ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Στην Αθήνα των κλασικών χρόνων, τον πολίτη και την πόλιν τούς συνδέει ένας δεσμός ζωτικός: η συλλογικότητα προστατεύει το άτομο και διαμορφώνει τις ευρύτερες προϋποθέσεις ώστε αυτό να ευημερήσει, και το άτομο στηρίζει και προάγει την ευημερία της συλλογικότητας. Η φιλοπατρία, η έννοια του χρέους, η φιλοτιμία, μα και η υστεροφημία, είναι στοιχεία που συγκροτούν μεταξύ άλλων το πολιτειακό ιδεώδες του Αθηναίου και προβάλλονται συστηματικά στον δημόσιο λόγο των φιλοσόφων, των ρητόρων και των πολιτικών.

Πώς όμως το ατομικό συμφέρον συμβιβάζεται με αυτό το πολιτειακό ιδεώδες; Πώς η πόλη διαχειρίζεται τους πολίτες της που προτάσσουν αυτό το συμφέρον έναντι του συλλογικού, και είτε βρίσκουν τρόπους για να αποφύγουν να πολεμήσουν για την πόλη είτε δείχνουν δειλία στη μάχη είτε, αν είναι πλούσιοι, προσπαθούν να αποκρύψουν την περιουσία τους ώστε να μην επωμιστούν οικονομικά βάρη υπέρ του δήμου; Ποιες κοινωνικές εντάσεις δημιουργεί ο ιδιοτελής ατομικισμός σε μια δημοκρατική πολιτική κοινωνία όπου η εξουσία ασκείται από τον λαό; Και πώς η νεογέννητη δημοκρατία προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην πειθώ και στον καταναγκασμό; Εξετάζοντας με πρωτότυπο τρόπο την κακή πολιτειακή συμπεριφορά τόσο ως κοινωνική πραγματικότητα όσο και ως ιδέα στην Αθήνα των κλασικών χρόνων, τον 5o-4o αι. π.Χ., το βιβλίο συμβάλλει σε μια βαθύτερη εξοικείωση με την αρχαία αθηναϊκή κοινωνία, θίγοντας ένα ζήτημα που παραμένει ουσιώδες ακόμα και για τις σύγχρονες νεωτερικές δημοκρατίες.

Ο Matthew R. Christ είναι καθηγητής και διευθυντής του Τμήματος Κλασικών Σπουδών και συνεργαζόμενος καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα των ΗΠΑ. Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τις μελέτες The Litigious Athenian (The Johns Hopkins University Press, 1998) και Τhe Limits of Altruism in Democratic Athens (Cambridge University Press, 2012).