ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Στο βιβλίο προσφέρεται μία συλλογή κειμένων με μετάφραση και σύντομο σχολιασμό του χιούμορ (της "ευτραπελίας") και της σάτιρας στην αρχαία Ελλάδα, από τον 8ο αι. π.Χ. έως τον 3ο αι. μ.Χ. για πρώτη φορά. Επισημαίνεται αυτό για να κατανοηθούν οι ελλείψεις του: τα κείμενα έπρεπε να είναι περισσότερα, όπως και τα σχόλια, η μετάφραση σε αρκετές περιπτώσεις ακριβέστερη, η βιβλιογραφική ενημέρωση στην φιλολογική ή ιστορική ερμηνεία ασφαλώς κατατοπιστικότερη. Παρά τις ελλείψεις (ή τις επί μέρους αδυναμίες) του το βιβλίο στην παρούσα μορφή δεν είναι -όπως είχε χαρακτηρισθεί στην πρώτη έκδοση του πρώτου τόμου- "πάρεργο"· οπωσδήποτε δεν υποκαθιστά το "έργο" για την πολιτική ιστορία των αρχαίων Ελλήνων - μία σε κάθε εποχή εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για εκείνον που θα ήθελε να πει κάτι πρωτότυπο και σωστό. Εξαιρετικά δύσκολη επειδή, ως γνωστόν, λείπουν στην απαιτούμενη έκταση οι πρωτογενείς πηγές, με τις οποίες κυρίως μπορεί κανείς να μάθει πώς και γιατί συνέβησαν τα γεγονότα, πώς και γιατί γεννήθηκαν ιδέες, πώς και γιατί δημιουργήθηκαν θεσμοί, αλλά και ποιοι ήταν και πώς έζησαν οι άνθρωποι κάθε εποχής - "επιφανείς" και (ως ένα ορισμένο βαθμό) οι "αφανείς".

Για πρωτη και μόνη φορά στην αρχαία Θράκη δημιουργήθηκε (πιθανώς μετά τους περσικούς πολέμους) ένα ενιαίο θρακικό βασίλειο υπό την ηγεμονία του θρακικού φύλου των Οδρυσών, το οποίο κατέλυσε ο Φίλιππος Β` (341 π.Χ.). το βασίλειο των Οδρυσών, το οποίο έλαβε την μέγιστη έκταση επί Σιτάλκου α` (μαρτυρούμενη διάρκεια βασιλείας 431-424 π.Χ.), γειτνίαζε με τις επιθαλάσσιες ελληνικές πόλεις της Θράκης, διότι περιέλαβε κατοικούντα πλησίον της ακτής θρακικά φύλα.

Γι’ αυτόν τον λόγο ο Θουκυδίδης ορίζει τα προς την θάλασσα εδάφη των Οδρυσών επί Σιτάλκου α` από τα Άβδηρα ως τον Ίστρο ποταμό στον Εύξεινο πόντο. Σε αυτήν την εργασία εξετάζεται αναλυτικά το ζήτημα των πολιτικής φύσεως σχέσεων του βασιλείου των Οδρυσών με τις επιθαλάσσιες ελληνικές πόλεις της Θράκης. το γενικό συμπέρασμα έχει ως εξής: Για συγκεκριμένους ιστορικούς λόγους οι πολιτικές βλέψεις των Οδρυσών βασιλέων επί των ελληνικών πόλεων των ακτών είχαν μικρή επιτυχία. αντιθέ- τως οι σχέσεις επικοινωνίας των Οδρυσών βασιλέων με τις επιθαλάσσιες ελληνικές πόλεις της Θράκης και δι’ αυτών με τον προηγούμενο ελληνικό κόσμο ήταν εκτενείς και επηρέασαν τα εξωτερικά χαρακτηριστικά αυτού του βασιλείου.

