ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Πριν από εξήντα χρόνια η Hannah Arendt, εξόριστη Εβραία πλέον μετά τη στέρηση της γερμανικής της πολιτειότητας, διαπίστωσε ότι προτού μπορέσουν οι άνθρωποι να απολαύσουν οποιοδήποτε «αναπαλλοτρίωτο» ανθρώπινο δικαίωμα -προτού μπορέσει να υπάρξει οποιοδήποτε δικαίωμα στην εκπαίδευση, την εργασία, την ψήφο κ.ο.κ.- θα πρέπει πρώτα να υπάρχει κάτι που το ονόμασε «δικαίωμα να έχουμε δικαιώματα». Η ιδέα της δεν συγκέντρωσε τότε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά στην εποχή μας, μια εποχή μαζικών απελάσεων, ταξιδιωτικών απαγορεύσεων σε μουσουλμάνους πολίτες, προσφυγικών κρίσεων και μεταεθνικών πολέμων, η φράση έχει γίνει το επίκεντρο ενός σημαντικού και ζωηρού διαλόγου. Εδώ, πέντε κορυφαίοι στοχαστές και στοχάστριες από διάφορα επιστημονικά πεδία -την ιστορία, το δίκαιο, τις πολιτικές επιστήμες και τις λογοτεχνικές σπουδές- εξετάζουν κριτικά το θεμέλιο των δικαιωμάτων και το νόημα της ριζοσπαστικής δημοκρατικής πολιτικής σήμερα.

«Η Hannah Arendt αιχμαλώτισε το ενδιαφέρον της σύγχρονης σκέψης αρνούμενη την ορθοδοξία και αψηφώντας τους κανόνες και τους περιορισμούς της πολιτικής θεωρίας. Το Δικαίωμα να έχουμε δικαιώματα συνεχίζει αυτή την παράδοση, παίρνοντας μία από τις πιο ανατρεπτικές ιδέες της -το "δικαίωμα να έχουμε δικαιώματα"- και δίνοντας βήμα για την ανάλυση καθενός από τα συστατικά στοιχεία της σε διαφορετικό/ή συγγραφέα. Το αποτέλεσμα είναι η θαυμάσια αποδόμηση μιας περίπλοκης έννοιας και ένας υπέροχος νέος τρόπος να γράφουμε θεωρία. Ιδιοσυγκρασιακό και ταυτόχρονα πληροφοριακό, προσωπικό και ταυτόχρονα απρόσωπο, το Δικαίωμα να έχουμε δικαιώματα ασκεί μια έλξη που είναι σχεδόν τόσο ακαταμάχητη όσο και τα γραπτά της ίδιας της Arendt.»

Corey Robin, καθηγητής πολιτικών επιστημών

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

- "Το αισθάνεσθαι είναι αυτή η ζωτική επικοινωνία με τον κόσμο, η οποία μας τον καθιστά παρόντα ως οικείο τόπο της ζωής μας."
- "Μάλλον με το έργο τέχνης μπορεί να συγκριθεί το σώμα παρά με το αντικείμενο φυσικής τάξης."
- "Ο κόσμος δεν είναι εκείνο που σκέφτομαι αλλά εκείνο που ζω, είμαι ανοιχτός στον κόσμο, επικοινωνώ αναμφίβολα μαζί του, αλλά δεν τον κατέχω, είναι ανεξάντλητος."
- "Το αισθάνεσθαι είναι αυτή η ζωτική επικοινωνία με τον κόσμο, η οποία μας τον καθιστά παρόντα ως οικείο τόπο της ζωής μας. Σ' εκείνο οφείλουν την πυκνότητά τους το αντιληπτό αντικείμενο και το αντιλαμβανόμενο υποκείμενο."

Η έκδοση της Φαινομενολογίας της αντίληψης, το 1945, σηματοδότησε την έλευση ενός σημαντικού νέου φιλοσοφικού και διανοητικού ρεύματος στη μεταπολεμική Ευρώπη. Μεταβάλλοντας την κυρίαρχη εικόνα του υπαρξισμού και της φαινομενολογίας της εποχής, έγινε ένα από τα ορόσημα της σκέψης του 20ού αιώνα.

