ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Αντλώντας παραδείγματα από ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο και ανιχνεύοντας όλες τις πτυχές της από την πολιτική και την οικονομία ως την κουλτούρα, ο συγγραφέας φωτίζει πανοραμικά την απρόσμενη, περιπετειώδη πορεία που μας έφερε ως εδώ – και που προοιωνίζεται μια εξίσου απρόβλεπτη συνέχεια.

Από τις λατρείες της αρχαίας Ρώμης μέχρι τις δυναστείες της Αναγέννησης, από τους Ιδρυτές Πατέρες του έθνους μέχρι το Φέισμπουκ, το βιβλίο εξιστορεί την άνοδο, την πτώση και την εκ νέου άνοδο των δικτύων, δείχνοντας πώς η θεωρία δικτύων –έννοιες όπως συσταδοποίηση, βαθμοί διαχωρισμού, ασθενείς δεσμοί και μεταβατικές φάσεις– αλλάζει τον τρόπο που κατανοούμε το παρελθόν και το παρόν.

Αν η εξέλιξη του χρήματος έθεσε τη Γουόλ Στριτ σε ιστορική προοπτική, Η πλατεία και ο πύργος κάνει το ίδιο για τη Σίλικον Βάλεϊ. Προβαίνει δε σε μια τολμηρή πρόβλεψη για τις ιεραρχίες που θα αντέξουν αυτό το νέο κύμα δικτυακής ανατροπής – και για εκείνες που θα πέσουν.

Η ιστορία κατά το μεγαλύτερο μέρος της είναι ιεραρχική: έχει να κάνει με αυτοκράτορες, προέδρους, πρωθυπουργούς και στρατάρχες· με κράτη, στρατούς και εταιρείες· με εντολές από ψηλά. Ακόμη και η ιστορία «από τα κάτω» αφορά συνήθως συνδικάτα και εργατικά κόμματα. Μήπως όμως αυτό συμβαίνει επειδή οι ιεραρχικοί θεσμοί δημιουργούν τα αρχεία στα οποία στηρίζονται οι ιστορικοί; Μήπως χάνουμε έτσι απ’ τα μάτια μας τα άτυπα, πολύ λιγότερο μελετημένα κοινωνικά δίκτυα που είναι οι αληθινές πηγές εξουσίας και δυνάμεις αλλαγής;

Ο 21ος αιώνας χαιρετίστηκε ως η Εποχή των Δικτύων. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει εδώ ο Νάιαλ Φέργκιουσον, τα δίκτυα ήταν πάντα ανάμεσά μας, από τη δομή του εγκεφάλου ώς την τροφική αλυσίδα, από το οικογενειακό δέντρο μέχρι τον ελευθεροτεκτονισμό. Σε ολόκληρη την ιστορία, ιεραρχίες εγκατεστημένες σε ψηλούς πύργους ισχυρίζονταν πως κυβερνούν, συχνά όμως η πραγματική εξουσία βρισκόταν πιο κάτω, στην πλατεία της πόλης. Διότι τα δίκτυα έχουν την τάση να καινοτομούν. Και μέσα από τα δίκτυα διασπείρονται επαναστατικές ιδέες. Το ότι οι συνωμοσιολόγοι αρέσκονται να φαντασιώνουν γύρω από τέτοια δίκτυα δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου)

Στην έκδοση καταγράφονται, εξετάζονται και ερμηνεύονται η διαμόρφωση και η εξέλιξη των γυναικείων ενδυματολογικών σχημάτων (πτυχωτά «φουστάνια») που επικράτησαν στο νησί της Χίου, στη Χώρα και στα Μαστιχοχώρια, λόγω ιστορικά αιτιολογημένων επιρροών, σε σύνδεση με τα αντίστοιχα σχήματα του ευρύτερου Αιγαιακού χώρου. Το έργο, αποτέλεσμα συστηματικής έρευνας της συγγραφέως σε μουσειακές συλλογές, σε βιβλιογραφικές πηγές, σε χιώτικες οικίες και ιδιωτικές συλλογές, αλλά και βασισμένο σε προφορικές μαρτυρίες και συνεντεύξεις, επικεντρώνεται στα κοντά, λευκά πτυχωτά «φουστάνια» των Μαστιχοχωρίων, άμεσα επηρεασμένα από την αναγεννησιακή γυναικεία ενδυμασία, κυρίως αυτή της Γένοβας.

