Κείμενα: Διονύσης Καψάλης, Δημοσθένης Κοκκινίδης, Σάββας Κονταράτος, Σπύρος Μοσχονάς, Κοσμάς Ξενάκης, Αλέξανδρος Ξύδης
Επιμέλεια έκδοσης: Γιώργος Χατζημιχάλης, Διονύσης Καψάλης
Έρευνα-τεκμηρίωση έργων: Σπύρος Μοσχονάς
Έκδοση: Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2015
Σελίδες: 383 με 413 έγχρωμες και 72 α/μ εικόνες
ISBN: 978-960-250-636-3
Τιμή με έκπτωση: 58,50 €
Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που συνδιοργάνωσαν το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και το Μουσείο Μπενάκη στο κτίριο του Μουσείου επί της οδού Πειραιώς (από 20 Μαρτίου έως 10 Μαΐου 2015).
Ο Κοσμάς Ξενάκης (1925-1984) υπήρξε ένας από τους πιο καινοτόμους και ταυτοχρόνως από τους πιο ερμητικούς Έλληνες καλλιτέχνες της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, δημιουργός που κινήθηκε με εντυπωσιακή συνέπεια και απαράμιλλη ποιότητα σε ένα ευρύ φάσμα εκφραστικών περιοχών, πειραματιζόμενος με τη μορφή, τα υλικά, την ίδια την έννοια του καλλιτεχνικού έργου. Υπήρξε ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, σκηνογράφος, δημιουργός σύνθετων δράσεων/χάπενινγκ και βέβαια αρχιτέκτονας, που δεν δίστασε να αναμετρηθεί με τη μνημειακή κλίμακα και τη δημιουργία έργων που παρενέβαιναν στο τοπίο. Περισσότερο από όλα όμως υπήρξε ένας διανοούμενος που είδε την τέχνη όχι απλώς μέσα από μια μορφοπλαστική προσέγγιση, ούτε ως τεχνική διαδικασία προς την καθαρή φόρμα, αλλά πρωτίστως ως «επιστήμη» της όρασης, ως «πνευματική» διαδικασία απευθυνόμενη εξίσου στον μυημένο και τον αμύητο, ως έκφραση πνεύματος έξω από σύνορα και εθνικές σχολές. Ο πρόωρος θάνατός του το 1984 σε ηλικία 59 ετών έριξε σε λήθη το έργο του Κοσμά Ξενάκη. Ο πλούσιος εικαστικός του κόσμος παρέμεινε –και παραμένει- άγνωστος στους πολλούς, μολονότι έγιναν εκθέσεις, ομιλίες, εκδόσεις, καθώς και μία αναδρομική παρουσίασή του στην Εθνική Πινακοθήκη, που επιχείρησαν να συλλάβουν μέρος ή και το σύνολο της πλούσιας καλλιτεχνικής του δημιουργίας. Έλειπε όμως από την ελληνική βιβλιογραφία μια συνολική θεώρηση του Ξενάκη, που να προσεγγίζει τόσο το εύρος των ενδιαφερόντων του, όσο και το βάθος των αναζητήσεών του, επιχειρώντας επιπλέον να διερευνήσει την παραγνωρισμένη αλλά ξεχωριστή θέση του στο πλαίσιο της ελληνικής εικαστικής παραγωγής κυρίως των δεκαετιών του ’60 και του ’70. Το κενό αυτό φιλοδοξεί να το καλύψει αυτή η νέα έκδοση.
