ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

       Διαρκής μέριμνα του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης είναι να κάνει γνωστό το εκδοτικό του έργο στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Γι’ αυτό το λόγο και φέτος, όπως και κάθε χρόνο, ο Φεβρουάριος είναι μήνας προσφορών και μεγάλων εκπτώσεων στο σύνολο των εκδόσεών μας. Οι βιβλιόφιλοι και όλοι οι φιλομαθείς αναγνώστες μπορούν να αποκτήσουν σπουδαία έργα και τίτλους-κοσμήματα της παγκόσμιας και της εγχώριας πνευματικής παραγωγής σε προσιτές τιμές. Μπορούν να επιλέξουν τα βιβλία που προτιμούν από μια μεγάλη ποικιλία πρωτότυπων και μεταφρασμένων μελετών, οι οποίες καλύπτουν θεματικά ολόκληρο σχεδόν το φάσμα των επιστημών του ανθρώπου (ιστορία, αρχαιολογία, φιλοσοφία, κλασική, βυζαντινή και νεότερη φιλολογία, γλωσσολογία, ιστορία των επιστημών, τέχνη κλπ.).
 

       Τα πέντε βιβλιοπωλεία του Ιδρύματος, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, περιμένουν τους παλιούς και νέους φίλους με μεγάλες εκπτώσεις και ειδικές προσφορές έως 50%. Πιο συγκεκριμένα:

 

 Ιδρύματα που συμμετέχουν με 30-55% έκπτωση στο σύνολο των εκδόσεών τους

Alpha Bank
Ακαδημία Αθηνών
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών – ΕΚΚΕ
Εκδόσεις 21ου αιώνα
Εκδόσεις Ιστός
Εκδόσεις Νησίδες
Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Εταιρεία Μελέτης Καθ’ ημάς Ανατολής
Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού - Σχολή Μωραΐτη
Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία
Ίδρυμα Γουλανδρή – Χορν
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
Ίδρυμα Παναγιώτη και Έφης Μιχελή
Ίδρυμα Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής
Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα
Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων
Καΐρειος Βιβλιοθήκη Άνδρου
Κέντρο Λόγου και Τέχνης «Διέξοδος»
Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών
Λυμπεροπούλειο Ίδρυμα – Άρτος Ζωής
Μουσείο Γουλανδρή - Φυσικής Ιστορίας
Μουσείο Μπενάκη
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος
Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης – ΠΑΚΕΘΡΑ
Οι εκδόσεις των Συναδέλφων
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ

 Ιδρύματα που συμμετέχουν με 30-55% έκπτωση σε επιλεγμένες εκδόσεις τους

Πορτρέτα αναγνωστών αλλά και η ίδια η πράξη της ανάγνωσης είναι το θέμα των φωτογραφιών που συγκεντρώνονται στο βιβλίο αυτό. Η απεικόνιση του αναγνώστη δεν αποτέλεσε φωτογραφική καινοτομία.

Όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο Γιάννης Παπαθεοδώρου, «η ζωγραφική είχε βέβαια προετοιμάσει το έδαφος για την απεικόνιση της ανάγνωσης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως για την ιστορία της λογοτεχνίας, την ιστορία του βιβλίου και της ανάγνωσης, τα χαρακτικά, τα ιχνογραφήματα, οι ζωγραφικοί πίνακες και οι φωτογραφίες με θέμα την ανάγνωση αποτελούν σήμερα σημαντικά τεκμήρια για να κατανοήσουμε τις αλλαγές στις νοοτροπίες και στις αναγνωστικές συμπεριφορές».

Φωτογραφίες λοιπόν που ξεκινούν από το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα και φτάνουν μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970 αποτυπώνουν γλαφυρά τη διάδοση της ανάγνωσης σε μια εποχή κατά την οποία συγκροτείται μια δυναμική «καινούργια αναγνωστική κουλτούρα, η οποία έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: το βιβλίο βγαίνει έξω από τα τείχη της βιβλιοθήκης των λογίων». Αναγνώστες και των δύο φύλων, κάθε ηλικίας και κοινωνικής ομάδας, εκ των οποίων πολλοί γνωστοί και επώνυμοι, καταθέτουν ένα είδος προσωπικής μαρτυρίας όταν επιλέγουν, ή απλώς αποδέχονται, να φωτογραφηθούν τη στιγμή που διαβάζουν. Στις φωτογραφίες αυτές, «η επανάληψη της θεματικής είτε αποτυπώνει μια ιδιαίτερη κοινωνική πρακτική είτε επιβεβαιώνει την προσήλωση γύρω από ένα σταθερό πολιτισμικό αντικείμενο (τα βιβλία). Σε κάθε περίπτωση οι φωτογραφίες σχετίζονται με τα ίδια τα βιογραφικά στοιχεία των ατόμων ή των κοινωνικών ομάδων που απεικονίζονται».