Πτυχές της έρευνας αφορούν στην οικοτεχνική παραγωγή και επεξεργασία του υφάσματος, σε σύνδεση με την τοπική οικονομία, τις καταναλωτικές συνήθειες και τον ρόλο της γυναικείας εργασίας. Η εφαρμογή της τυπολογικής κατάταξης αφορά πρωτίστως τα ενδυματολογικά σύνολα των Μαστιχοχωρίων, και ειδικότερα του Πυργιού, της Καλαμωτής και των υπόλοιπων χωριών που εξετάζονται με βάση τη γεωγραφική τους θέση, και κατ’ επέκταση τα ενδυματολογικά σύνολα των Βορειόχωρων (Βολισσός, Καρδάμυλα, Αμάδες). Μέσω της τυπολογικής προσέγγισης επιτυγχάνεται η παρουσίαση των πτυχωτών «φουστανιών» σε διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, αφού αυτά υιοθετούνται, σε διάφορους τύπους και παραλλαγές, και από τις εκπροσώπους των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων της Χώρας, αλλά και από εκείνες του αγροτικού κόσμου.

Η έκδοση περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό που τεκμηριώνει εικονογραφικά τη μελέτη και προβάλλει τις ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες της Χίου, στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς και του υλικού πολιτισμού του νησιού κατά τα νεότερα χρόνια.

(πηγή: ΠΙΟΠ)

Η σειρά ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΞΙΑ ΤΙΜΗΣ αποτελεί το εκδοτικό αποτύπωμα του ομώνυμου κύκλου εκδηλώσεων που διοργανώνει το Ίδρυμα της Βουλής. Σκοπός είναι να τιμηθεί η μνήμη προσωπικοτήτων από τον χώρο του πνεύματος, των γραμμάτων και των τεχνών, που με το έργο και τη δράση τους επέδρασαν καθοριστικά στον χώρο τους και άφησαν το ίχνος τους στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. 

Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος γεννήθηκε το 1915 στην Αθήνα, όπου και πέθανε στις 3 Φεβρουαρίου 2004. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1936, σε ηλικία μόλις 21 χρόνων. Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1950, όσο ζει κυρίως στο εξωτερικό (Γαλλία, Αγγλία), θα στραφεί στη μεταφυσική και θα προσχωρήσει στην ιδέα της philosophia perennis, στην οποία θα μείνει πιστός σε όλη του τη ζωή του. Η μεταφυσική στροφή θα γίνει μετά από λίγο καιρό μεταστροφή στον χριστιανισμό, όπως αυτός εκφράστηκε και βιώθηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία, και τελικά θα τον οδηγήσει σε μια στάση βαθιάς αμφιβολίας για την αξία της τέχνης και εν γένει για τα γραψίματα.

Η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, με την ανά χείρας έκδοση, προσθέτει στο σημαντικότατο εκδοτικό έργο της ένα ακόμα κόσμημα, ελάχιστη συμβολή στις επετειακές εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από το 1821. Πρόκειται για μια συλλογή "Φιλλεληνικών παιγνιοχάρτων", όπου τις συνήθεις φιγούρες του Ρήγα, της Ντάμας και του Βαλέ, αντικαθιστούν πρόσωπα ηρώων που συγκίνησαν για την αυτοθυσία και την επιμονή τους να ζήσουν σε ένα ανεξάρτητο κράτος.[...]

