ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Στο βιβλίο προσφέρεται μία συλλογή κειμένων με μετάφραση και σύντομο σχολιασμό του χιούμορ (της "ευτραπελίας") και της σάτιρας στην αρχαία Ελλάδα, από τον 8ο αι. π.Χ. έως τον 3ο αι. μ.Χ. για πρώτη φορά. Επισημαίνεται αυτό για να κατανοηθούν οι ελλείψεις του: τα κείμενα έπρεπε να είναι περισσότερα, όπως και τα σχόλια, η μετάφραση σε αρκετές περιπτώσεις ακριβέστερη, η βιβλιογραφική ενημέρωση στην φιλολογική ή ιστορική ερμηνεία ασφαλώς κατατοπιστικότερη. Παρά τις ελλείψεις (ή τις επί μέρους αδυναμίες) του το βιβλίο στην παρούσα μορφή δεν είναι -όπως είχε χαρακτηρισθεί στην πρώτη έκδοση του πρώτου τόμου- "πάρεργο"· οπωσδήποτε δεν υποκαθιστά το "έργο" για την πολιτική ιστορία των αρχαίων Ελλήνων - μία σε κάθε εποχή εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για εκείνον που θα ήθελε να πει κάτι πρωτότυπο και σωστό. Εξαιρετικά δύσκολη επειδή, ως γνωστόν, λείπουν στην απαιτούμενη έκταση οι πρωτογενείς πηγές, με τις οποίες κυρίως μπορεί κανείς να μάθει πώς και γιατί συνέβησαν τα γεγονότα, πώς και γιατί γεννήθηκαν ιδέες, πώς και γιατί δημιουργήθηκαν θεσμοί, αλλά και ποιοι ήταν και πώς έζησαν οι άνθρωποι κάθε εποχής - "επιφανείς" και (ως ένα ορισμένο βαθμό) οι "αφανείς".

Η Ζωή Μετά τον Θάνατο, ένα από τα θεμελιώδη ερωτήματα για τον άνθρωπο, είναι το θέμα της έκθεσης "Επέκεινα: Ο Θάνατος και η Μεταθανάτια Ζωή στην αρχαία Ελλάδα" και του καταλόγου που τη συνοδεύει. Η αγωνία του θανάτου, η πανανθρώπινη αντίληψη για την αθανασία της ψυχής και οι αντιλήψεις των ανθρώπων για τις εκδοχές του άλλου κόσμου, όπως παρουσιάζονται στη λογοτεχνία από τον Όμηρο έως τον Πλάτωνα, αποκαλύπτονται μέσα από επιλεγμένα αντικείμενα της αρχαίας ελληνικής τέχνης.

Η συζήτηση για τη μεθοδολογια των Κλασικών Σπουδών ανάγεται στη γέννηση της κλασικής φιλολογίας στην ελληνιστική Αλεξάνδρεια: λόγιοι, ποιητές, και γραμματικοί επιδόθηκαν τότε για πρώτη φορά σε συστηματικές προσπάθειες για την αποκατάσταση και την ερμηνεία των αρχαίων κειμένων. Καθοριστική υπήρξε στη συνέχεια η συμβολή των λογίων της βυζαντινής εποχής, οι οποίοι διέσωσαν μέσω της αντιγραφής χειρογράφων μεγάλο μέρος της αρχαίας λογοτεχνίας. Έκτοτε η επιστήμη της Κλασικής Φιλολογίας έχει εξελιχθεί, συνεχίζει ωστόσο να βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ παλαιού και νέου. Ορισμένα από τα ερωτήματα που απασχολούν σήμερα τους φιλολόγους είναι ίδια ή παρόμοια με εκείνα που μελέτησαν οι αλεξανδρινοί λόγιοι: για παράδειγμα, ποιες μεθόδους μπορούμε να αξιοποιήσουμε, ώστε να αποκαταστήσουμε ένα αρχαίο κείμενο; Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε να καταλήξουμε σε ένα κείμενο αξιόπιστο, που θα αντικατοπτρίζει όσο το δυνατόν πιστότερα το πρωτότυπο; Πώς προσεγγίζουμε τα αρχαία κείμενα που σώζονται σε αποσπάσματα; Ποιες μεθόδους χρησιμοποιούμε ώστε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα σχετικά με τα έργα στα οποία ανήκουν; Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια, το πεδίο των Κλασικών Σπουδών έχει διευρυνθεί σημαντικά· υπογραμμίζεται όλο και περισσότερο η ανάγκη της διεπιστημονικότητας και της στενής συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών κλάδων (της φιλολογίας, της ιστορίας, της φιλοσοφίας, της επιγραφικής κλπ.). Τίθεται επίσης πλήθος ερμηνευτικών ζητημάτων σχετικά με την επικαιρότητα των αρχαίων κειμένων και τη σημασία της μελέτης των αρχαίου πολιτισμού εν γένει: μπορούν τα αρχαία κείμενα να έχουν απήχηση στη σύγχρονη εποχή; Ποιες θεωρητικές προσεγγίσεις καλούμαστε να αξιοποιήσουμε ώστε να αναδειχθεί η επικαιρότητα της αρχαίας λογοτεχνίας;

Ο τόμος επιχειρεί να απαντήσει στα παραπάνω ερωτήματα, προσφέροντας μια επισκόπηση ορισμένων σύγχρονων μεθοδολογικών προβληματισμών στο πεδίο των Κλασικών Σπουδών. Συγκεντρώνει δεκαοκτώ μελέτες οι οποίες αφορούν στους εξής τομείς: στις κριτικές εκδόσεις, στα αρχαία κείμενα που σώζονται σε αποσπάσματα, στις αφηγηματολογικές προσεγγίσεις, στις διεπιστημονικές θεωρήσεις για τη μελέτη του αρχαίου πολιτισμού και της αρχαιολογίας, και στην πρόσληψη της κλασικής γραμματείας. Οι συγγραφείς του τόμου εξετάζουν τους τρόπους με τους οποίους παλαιά ερωτήματα μπορούν να επανεξεταστούν με νέα μεθοδολογικά εργαλεία ή θέτουν καινούργια ερωτήματα τα οποία απαντούν με τη βοήθεια σύγχρονων μεθοδολογικών προσεγγίσεων. Η παρούσα έκδοση αντικατοπτρίζει έτσι το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις Κλασικές Σπουδές μέσα από τον συνεχή και ανανεωμένο προβληματισμό για μεθοδολογικά ζητήματα.