Η Φαινομενολογία της αντίληψης ακολουθεί τη μεγάλη φαινομενολογική παράδοση του Χούσερλ, του Χάιντεγκερ και του Σαρτρ. Παρ' όλα αυτά η συμβολή του Μερλώ-Ποντύ είναι αποφασιστική, καθώς φέρνει αντιμέτωπη αυτή την παράδοση, αλλά και φιλοσόφους όπως ο Ντεκάρτ και ο Καντ, με μια υποτιμημένη διάσταση της ύπαρξής μας: το ζωντανό σώμα και τον κόσμο των φαινομένων. Ο Μερλώ-Ποντύ, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της αντίληψης, φέρνει το σώμα στο προσκήνιο της φιλοσοφίας και υποστηρίζει ότι θα πρέπει να το θεωρούμε όχι ως απλή βιολογική μονάδα, αλλά ως την αρχή που συγκροτεί την ύπαρξή μας και την εμπειρία μας μέσα στον κόσμο.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου)

Η Διαταραχή Φάσματος Αυτισμού (ΔΦΑ) στη σύγχρονη θεώρησή της αφορά διαταραχή στην εξέλιξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος (DSM-5; American Psychiatric Association 2013). Χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά (ICD-10, 2010; DSM-5; American Psychiatric Association 2013). Οι ενδείξεις ξεκινούν πριν από την ηλικία των τριών ετών ενός παιδιού. Στις περιπτώσεις ατόμων με Υψηλής Λειτουργικότητας Αυτισμό (ΥΛΑ) δεν παρατηρείται καθυστέρηση στη γνωστική ανάπτυξη και στη γλώσσα, αλλά ελλείμματα στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στην επικοινωνία καθώς και περιορισμένα ενδιαφέροντα. Η αιτιολογία της ΔΦΑ είναι άγνωστη. Γενετικές προδιαθέσεις και περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν συσχετιστεί με την παθογένεια αυτής (Yeargin-Allsopp et. al., 2003; Laidler, 2005; Newschaffer, 2006; Nassar et al., 2009; Charman, 2011; Regier, Kuhl, Narrow & Kupfer, 2012). [...]

(Από την Εισαγωγή)

Οι τάξεις, υποστηρίζει ο Στάνλεϋ Αρόνοβττς, χρειάζεται να κατανοηθούν με όρους όχι μόνο κοινωνικής διαστρωμάτωσης και υλικής παραγωγής, αλλά και εξουσίας των κοινωνικών ομάδων που επιδιώκουν να ορίσουν την ίδια τους τη ζωή και να αλλάξουν το ρου της ιστορίας. Τα εργατικά κινήματα, οι φεμινίστριες ή οι οικολόγοι ακτιβιστές, όπως και τα αναδυόμενα κινήματα παγκόσμιας δικαιοσύνης, εμπλέκονται σε ταξικούς αγώνες καθώς οι διεκδικήσεις εξουσίας τους αμφισβητούν και αναδιαμορφώνουν την κρατούσα τάξη πραγμάτων.

Το παρόν βιβλίο πραγματεύεται μια ιδέα με έντονη παρουσία και επίδραση στη δυτική πολιτική σκέψη, την ιδέα της απολύτρωσης από τα δεινά και την καταπίεση, μια εγκόσμια λύτρωση, απελευθέρωση, επανάσταση. Προσπάθησα να περιγράψω τις απαρχές αυτής της ιδέας στην ιστορία της απολύτρωσης του λαού του Ισραήλ από την Αίγυπτο και κατόπιν να δώσω μια ανάγνωση της Εξόδου, των Αριθμών και του Δευτερονομίου σχεδιασμένη έτσι ώστε να εξηγεί τη σημασία τους για τόσες γενιές θρησκευτικών και πολιτικών ριζοσπαστών. Η απόδραση από την αιχμαλωσία, η περιπλάνηση στην έρημο, η ανάβαση στο όρος Σινά, η γη της επαγγελίας, όλα αυτά δεσπόζουν στη γραμματεία της επανάστασης. Πράγματι, η επανάσταση έχει συχνά αποδοθεί ως αναπαράσταση της Εξόδου και η Έξοδος έχει ιδωθεί πολλές φορές ως πρόγραμμα επανάστασης. 

Στόχος μου δεν είναι να παραθέσω μια ιστορία της ιδέας της απολύτρωσης αλλά μια μελέτη της σημασίας της, και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να το πετύχω αυτό από το να μιμηθώ τους πολλούς συνηγόρους και ακτιβιστές της απολύτρωσης που μάζεψαν τους οπαδούς τους γύρω τους και τους διάβασαν τη βιβλική ιστορία. Που διάβασαν και ανέπτυξαν και ερμήνευσαν της ιστορία. Επειδή κάθε ανάγνωση είναι ταυτόχρονα και μια εκδοχή, μια επανεφεύρεση του παρελθόντος προς χάριν του παρόντος. Γιατί όμως επανεφευρίσκευαι αενάως αυτή η ιστορία; Ακριβώς αυτό προσπαθώ να εξηγήσω.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)