Η συγγραφεύς είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Αρχαίας Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Τίτλος: Πεϊραικές ιστορίες του Μεσοπολέμου
Συγγραφέας: Στέφανος Μίλεσης
Έκδοση: Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016
Σελίδες: 245
ISBN: 978-960-599-171-5
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 19,84€







Τι είναι άραγε ο Πειραιάς; Δεν υπάρχει πλήρης και τεκμηριωμένη απάντηση. Είναι η πόλη που αναδείχθηκε στο πέρασμα των χρόνων. Είναι το υπολιμεναρχείο το υπαγόμενο στο λιμάνι της Ύδρας, που έφτασε να γίνει το μεγαλύτερο λιμάνι της Ανατολικής Μεσογείου. Είναι ο μικρός εμπορικός σταθμός, μια ξύλινη προβλήτα πάνω στη θάλασσα, που μετασχηματίσθηκε σε ατέλειωτα τετραγωνικά χιλιόμετρα λιμενικών εγκαταστάσεων. Είναι η πόλη των εφοπλιστών με το Σίτυ, η πόλη των εργατών, η πόλη των διανοούμενων. Ο Πειραιάς των ναυτικών, του Θεάτρου, της Φιλολογίας, των Καλλιτεχνών, των αθλημάτων, αλλά και ο Πειραιάς της φτώχειας, της ανεργίας, του καθημερινού μόχθου, της αγωνίας, της αμαρτίας, ο Πειραιάς του αίματος. Υπάρχει άραγε σαφής προσδιορισμός, πλήρης έννοια, που να εμπεριέχει όλα αυτά ταυτόχρονα; Πειραιάς τελικά μήπως είναι αυτό που έχει ζήσει ο καθένας μας; Για άλλους θλίψη, για άλλους χαρά, για άλλους είναι η γειτονιά που μεγάλωσαν, η μάνδρα που σκαρφάλωσαν, τα γόνατα που μάτωσαν. Ό,τι έχει ο καθένας μέσα του, αυτό περιγράφει ως «Πειραιά».

Η περίπτωση του Πειραιά, δεν αποτελεί μια και μόνο ιστορία. Είναι οι εκατοντάδες χιλιάδες ιστορίες των κατοίκων του. Άλλοτε ιστορίες μικρές και ασήμαντες, άλλοτε με πανελλήνια υπόσταση. Η πύλη εισόδου και εξόδου όχι μόνο μεταναστών αλλά και Βασιλέων, Πριγκίπων, Προέδρων και Πρωθυπουργών, ξένων προσωπικοτήτων που ερχόμενοι στην Ελλάδα, η πρώτη εικόνα που λάμβαναν ήταν του Πειραιά. Ιστορίες καθημερινότητας διαφορετικών ανθρώπων που συνυπάρχουν σε μια πόλη που έχει διαφορετικές εικόνες, διαφορετικά περιβάλλοντα, διαφορετικά επίπεδα. Τέτοιες ιστορίες προσπαθώ να δώσω κι εγώ στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.

Εξήντα περίπου ιστορίες που καλύπτουν την περίοδο του μεσοπολέμου, προσπαθούν να συνθέσουν το προφίλ μιας πόλης. Γιατί ο Πειραιάς εν τέλει είναι εκείνο που είμαστε εμείς.

(από το βιβλίο)

Ο συγγραφέας αναφέρεται στην γενικότερη παρουσία του Ελληνισμού στον χώρο της Βαλκανικής Χερσονήσου, αρχικά, και στις ελληνοβουλγαρικές σχέσεις, εν συνεχεία, σχέσεις που σημαδεύτηκαν από την ρήξη που προκάλεσε η Βουλγαρική Εξαρχία (1870).

Γίνεται εκτενής αναφορά στην σύνθεση του ελληνικού πληθυσμού της Στενημάχου, στις δραστηριότητες και στο μορφωτικό επίπεδο των κατοίκων.

Παρουσιάζονται αναλυτικά τα ελληνικά σχολεία της επαρχίας Στενημάχου, δηλαδή ο αριθμός και οι τύποι των σχολείων, ο μαθητικός πληθυσμός, οι εκπαιδευτικοί που υπηρέτησαν εκεί, στοιχεία των αναλυτικών προγραμμάτων των σχολείων, οι τοπικοί φορείς που υποστήριξαν την λειτουργία των ελληνικών εκπαιδευτηρίων, η δράση των Φιλεκπαιδευτικών Συλλόγων κ.α.