Τίτλος: Το Κοινό - Κωμωδία χωρίς τίτλο
Συγγραφέας: Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
Μετάφραση: Κοσμάς Ξενάκης
Σχεδιασμός εξωφύλλου: Κοσμάς Ξενάκης
Έκδοση: Άγρα, Αθήνα 2015
Σελίδες: 128
ISBN: 978-960-505-179-2
Τιμή με έκπτωση: 8,10 €
Έκδοση: Άγρα, Αθήνα 2015
Σελίδες: 128
ISBN: 978-960-505-179-2
Τιμή με έκπτωση: 8,10 €
Με την ευκαιρία της αναδρομικής έκθεσης έργων του ΚΟΣΜΑ ΞΕΝΑΚΗ στο ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ, οι Εκδόσεις ΑΓΡΑ ανατυπώνουν, σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, τις μεταφράσεις του Κοσμά Ξενάκη των δύο υπερρεαλιστικών έργων του Λόρκα που πρωτοεκδόθηκαν το 1978 στην Ισπανία και που είχαν κυκλοφορήσαν τον Νοέμβριο του 1981 στα ελληνικά.
"Τολμηρότατο και με μια εντελώς νέα τεχνική. Είναι το καλύτερο που έχω γράψει για το θέατρο. (…) Δεν αντιλήφτηκαν τίποτα ή τρόμαξαν - το καταλαβαίνω. Το έργο είναι πολύ δύσκολο και για την ώρα δεν μπορεί να παιχτεί. Έχουν δίκιο. Αλλά σε δέκα ή είκοσι χρόνια θα γίνει τρομερή επιτυχία. Θα δεις."
Αυτά είναι τα λόγια του Λόρκα, μετά την πρώτη ανάγνωση του έργου Το Κοινό σε φίλους του, το φθινόπωρο του 1931. Από τότε το έργο ξαναδουλεύτηκε αλλά δεν εκδόθηκε ποτέ ολόκληρο. Μια μορφή του χειρογράφου παραδόθηκε στον R. M. Nadal που για χρόνια πολλά έψαχνε για άλλες εκδοχές του έργου και την χαμένη 5η σκηνή του χειρογράφου. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1978 στην Ισπανία με το μονόπρακτο Κωμωδία χωρίς τίτλο, που αρχικά νόμισαν ότι πρόκειται για την περίφημη χαμένη 5η σκηνή.
Το Κοινό, δράμα υπερρεαλιστικό, δίνει μια άλλη εικόνα για το έργο του Λόρκα. Τολμηρή αναζήτηση ενός ονειρικού θεάτρου με ποιητικές εκλάμψεις, όπου μέσα από τεχνικές και μοτίβα που πολύ αργότερα θα χρησιμοποιηθούν από την πρωτοπορία του θεάτρου (Pirandello, Cocteau, Genet, Beckett κ.ά.), μιλάει για τον ομοφυλόφιλο έρωτα, το θάνατο, την αδυναμία και το τυχαίο στον έρωτα, προβληματίζεται πάνω στη φύση του θεάτρου, στις σχέσεις συγγραφέα - έργου - θεατή.
Η Κωμωδία χωρίς τίτλο, απόηχος των ταραγμένων χρόνων 1935-36, κινείται σ' ένα κλίμα ανησυχητικό κι απειλητικό, κι έχει σαν θέμα της την τέχνη, το θέατρο και την επανάσταση.
Η έκδοση συνοδεύεται από εισαγωγή του R. M. Nadal και 12 σχέδια του Λόρκα.
Απόσπασμα
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Αν προχωρήσεις ένα σκαλοπάτι ακόμη, ο άνθρωπος θα σου φανεί ένα χορταράκι.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Όχι ένα χορταράκι, αλλά, ναι, ένας θαλασσοπόρος.
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Εγώ μπορώ να μετατρέψω ένα θαλασσοπόρο σε μια βελόνα ραψίματος.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Αυτό ακριβώς γίνεται στο θέατρο. Γι' αυτό εγώ τόλμησα να πραγματοποιήσω ένα δυσκολώτατο ποιητικό παιχνίδι, περιμένοντας ότι ο έρωτας θα το διέκοπτε με σφοδρότητα και ότι θα έδινε μορφή στα κοστούμια.