Από το προλογικό σημείωμα του βιβλίου

Σπονδή. Αφιέρωμα στη Μνήμη του Γιώργου Δεσπίνη. 12ο Παράρτημα (Α-Β τόμος)
Συλλογικό

Επιμέλεια: Άγγελος Δεληβορριάς, Ευγενία Βικέλα, Άγγελος Ζαρκάδας, Νικόλαος Καλτσάς, Ισμήνη Τριάντη
Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2020,σ.1020
ISBN: 978-960-476-265-1
Τιμή: 50,00€
Τιμή ΜΙΕΤ: 45,00€

Μικρό το αντίδωρο ενός τόμου στη μνήμη του ανθρώπου που πρόσφερε τόσα πολλά στην επιστήμη της αρχαιολογίας, του καθηγητή Γιώργου Δεσπίνη. Του ερευνητή και του δασκάλου. Μεγάλη η ευγνωμοσύνη αυτών που διδάχτηκαν όχι μόνο στα έδρανα του πανεπιστημίου, αλλά και μέσα στις αποθήκες των μουσείων, στις διαλέξεις του, στις συζητήσεις με όποιον είχε τη χαρά και την ευτυχία να τον συναναστραφεί και να τον συμβουλευτεί.

(απόσπασμα από τον Πρόλογο)

Σπάνια συνειδητοποιούμε ότι ο δυτικός κόσμος χρειάστηκε να περιμένει μέχρι τον 19ο αιώνα για να ξαναφτάσει στις οικονομικές επιδόσεις της ελληνικής αρχαιότητας. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι στην κλασική Ελλάδα ο πλούτος δεν ήταν συγκεντρωμένος σε μια ελίτ γύρω από κάποιο ανάκτορο, αλλά αντίθετα ήταν μοιρασμένος σε ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού. Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτή η εντελώς ασυνήθιστη και εξαιρετικά παρατεταμένη οικονομική άνθηση; Και πώς σχετίζεται με τα πνευματικά και πολιτικά επιτεύγματα που συνή­θως συνδέουμε με την κλασική αρχαιότητα: τέχνη, επιστήμη, φιλοσοφία, δημο­κρατία;

Στο βιβλίο αυτό, ο Τζοσάια Όμπερ, καθηγητής κλασικών σπουδών και πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, επιχειρεί να δώσει μια απάν­τηση. Στηριζόμενος σ’ έναν τεράστιο όγκο ιστορικού, αρχαιο­λογικού και φιλολογικού υλικού, και αντλώντας από τα πεδία της πολιτικής φιλοσοφίας, της θεσμικής οικονομικής, της θεωρίας παιγνίων, αλλά και της οικολογίας και της εξελικτικής βιολογίας, ο Όμπερ χτίζει ένα θεω­ρητικό σχήμα που αναδεικνύει την απολύτως καινοφανή προσέγ­­γιση των Ελλήνων στην πολιτική ―προσέγγιση θεμελιωμένη στην έννοια του πολίτη, κατ’ αντιδιαστολή προς αυτήν του υπηκόου― και το ρόλο που αυτή είχε στην οικονομική άνθηση της αρχαίας Ελλάδας.

