ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Κυκλοφόρησε ο 17ος τόμος του Κονδυλοφόρου.

Το πρώτο κείμενο του τόμου, από τη Μαριλίζα Μητσού, είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Χριστόφορου Λιοντάκη, του σεμνού ποιητή, δοκιμιογράφου και μεταφραστή, που έφυγε τον περασμένο Ιούλιο. Στο κύριο μέρος του περιοδικού, ο Peter Mackridge επιστρέφει στον Ανδρέα Κάλβο και συζητά ζητήματα της γλώσσας των Ωδών και των σχέσεών τους με άλλα παλαιότερα και σύγχρονά τους ποιητικά έργα. Ο Αλέξης Πολίτης συγκεντρώνει και σχολιάζει εννέα έργα του ελληνικού ρομαντισμού που κυκλοφόρησαν στα 1850-1880 και αντλούν τη θεματική τους ύλη από την εποχή της Βενετοκρατίας στην Κρήτη. Στον τόμο φιλοξενούνται δύο καβαφικού ενδιαφέροντος μελέτες. Η Diana Haas παρουσιάζει τέσσερα αυτοσχόλια του Καβάφη, στα ποιήματα «Η Συνοδεία του Διονύσου» και «Τυανεύς Γλύπτης», με πληροφορίες και σχολιασμό που φωτίζουν βήμα προς βήμα τη διαδικασία της ποιητικής σύνθεσης. Η Μάρθα Βασιλειάδη προτείνει μια ερμηνεία του ατελούς ποιήματος «Ο Επίσκοπος Πηγάσιος», η οποία δίνει μια νέα διάσταση στη συζήτηση για τη θέση του Ιουλιανού στην ποίηση του Αλεξανδρινού. Δυο μελέτες έχουν ώς θέμα Έλληνες υπερρεαλιστές. Η Αλεξάνδρα Σαμουήλ αποκρυπτογραφεί μεθοδικά δύο ποιήματα του Νίκου Εγγονόπουλου, τα «Γυψ και φρουρά» και «Όσιρις», ανιχνεύοντας σε αυτά την ταχεία υλοποίηση της μπρετονικής «occultation» στη διπλή της σημασία, της απόκρυψης και της αποκρυφοποίησης. Η Άννα Κατσιγιάννη εξετάζει την εικόνα της Ρωσίας στον Ανδρέα Εμπειρίκο, εστιάζοντας στη θεωρία και στις τεχνικές του υπερρεαλιστικού και του σοβιετικού κινηματογράφου όπως αξιοποιούνται για την ανακατασκευή της μνήμης στο «Αμούρ-Αμούρ». Στην κύρια ύλη του περιοδικού, τέλος, ο Χ.Λ. Καράογλου αναδημοσιεύει και σχολιάζει γράμματα πρωτεργατών του δημοτικισμού προς τον εκδότη της εφημερίδας Ακρόπολις Βλάση Γαβριηλίδη, ένθερμο υποστηρικτή της δημοτικής: δύο γράμματα του Ψυχάρη (του 1888) και τρία του Αλέξανδρου Πάλλη (του 1901). Και η Στεφανία Γεωργάκη δημοσιεύει με σχόλια δεκαπέντε γράμματα από την αλληλογραφία του δοκιμιογράφου Δημήτρη Νικολαρεΐζη προς (και από) τον Μηνά Δημάκη, τον Ανδρέα Καραντώνη, τον Άρη Δικταίο κ.ά. Στις «Μονοκοντυλιές», η Diana Haas ελέγχει πρόσφατο δημοσίευμα για σοβαρά σφάλματα στη μεταγραφή και τον σχολιασμό αποσπάσματος αυτοσχολίου του Καβάφη στο αποκηρυγμένο ποίημα «Ωδή και Ελεγεία των Οδών». Στο «Μελανοδοχείο» δημοσιεύονται δύο βιβλιοκρισίες: του Αλέξη Πολίτη για την έκδοση Πέτρος Δ. Στεφανίτσης, Απομνημονεύματα (1821-1839), επιμ. Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης (Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, 2019), και του Χ.Λ. Καράογλου για την έκδοση Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και πεζά, επιμ. Δημήτρης Δημηρούλης (Gutenberg, 2017). Στο τελευταίο μέρος του Κονδυλοφόρου δημοσιεύεται καταρτισμένο από τον Μιχ. Γ. Μπακογιάννη ένα συστηματικό ευρετήριο της μεταφρασμένης ξένης λογοτεχνίας στο περιοδικό Εστία (1876-1895), με δύο κύριους αλφαβητικούς πίνακες: των μεταφραζόμενων ξένων συγγραφέων και των μεταφραστών.

Κυκλοφόρησε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης ο 15ος τόμος του Κονδυλοφόρου με δεκαπέντε συνεργασίες, που εκτείνονται σε 280 σελίδες.