Τέλος, εστιάζει στην δράση Ελλήνων εκπαιδευτικών και αξιοποιούνται σχολικά εγχειρίδια, προσωπικές μαρτυρίες και αλληλογραφία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο έργο του παιδαγωγού Βλασίου Σκορδέλη, σημαντικού εκπαιδευτικού της εποχής του, του οποίου η εκπαιδευτική και πνευματική εμβέλεια ξεπέρασε τα όρια της επαρχίας Στενημάχου και απλώθηκε ευρύτερα στον Ελληνισμό της εποχής του.

Το έργο αυτό προσκομίζει νέα στοιχεία για την εκπαίδευση της Στενημάχου και της περιοχής της, τα οποία αξιοποιούνται κατάλληλα, ώστε να αποτελεί μια ευπρόσδεκτη συμβολή στην εκπαιδευτική ιστορία της Στενημάχου, αλλά και της Ανατολικής Ρωμυλίας, γενικότερα, η οποία έως σήμερα είναι σχετικά περιορισμένη. Πρέπει, μάλιστα, να εξαρθεί το γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν αξιοποίησε μόνον την υπάρχουσα βιβλιογραφία στην χώρα μας, αλλά επισκέφθηκε και την Βουλγαρία, στην οποία συνέλεξε ενδιαφέρον αρχειακό υλικό, προσκομίζοντας νέα στοιχεία για την εκπαίδευση της Στενημάχου και της περιοχής της.

(Από το προλογικό σημέιωμα)

Στο βιβλίο αυτό ο Παύλος Χρ. Λιτούδης επιχειρεί να καταγράψει, με τρόπο άμεσο και προσωπικό, τους χώρους όπου εγκαταστάθηκαν και ζουν οι Έλληνες προερχόμενοι από την Ανατολική Ρωμυλία. Την έκδοση εμπλουτίζουν πίνακες με τις παλαιές ονομασίες των οικισμών των Ελλήνων στην Ανατολική Ρωμυλία και με τις μετονομασίες τους μετά τον ξεριζωμό, ονόματα των πληροφορητών, κατάλογος με συλλόγους, ιδρύματα, μουσεία και φορείς. Τέλος, παρατίθενται χάρτες και φωτογραφίες από τις αλησμόνητες πατρίδες.

Τίτλος: Οι Έλληνες του Γκαίρλιτς 1916-1919
Συγγραφέας: Γεράσιμος Αλεξάτος
Φιλολογική επιμέλεια: Θεόδωρος Νημάς
Έκδοση: Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2015
Σελίδες: 400
ISBN: 978-960-599-022-0
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 19,92€






H περίοδος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου βιώθηκε με ιδιαίτερη ένταση και σφοδρότητα στην Ελλάδα, αφού η διαμάχη του Βασιλιά Κωνσταντίνου με τον πρωθυπουργό Βενιζέλο για την στάση που θα κρατούσε η χώρα απέναντι στα στρατόπεδα των αντιμαχομένων οδήγησε στον πρώτο Εθνικό Διχασμό και στα θλιβερά επακόλουθά του.

Η ανά χείρας μελέτη του Γεράσιμου Αλεξάτου πραγματεύεται μια από τις τραγικότερες περιπλοκές της περιόδου, το ζήτημα της αιχμαλωσίας, στα τέλη του καλοκαιριού του 1916, του Δ` Σώματος Στρατού και της μεταφοράς και εγκατάστασής του στην Γερμανία, στην μικρή συνοριακή πόλη της Σιλεσίας Γκαίρλιτς. Εκεί περίπου 7.000 Έλληνες στρατιώτες και αξιωματικοί παρέμειναν υπό περιορισμό για δυόμισι περίπου χρόνια. Ο συγγραφέας πραγματοποίησε εκτεταμένη έρευνα στα γερμανικά (ομοσπονδιακά και τοπικά) αρχεία, αξιοποίησε τις ελληνικές διαθέσιμες πηγές καθώς και τις μαρτυρίες ορισμένων από τους πρωταγωνιστές και προχώρησε στη σύνθεση μιας νηφάλιας, γλαφυρής και ενδιαφέρουσας μελέτης. Στις σελίδες της ξετυλίγεται το πολιτικό σκηνικό της εποχής, οι συνθήκες μεταφοράς των αιχμαλώτων με τα τρένα από την Καβάλα στη Γερμανία καθώς και η διαδικασία της εγκατάστασης και της διαβίωσής τους εκεί. Αναδεικνύεται επίσης η πλούσια πνευματική κίνηση και παραγωγή των Ελλήνων στρατιωτικών, ανάμεσά τους και του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα Βασίλη Ρώτα. Ιδιαίτερα αποκαλυπτικό είναι ακόμη το κεφάλαιο στο οποίο περιγράφεται η επιστροφή της πλειοψηφίας των αιχμαλώτων στην Ελλάδα, μετά το τέλος του πολέμου. Αλλά εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η επόμενη περίοδος της ζωής τους, η υποδοχή στην Ελλάδα, αφού οι περιπέτειες των Ελλήνων αξιωματικών δεν σταμάτησαν στα εδαφικά όρια της Γερμανίας, αλλά συνεχίσθηκαν, εντάχθηκαν και αποτύπωσαν τα πάθη και τις εντάσεις του Εθνικού Διχασμού στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, καθώς πολλοί από αυτούς κατηγορήθηκαν και καταδικάσθηκαν ως ριψάσπιδες.