Βασιζόμενος στο σχήμα αυτό, ο Όμπερ αφηγείται εκ νέου την ιστορία της κλασικής αρχαιότητας, από τις απαρχές της μέχρι το τέλος του κόσμου των ελληνικών πόλεων-κρατών, φωτίζοντας πτυχές παραμελημένες ή ολότελα άγνωστες και παρουσιά­ζοντας γεγονότα γνωστά, μέσα από ένα πρίσμα εντελώς πρωτότυπο.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Μόλις άνθησε ο Άρης στην Ελλάδα, άνθησε μαζί του κι η γλυκιά Μούσα, έγραφε στα 1888 ο Παλαμάς, συνδέοντας τον Σολωμό με τον Κάλβο. Δεν ήταν μόνοι τους οι δύο κορυφαίοι· πλάι τους βρέθηκαν κι αρκετοί άλλοι, που αμέσως μετά το ξέσπασμα του Αγώνα ένιωσαν πως κάτι έπρεπε ν’ αλλάξει στο ποιητικό τοπίο. Στα χρόνια της Επανάστασης προσέχτηκαν και εκδόθηκαν όχι όμως από Έλληνα και τα τραγούδια του αγράμματου λαού. Παράλληλα με τη λογοτεχνία άνθησε και η σκέψη. Οδηγός κι εδώ ένας κορυφαίος, ο Κοραής· η νεωτερικότητα εισβάλλει στον ελληνικό χώρο την ίδια στιγμή που οι άνθρωποι πολεμάνε να διατηρήσουν την ελευθερία που κέρδισαν γρήγορα το 1821, μα έπρεπε και να την κρατήσουν ζωντανή. Από τα τυπογραφικά μηχανήματα που στέλνουν οι Φιλέλληνες στη Ρούμελη, την Πελοπόννησο, τα νησιά, βγαίνουν εφημερίδες, πολιτικά φυλλάδια και βιβλία, όλα προσανατολισμένα προς τις ευρωπαϊκές αξίες: την αδέσμευτη σκέψη, τα δημοκρατικά ιδεώδη, την απόλυτη ελευθεροτυπία. Τα περισσότερα, μεταφρασμένα έργα των μεγάλων δασκάλων του Διαφωτισμού, αλλά κοντά τους και ορισμένα πρωτότυπα. Ωστόσο η εκρηκτική δυναμική δεν επέζησε, ο Σολωμός και ο Κάλβος σώπασαν, τα καινούρια μονοπάτια έσβησαν, και η επανεκκίνηση που δοκίμασαν στα 1830 ο Παναγιώτης Σούτσος και ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής δεν είχε συνέχεια. Η παράδοση της Επανάστασης στάθηκε η υποδομή της καινούριας ορμής που έφερε η γενιά του 1880.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Το βενετικό αρχείο της μονής Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων. Σκρετούρες παλιές (1688-1715)
Χρύσα Μαλτέζου

Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 2020,σ.228
ISBN: 978-960-404-377-4
Τιμή: 35,00€
Τιμή ΜΙΕΤ: 31,50€

"Στο αρχειακό υλικό που διαθέτουμε για την Πελοπόννησο της δεύτερης περιόδου της βενετικής κυριαρχίας συγκαταλέγονται 103 έγγραφα, των ετών 1688-1715, τα οποία έχουν σωθεί στη μονή Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, παρά τις καταστροφές που γνώρισε το μοναστήρι στην πορεία του χρόνου. Οι ως τώρα μελετημένες πηγές αυτής της εποχής απεικονίζουν την πολιτική που άσκησε η Βενετία στην κτήση της, με επακόλουθο τη δραστηριότητα των βενετών αξιωματούχων, οι οποίοι ανέλαβαν να καταστρώσουν και να εφαρμόσουν προγράμματα που αποσκοπούσαν στη δημογραφική, διοικητική και οικονομική ανασυγκρότηση της Πελοποννήσου. Σε αντίθεση με την πληροφόρηση που αφορά τις ενέργειες των βενετικών αρχών, των ξένων δηλαδή κυριάρχων, οι μαρτυρίες της μοναστηριακής συλλογής εστιάζουν στο στρώμα των κυριαρχούμενων κατοίκων. Τα έγγραφα αναφέρονται στην προσπάθεια των μοναχών να προσαρμοστούν στις γραφειοκρατικές απαιτήσεις των Βενετών και να προασπίσουν τη μοναστηριακή κτηματική περιουσία. Συγχρόνως, με επίκεντρο το μοναστήρι, το αρχειακό υλικό προσφέρει γενικότερα μια καλή εικόνα της κοινωνίας των Καλαβρύτων και της ευρύτερης περιοχής, ενώ παράλληλα διαφωτίζει τα ποικίλα ζητήματα που απασχολούσαν τους βενετούς αξιωματούχους, τους ντόπιους και τους εποίκους, όπως π.χ. η διάκριση της δημόσιας από την ιδιωτική γή, η παραχώρηση από το βενετικό δημόσιο έγγειων αγαθών σε εποίκους, ζητήματα μικροοικονομίας κ.α..."

(Απόσπασμα από την Εισαγωγή)