Ο τόμος ανοίγει με ένα βαθύ, προσωπικό κείμενο του Κυριάκου Τσαντσάνογλου για τη γνωριμία και τη σχέση του με τον Δ. Ν. Μαρωνίτη.

Οι χρονολογικά πρώτες εργασίες είναι αφιερωμένες στη γραμματεία του 18ου αιώνα και των αρχών του 19ου. Ο Αλέξανδρος Κατσιγιάννης εξετάζει τα –στιχουργημένα ιδίως– παραθέματα στο Θέατρον Πολιτικόν (ελληνική απόδοση του Theatrum Politicum, 1631), στην πορεία τους από το πρώτο χειρόγραφο (1716) ώς την πρώτη έκδοση (1758), τα οποία και μεταγράφει διπλωματικά. Η Ναταλία Δεληγιαννάκη ασχολείται με τέσσερα, κυρίως, στιχουργήματα του Έρωτος αποτελέσματα, τα οποία αποδεικνύονται συμπιλήματα από αναγνώσματα των συντακτών τους. Ο Peter Mackridge ανακινεί το ζήτημα της πατρότητας του Έρωτος αποτελέσματα, εξετάζοντας την παρουσία στο έργο της –ηπειρώτικης– ρηματικής κατάληξης –εταν. Η Μαργαρίτα Ιωάννου παρουσιάζει τα φαναριώτικα στιχουργήματα του κώδικα Σκορδίλη και συντάσσει το ευρετήριο των πρώτων στίχων τους.

Ο Μιχάλης Κεμεντζετσίδης, στη συνέχεια, ανατρέχει στα «Γερμανικά γράμματα» του Γιάνη Α. Καμπύση και την εποχή τους.

Οι δύο επόμενες συνεργασίες έχουν ως θέμα τον Κ. Π. Καβάφη. Η Renata Lavagnini, εφαρμόζοντας, όπως στην έκδοση των Ατελών, τη γενετική μέθοδο, αναλύει μικροσκοπικά τα στάδια επεξεργασίας του ποιήματος «Καισαρίων» (1918). Ο Χ. Λ. Καράογλου αναφέρεται στον «κριτικό» και στον «πολιτικό» Καβάφη.

Η Θάλεια Ιερωνυμάκη γράφει για τη συμμετοχή του Κ. Γ. Καρυωτάκη στον Φιλαδέλφειο Ποιητικό Διαγωνισμό του 1919 και δημοσιεύει ένα άγνωστο ποίημά του.

Η Χρυστάλλα Κανελλίδου επιχειρεί μια προσέγγιση του ποιήματος «Η ώρα των ποιμένων» του Γιάννη Ρίτσου σε σχέση με το κείμενο της Αποκάλυψης του Ευαγγελιστή Ιωάννη.

Η Μαρία Ιατρού γράφει για τον κριτικό Μανόλη Αναγνωστάκη και ειδικότερα για την υποδοχή των νέων, το 1950 και γύρω στο 1960, ποιητών Ντίνου Χριστιανόπουλου, Μάρκου Μέσκου, Ανέστη Ευαγγέλου και Βύρωνα Λεοντάρη.

Η Μάρα Ψάλτη πραγματεύεται συστηματικά ένα σχεδόν αδιερεύνητο θέμα, τον ποιητικό κυβισμό του Οδυσσέα Ελύτη στα Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας.

Δημοσιεύονται ακόμη πέντε ενδιαφέροντα γράμματα του Δ. Νικολαρεΐζη στον Τίμο Μαλάνο, σε επιμέλεια της Φεβρωνίας Χατζηγρηγορίου, καθώς και δύο σύντομα σημειώματα, του Αλέξη Πολίτη για τον Κανόνα Περιεκτικό και της Μιχαήλας Καραμπίνη-Ιατρού για τον Θεόδωρο Ντόρρο.

* Ο Κονδυλοφόρος, ετήσια έκδοση νεότερης ελληνικής φιλολογίας, αποτελεί συνέχεια του περ. Μολυβδο-κονδυλο-πελεκητής (τ. 1-7, 1989-2000) που ίδρυσε ο Γ. Π. Σαββίδης, κυκλοφορεί από το 2002 (τ. 1-14, 2002-2015, Θεσσαλονίκη, University Studio Press, και τ. 15, 2017, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) και διευθύνεται από οκταμελή συντακτική επιτροπή. Στις σελίδες του δημοσιεύονται πρωτότυπα μελετήματα για θέματα της νεοελληνικής γραμματολογίας και της θεωρίας της λογοτεχνίας, φιλολογικά σημειώματα και ολιγοσέλιδες ανακοινώσεις (Μονοκοντυλιές), βιβλιοκρισίες (Μελανοδοχείο), ενίοτε και βοηθητικά φιλολογικά εργαλεία, όπως ειδικές βιβλιογραφίες ή ευρετήρια περιοδικών.