μόνο αναπτύχθηκε ραγδαία σε πολλά επίπεδα, αλλά και διαμορφώθηκαν με συγκεκριμένο τρόπο μια σειρά από κρίσιμες τεχνολογίες: τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες και οι υπολογιστές. Γιατί επικράτησαν τα βενζινοκίνητα οχήματα έναντι των ηλεκτρικών; Ήταν τα ξύλινα αεροπλάνα κατώτερα από τα μεταλλικά; Υπήρχε κάποιο καθολικά ανώτερο σχέδιο πυρηνικού αντιδραστήρα; Η εργασία των ανθρώπων-υπολογιστών εξαλείφθηκε από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή; Ποιος ήταν ο ρόλος του κράτους και της ιδεολογίας στην διαμόρφωση της τεχνολογίας στα παραπάνω παραδείγματα; Ποιος ήταν ο ρόλος των έμφυλων στερεοτύπων; Οι ιστορικοί της τεχνολογίας που υπογράφουν τις μελέτες του παρόντος τόμου επιχειρούν να αναμετρηθούν τελικά με ένα μείζον ερώτημα: Είναι σωστό να υποθέτουμε ντετερμινιστικά ότι η τεχνολογία εξελίσσεται προς την «πρόοδο», ή μήπως όχι;


Περιεχόμενα

Τέλης Τύμπας – Ειρήνη Μεργούπη – Σαβαΐδου:
Επιλέγοντας ιστορίες της τεχνολογίας

Τέλης Τύμπας
Ιστορία και ιστοριογραφία της τεχνολογίας: Μια εισαγωγή

Gijs P. A. Mom και David A. Kirsch
Τεχνολογίες σε αντιπαράθεση: Άλογα, ηλεκτρικά φορτηγά και ο εκμηχανισμός των μετακινήσεων στις αμερικανικές πόλεις, 1900-1925

Eric Schatzberg
Ιδεολογία και τεχνική επιλογή: Η παρακμή του ξύλινου αεροπλάνου στις Ηνωμένες Πολιτείες, 1920-1945

Gabrielle Hecht
Πολιτικοί σχεδιασμοί: Πυρηνικοί αντιδραστήρες και εθνική πολιτική στη μεταπολεμική Γαλλία

Jennifer S. Light
Όταν οι υπολογιστές ήταν γυναίκες

Οι συγγραφείς