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Όταν λέτε έρωτας εγώ τρομάζω.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Τρομάζετε ; Από τί;
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Βλέπω ένα τοπίο από άμμο να καθρεφτίζεται σ' ένα θολό καθρέφτη.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Και τί άλλο ;
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Ότι ποτέ δεν τελειώνει το ξημέρωμα.
"Τολμηρότατο και με μια εντελώς νέα τεχνική. Είναι το καλύτερο που έχω γράψει για το θέατρο. (…) Δεν αντιλήφτηκαν τίποτα ή τρόμαξαν - το καταλαβαίνω. Το έργο είναι πολύ δύσκολο και για την ώρα δεν μπορεί να παιχτεί. Έχουν δίκιο. Αλλά σε δέκα ή είκοσι χρόνια θα γίνει τρομερή επιτυχία. Θα δεις."
Αυτά είναι τα λόγια του Λόρκα, μετά την πρώτη ανάγνωση του έργου Το Κοινό σε φίλους του, το φθινόπωρο του 1931. Από τότε το έργο ξαναδουλεύτηκε αλλά δεν εκδόθηκε ποτέ ολόκληρο. Μια μορφή του χειρογράφου παραδόθηκε στον R. M. Nadal που για χρόνια πολλά έψαχνε για άλλες εκδοχές του έργου και την χαμένη 5η σκηνή του χειρογράφου. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1978 στην Ισπανία με το μονόπρακτο Κωμωδία χωρίς τίτλο, που αρχικά νόμισαν ότι πρόκειται για την περίφημη χαμένη 5η σκηνή.
Το Κοινό, δράμα υπερρεαλιστικό, δίνει μια άλλη εικόνα για το έργο του Λόρκα. Τολμηρή αναζήτηση ενός ονειρικού θεάτρου με ποιητικές εκλάμψεις, όπου μέσα από τεχνικές και μοτίβα που πολύ αργότερα θα χρησιμοποιηθούν από την πρωτοπορία του θεάτρου (Pirandello, Cocteau, Genet, Beckett κ.ά.), μιλάει για τον ομοφυλόφιλο έρωτα, το θάνατο, την αδυναμία και το τυχαίο στον έρωτα, προβληματίζεται πάνω στη φύση του θεάτρου, στις σχέσεις συγγραφέα - έργου - θεατή.
Η Κωμωδία χωρίς τίτλο, απόηχος των ταραγμένων χρόνων 1935-36, κινείται σ' ένα κλίμα ανησυχητικό κι απειλητικό, κι έχει σαν θέμα της την τέχνη, το θέατρο και την επανάσταση.
Η έκδοση συνοδεύεται από εισαγωγή του R. M. Nadal και 12 σχέδια του Λόρκα.
Απόσπασμα
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Αν προχωρήσεις ένα σκαλοπάτι ακόμη, ο άνθρωπος θα σου φανεί ένα χορταράκι.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Όχι ένα χορταράκι, αλλά, ναι, ένας θαλασσοπόρος.
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Εγώ μπορώ να μετατρέψω ένα θαλασσοπόρο σε μια βελόνα ραψίματος.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Αυτό ακριβώς γίνεται στο θέατρο. Γι' αυτό εγώ τόλμησα να πραγματοποιήσω ένα δυσκολώτατο ποιητικό παιχνίδι, περιμένοντας ότι ο έρωτας θα το διέκοπτε με σφοδρότητα και ότι θα έδινε μορφή στα κοστούμια.
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Όταν λέτε έρωτας εγώ τρομάζω.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Τρομάζετε ; Από τί;
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Βλέπω ένα τοπίο από άμμο να καθρεφτίζεται σ' ένα θολό καθρέφτη.
ΘΙΑΣΑΡΧΗΣ : Και τί άλλο ;
ΤΑΧΥΔΑΚΤΥΛΟΥΡΓΟΣ : Ότι ποτέ δεν τελειώνει το ξημέρωμα.
Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση Αρχική σελίδα