ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Τίτλος: Τόνια Νικολαϊδη /Έργα 1947-2010

Κείμενα: Τάκης Μαυρωτάς, Τόνια Νικολαΐδη

Σχεδιασμός καταλόγου: Διονύσης Καψάλης

Έκδοση: Μ.Ι.Ε.Τ. Αθήνα, 2010,

Σελίδες: 145 με 103 έγχρωμες και α/μ εικόνες

ISBN: 978-960-250-437-6

Τιμή ΜΙΕΤ: 15,00€

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (23 Μαρτίου έως 23 Μαΐου 2010). Παρουσιάζονται 75 περίπου έργα της χαράκτριας Τόνιας Νικολαΐδη από τα φοιτητικά της χρόνια στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1946-1952), στο εργαστήριο χαρακτικής του Γιάννη Κεφαλληνού, έως τα τελευταία έργα της, τις ψηφιακές εκτυπώσεις του 2010.

Η Τόνια Νικολαΐδη κατάγεται από την Ιθάκη. Γεννήθηκε το 1927 στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1946-1952) ζωγραφική, με δάσκαλο τον Ουμβέρτο Αργυρό, και χαρακτική στο εργαστήριο του Γιάννη Κεφαλληνού. Έχει παρουσιάσει το έργο της σε πολλές ατομικές εκθέσεις (1979-2009). Συνεχής είναι επίσης η παρουσία της σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σημειώνουμε ενδεικτικά τη συμμετοχή της στις Πανελληνίους του Ζαππείου, καθώς και στις διεθνείς Μπιεννάλε και Τριεννάλε Χαρακτικής (Αλεξάνδρειας, Βελιγραδίου, Κρακοβίας, Λιουμπλιάνας, Φρέντρικσταντ Νορβηγίας κ.α.). Έχει διακριθεί με πολλά βραβεία και επαίνους: α΄βραβείο και χρυσό μετάλλιο (Μπιεννάλε Αλεξάνδρειας, 1980), χρυσό μετάλλιο (Μπιεννάλε Φρέντρικσταντ, 1989), βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1999) κ.α.

Στα φοιτητικά της χρόνια η Τόνια Νικολαΐδη ζωγράφιζε και χάραζε, εμμένοντας σε έναν ανθρωποκεντρικό θεματικό κύκλο αναζητήσεων. Αμέσως μετά την αποφοίτησή της από την ΑΣΚΤ εγκαταλείπει τη ζωγραφική και αφοσιώνεται στη χαρακτική. Όπως σημειώνει ο Τάκης Μαυρωτάς, «η πρώτη ενότητα της δουλειάς της, από το 1949 έως το 1969, διακρίνεται από τις ουμανιστικές διατυπώσεις, με την άψογη παραστατική απόδοση και την έντονη αίσθηση της ζωγραφικότητας». Από το 1979, η Τόνια Νικολαΐδη υιοθετεί «μια “παράδοξη” μέθοδο στη χαρακτική, που συνδυάζει τη λινολαιογραφία, τη φωτογραφία και τη μεταξοτυπία, για να καταθέσει τη σύγχρονη, πρωτότυπη μαρτυρία της, ένα μνημειακό έργο που ανοίγει νέους δρόμους έκφρασης και αποκαλύπτει την ορατή ψυχική της ενδοχώρα. Η φύση αντιπροσωπεύει, για τη χαράκτρια, το αιώνιο, και η μέθεξή της στο φως του Ιονίου στάθηκε η αιτία και η αφορμή για να ανακαλύψει μια πρωτόφαντη ομορφιά στο έργο της. Συνειδητά αποφεύγει κάθε δεξιοτεχνία και κάθε τυπική παραδοσιακή τεχνική, γιατί αυτό που την ενδιαφέρει είναι η ελευθερία της έκφρασης. Η χαρακτική της διακρίνεται από την απλότητα, τη διαύγεια, τη σαφήνεια και τη λιτότητα. Με μετρημένες χαράξεις, αφού αντιστρατεύεται τις παραμορφώσεις, αποκαλύπτει τον συγκινησιακό της στοχασμό. Έντονες χρωματικές αντιπαραθέσεις, σχέδιο και πλαστικότητα αποκαλύπτουν την ευαισθησία και την επιθυμία της να προσεγγίζει την ουσία της ανθρώπινης ζωής. Η θεματική της περιστρέφεται, ως επί το πλείστον, γύρω από το υγρό στοιχείο και το ανθρώπινο σώμα.(...) Ο χαρακτικός της κόσμος, που χαρακτηρίζεται από ιδιότυπη ρεαλιστική θεώρηση, παρουσιάζεται οικείος, ιδιαίτερα στα έργα της πρώτης περιόδου, για να εξελιχθεί σταδιακά σε ένα χώρο σύνθετο, όπου συνυπάρχουν ρεαλιστικά και ανεικονικά στοιχεία. Ο κόσμος της δεν εκφράζει την όψη μιας επιφανειακής πραγματικότητας, αλλά την ανίχνευση της ανθρώπινης πορείας μέσα στον βιωμένο χρόνο, τον έρωτα και τη ζωή. Η χαράκτρια θέτει επίμονα το ερώτημα τι είναι ρεαλισμός. Η περιγραφή μιας συγκεκριμένης κατάστασης, με δεδομένη σημασία και συγκινησιακή φόρτιση, ή το απόσταγμα μιας ολόκληρης ζωής, της βαθύτερης ουσίας του ανθρώπου;».