ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

«...Η δημιουργία της Χάρτας, ένα από τα αποτελέσματα της πνευματικής και μορφωτικής συγκρότησης του Ρήγα, εντάσσεται στις διεργασίες αυτές που χαρακτηρίζουν τον ευρωπαϊκό 18ο αιώνα ως εκείνο των Φώτων (ή του Διαφωτισμού). Ζώντας στο β΄ μισό του αιώνα αυτού, οι πνευματικές διεργασίες και δράσεις του Ρήγα δεν είναι τίποτε άλλο παρά προϊόντα της επιρροής που άσκησε πάνω του η ιστορική αυτή εποχή, έντονα επιμορφωτική και συνεπώς ανατρεπτική των προτύπων ανάδειξης του ανθρώπου ως υποκειμένου, με πρώτιστο μέλημα την προσωπική ελευθερία και τις νέες μορφωτικές προσλήψεις, τις οποίες καθόριζε η γνώση και η επιστήμη, επιφέροντας βαθύτατες αλλαγές σε όλα τα μέχρι τότε γνωστά και αυτονόητα. Και επιπλέον όλων αυτών των ερεθισμάτων, βαθαίνει στον Ρήγα μια ολοένα αυξανόμενη πολιτική συνείδηση για την ανάγκη απελευθέρωσης του Γένους. Αυτό το δίπολο εμφανίζεται έντονα σε όλο τον 19ο αιώνα, όπως φαίνεται από την βιβλιογραφία για τη ζωή και το έργο του Ρήγα, όπου η Χάρτα είναι σημείο αναφοράς...».

(από το βιβλίο)

«Η σχέση της χαρτογραφίας και γενικότερα της γεωγραφίας με την πολιτική είναι ηροδότεια: και πανάρχαια και ουσιαστική. Ο γενικός αυτός αφορισμός ισχύει κατεξοχήν στην περίπτωση της ειδικής αποστολής σχεδιαστών, χαρτογράφων, τοπογράφων και μηχανικών του γαλλικού ναυτικού, η οποία ανέλαβε στα 1685-1687 –με διαδοχικά ταξίδια των μελών της στην ανατολική Μεσόγειο και κάτω από την τελική καθοδήγηση ενός δοκιμασμένου κρατικού αξιωματούχου, του Etienne Gravier d' Ortieres (Dortieres)– να αποτυπώσει με κάθε δυνατή λεπτομέρεια όρμους και λιμάνια νησιών του νοτίου Ιονίου και του Αιγαίου, τις οχυρώσεις της Θεσσαλονίκης, των Δαρδανελλίων, της Κωνσταντινούπολης και της Κύπρου και όψεις μικρασιατικών, συριακών και αιγυπτιακών λιμανιών (ιδιαίτερα βέβαια της Αλεξάνδρειας).

Η επίσημη πάντως εντολή που είχε δοθεί στον d' Ortieres ήταν να αποκαταστήσει την εύρυθμη λειτουργία των γαλλικών εμπορικών σταθμών στις "σκάλες" της ανατολικής Μεσογείου (echelles du Levant), πατάσσοντας τις καταχρήσεις των προξενικών εκπροσώπων της Γαλλίας και επιβάλλοντας δυναμικά στις τοπικές οθωμανικές αρχές τους όρους της γαλλοτουρκικής συνθήκης του 1673. Το υπόμνημα μάλιστα, που υπέβαλε για τα ζητήματα αυτά στους προϊσταμένους του μετά το τέλος της αποστολής, χρησίμευσε ως υπόδειγμα και σε επόμενες ανάλογες "επιθεωρήσεις" των γαλλικών εμπορικών κέντρων της οθωμανικής επικράτειας (της "Ανατολής"). Ωστόσο η σημασία της αποστολής του 1685-1687 –και συνεπώς και των επιστημονικών και ιδιαίτερα των χαρτογραφικών της επιδόσεων– είναι πολυδιάστατη με έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά. Αλλά για να αποτιμηθούν τα χαρακτηριστικά αυτά θα πρέπει να εξεταστούν στο ιστορικό τους πλαίσιο σε συνδυασμό με το καθεστώς των σχέσεων της Γαλλίας με την Υψηλή Πύλη.»

Ι. Κ. Χασιώτης (από το βιβλίο)