Οι φωτογραφίες αυτές καταγράφουν τη μετάβαση από την ατομική, σιωπηρή και μοναχική ανάγνωση του 19ου αιώνα, περιορισμένη συνήθως σε έναν κύκλο λογίων ή μορφωμένων ατόμων και των οικογενειών τους, στις νέες αναγνωστικές πρακτικές του 20ού αιώνα, τις οποίες υιοθετεί ολόκληρη η κοινωνία. Αναδεικνύουν επίσης τη διεύρυνση του αναγνωστικού κοινού, την οποία επιφέρει ο μαζικός αλφαβητισμός και η εισαγωγή της υποχρεωτικής εκπαίδευσης: μαθητές και μαθήτριες, στρατιώτες, το ανώνυμο πλήθος της πόλης, όλοι αποκτούν δικαιωματικά μια θέση στην κοινότητα των αναγνωστών. Παράλληλα αποτυπώνεται και η τεχνολογική πρόοδος του φωτογραφικού μέσου, η οποία πολύ σύντομα επιτρέπει τη φωτογράφηση του αναγνώστη όχι μόνο στο γραφείο ή στο σπίτι αλλά και σε οποιονδήποτε εξωτερικό χώρο, παραδείγματος χάρη στον κήπο, στον δρόμο ή στο καφενείο.

Στο βιβλίο αυτό ποζάρουν με την ιδιότητα του αναγνώστη μεταξύ άλλων ο Γιάννης Ψυχάρης, η Μαρία Πολυδούρη, ο Νάνος Βαλαωρίτης σε παιδική ηλικία, ο Θράσος Καστανάκης, ο Στρατής Τσίρκας, ο Δημήτρης Γληνός, ο Γεώργιος Δροσίνης, ο Κωστής Παλαμάς, ο Τζουζέππε Ουνγκαρέττι, η Κατίνα Παξινού, ο Γιάννης Μπεράτης, ο Παντελής Πρεβελάκης και ο Γιώργος Σεφέρης.

Αντιπροσωπευτικοί πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά σημαντικών Ελλήνων δημιουργών όπως των Καντούνη, Κουτούζη, Γύζη, Ιακωβίδη, Βολανάκη, Πανταζή, Αλταμούρα, Γαλάνη, Παρθένη, Μαλέα, Κόντογλου, Αστεριάδη, Στέρη, Σπυρόπουλου, Εγγονόπουλου, Διαμαντόπουλου, Τσίγκου, Γαΐτη, Βενετούλια, Γεωργιάδη, Μυταρά, Σόρογκα, Τζομπανάκη, Πατσόγλου, Καμπαδάκη, Νικολαΐδη και άλλων θα παρουσιαστούν στην Αθήνα αποκαλύπτοντας το εύρος των αισθητικών επιλογών των ιδρυτών της πολυσυζητημένης συλλογής Νέστορα και Αλίκης Τέλλογλου. Πρόκειται για αντιπροσωπευτικά έργα ζωγραφικής και γλυπτικής από τον 19ο έως τον 20ό αι. που οι επιλογές τους σε μεγάλο βαθμό σχετίζονται με την προσωπικότητα των συλλεκτών που έθεσαν σκοπό ζωής τους την προσφορά στην παιδεία και τον πολιτισμό. Δώρισαν δε ολόκληρη τη συλλογή τους με τα 7000 έργα τέχνης και την περιουσία τους στο Α.Π.Θ. και το Τελλόγλειο Ίδρυμα. Η διευθύντρια του Τελλογλείου Ιδρύματος, Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στο Α.Π.Θ., Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, επισημαίνει: «Η συλλογή του Νέστορα και της Αλίκης Τέλλογλου αποτελεί πλούσια συγκομιδή μακροχρόνιας αναζήτησης που έγινε με πάθος, ένστικτο και κυρίως «αγάπη για τον άνθρωπο». Δεν είναι σίγουρα τυχαίο ότι η ανθρώπινη μορφή κυριαρχεί αριθμητικά στα έργα της συλλογής. Οι Τέλλογλου, επιθυμώντας να συμβάλλουν στην παιδεία του τόπου και στην καλλιέργεια του καθημερινού ανθρώπου, δώρισαν τη συλλογή τους, καθώς και ολόκληρη την περιουσία τους στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Κύριος πυρήνας της συλλογής Τέλλογλου είναι τα έργα νεοελληνικής τέχνης.»

(από την παρουσίαση της έκθεσης)

Το βιβλίο εξετάζει την πορεία της Εθνικής Προοδευτικής Ένωσης Κέντρου (ΕΠΕΚ), ενός συνασπισμού που σχηματίστηκε μετά το τέλος του εμφυλίου, μετεξελίχθηκε σε κόμμα, και διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας την κρίσιμη περίοδο 1950-1952 - στο μεταίχμιο δηλαδή ενός επώδυνου παρελθόντος και ενός ασαφούς πολιτικά μέλλοντος. Η ΕΠΕΚ είναι απόλυτα συνυφασμένη με την έννοια του Κέντρου και αποτέλεσε χαρακτηριστικό παράδειγμα των "περιπετειών" του την περίοδο που εξετάζεται. Οι διαφωνίες γύρω από την πολιτική ταυτότητα και το πολιτικό πρόταγμα του Κέντρου αποτυπώνουν την πολυπλοκότητα του πολιτικού αυτού χώρου και την πολυκύμαντη πορεία του κατά την πρώιμη μετεμφυλιακή περίοδο.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)