Η παραπάνω "Οδύσσεια" των Ελλήνων στρατιωτικών του Δ` Σώματος Στρατού διαθέτει αρκετά από τα χαρακτηριστικά της ελληνικής τραγωδίας, χωρίς ωστόσο η αρχαιοελληνική "κάθαρση" να αγγίξει αρκετούς από αυτούς. Προς αυτή την κατεύθυνση η μελέτη του Γεράσιμου Αλεξάτου αποτελεί πολύτιμη βιβλιογραφική συμβολή, αφού μετά από έναν αιώνα περίπου δίνει το έναυσμα για μια νηφάλια επαναξιολόγηση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και των προεκτάσεών του στην Ελλάδα.

Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης
Επίκουρος Καθηγητής
Νεότερης & Σύγχρονης Ιστορίας ΑΠΘ

Τίτλος: Θεοφάνης ο Κρής / Theophanes the Cretan
Συγγραφέας: Ε. Ν. Τσιγαρίδας
Μετάφραση: Τζάνετ Κονιόρδου
Έκδοση: Εκδόσεις Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2016
Σελίδες: 285
ISBN: 978-960-599-089-3
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 47,60€






«Το βιβλίο αυτό, καρπός πολυετούς έρευνας του κ. Τσιγαρίδα στο Άγιον Όρος και στα Μετέωρα, αποτελεί μία συνολική αποτίμηση της καλλιτεχνικής προσωπικότητας και παραγωγής του σημαντικότερου έλληνα ζωγράφου του 16ου αιώνα, Θεοφάνη του Κρητός, ο οποίος με το έργο του –τοιχογραφίες και φορητές εικόνες– στα μεγάλα μοναστικά κέντρα της Ανατολικής Εκκλησίας, Μετέωρα και Άγιον Όρος, σφράγισε καθοριστικά την μεταβυζαντινή ζωγραφική στον ελλαδικό και ευρύτερα στoν βαλκανικό χώρο...»

(από τον πρόλογο της έκδοσης)

Το ύστερο μεσαιωνικό κράτος, που επονομάστηκε από την ιστορική επιστήμη αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, υπήρξε ένα από τα ανεξάρτητα ελληνικά κράτη που δημιουργήθηκαν ως απότοκα της πρώτης άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους ιππότες της τέταρτης σταυροφορίας, το 1204 μ.Χ. Το μακροβιότερο από τα κράτη αυτά –και συνάμα το πιο απομακρυσμένο από το μητροπολιτικό βυζαντινό κέντρο-, η αυτοκρατορία των Μεγάλων Κομνηνών της Τραπεζούντας και του Πόντου, διατηρήθηκε στη ζωή για πάνω από δυόμισυ εκατονταετηρίδες ως θεματοφύλακας του μεσαιωνικού ελληνισμού στο βορειοανατολικό σύνορο της Μικράς Ασίας, αλλά και ως ο τελευταίος προμαχώνας της μεσαιωνικής ελληνικής αυτοκρατορίας, αφού έπεσε στους Οθωμανούς Τούρκους το έτος 1461, οκτώ χρόνια μετά την Κωνσταντινούπολη (1453) και ένα περίπου χρόνο μετά το βυζαντινό δεσποτάτο του Μορέως, στην Πελοπόννησο (1460/61)...»

(από την εισαγωγή του βιβλίου)