ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Φιλολογικές σπουδές και κλασική φιλολογία στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Μια εθνική επιστήμη
Σοφία Ματθαίου

Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, 2021 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 456
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-7905-86-4
Τιμή: 18,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 16,20 €

Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η υπόσταση και ο ρόλος της επιστήμης της κλασικής φιλολογίας κατά τον 19ο αιώνα στο πλαίσιο κυρίως της Φιλοσοφικής Σχολής του ελληνικού Πανεπιστημίου, ενός θεσμού εντός του οποίου συγκροτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό τα επιστημονικά πεδία στην Ελλάδα. Εξετάζονται οι αντικειμενικοί και ιδεολογικοί παράγοντες που προσδιόρισαν μια κατ ̓ εξοχήν ευνοημένη από ιδεολογική άποψη στις λόγιες συνειδήσεις επιστήμη με προνομιακή θέση στο πρόγραμμα σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής. Η σχέση της κλασικής φιλολογίας με την παιδεία, την ιδεολογία, την ομιλουμένη γλώσσα, το δόγμα της ελευθερίας στη διδασκαλία της, καθώς και ο ρόλος των σπουδών σε γερμανικά κυρίως πανεπιστήμια είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται η εργασία αυτή. Εξετάζονται επίσης οι πρωταγωνιστές της ιστορίας, οι καθηγητές της κλασικής φιλολογίας, λόγιοι με σημαντικό έργο οι περισσότεροι.

Ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχολούν τη μελέτη είναι σε ποιο βαθμό και πότε η κλασική φιλολογία κατέστη εξειδικευμένο αντικείμενο με επιστημονικά χαρακτηριστικά στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Στο ερώτημα αν ήταν εφικτή η ανάπτυξη της κλασικής φιλολογίας έξω και πέρα από τις δεσμεύσεις που επέβαλλαν οι ιδεολογικές ανάγκες συγκρότησης του ελληνικού κράτους η απάντηση, όπως προκύπτει από την έρευνα, είναι αρνητική. Παρά τις δυσκολίες, που δεν ήταν μόνο ιδεολογικές, η κλασική φιλολογία συγκροτήθηκε ως επιστήμη και διαμόρφωσε τους κανόνες και τις αρχές της.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Απόμαχοι. Οι αγωνιστές της Επανάστασης του 1821 στο οθωνικό κράτος
Σάκης Γκέκας

Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, 2021 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 164
Διαστάσεις: 14 x 22 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-7905-84-0
Τιμή: 12,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 10,80 €

Η αναψηλάφηση της ιστορίας της Επανάστασης του 1821 εν μέσω πανδημίας υπήρξε πρόκληση για νέες προσεγγίσεις σε παλιά ερωτήματα. Σήμερα πλήθος πηγών, που παρέμειναν αναξιοποίητες για χρόνια, πλέον έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι διαθέσιμες στους μελετητές. Με αφορμή τα 200 χρόνια από το μεγάλο γεγονός, πολλές πτυχές της Επανάστασης έχουν φωτιστεί και προκαλούν αυξημένο ενδιαφέρον. Τι έγιναν όμως οι χιλιάδες των «αφανών» που πολέμησαν στον Αγώνα; Ποιες ήταν οι θυσίες τους που σημάδεψαν σώμα και πνεύμα, αλλά και οι τύχες τους μετά την Επανάσταση; Και εκείνοι που έμειναν πίσω, οι χήρες και τα ορφανά, πώς κατάφεραν να επιβιώσουν στο νεοσύστατο κράτος; Το ανά χείρας βιβλίο επιχειρεί να φωτίσει την ιστορία των απόμαχων και των οικογενειών τους με εργαλεία ανέκδοτες και εκδεδομένες πηγές. Μια κοινωνική ιστορία της Επανάστασης που περιλαμβάνει στοιχεία και τεκμήρια για τις τύχες των άσημων, των πολλών αποτελεί και μια ιστορία της μετεπαναστατικής κοινωνίας. Ο συγγραφέας μας χαρίζει μια νέα εικόνα της κοινωνίας της οθωνικής περιόδου μέσα από τα μάτια των αγωνιστών της Επανάστασης.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Αναζητώντας την Άνδρο Κείμενα και εικόνες 15ου-19ου αι. από τη Συλλογή Ευστάθιου Ι. Φινόπουλου 

Επιστημονική Επιμέλεια: Μαρία Γιουρούκου
Επιστημονικοί συνεργάτες Συλλογής: Μαρία Ξεναρίου, Μίρκα Παλιούρα, Κωνσταντίνος Ι. Στεφανής
Έκδοση: Μουσείο Μπενάκη - Καΐρειος Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2021
Σελίδες: 472
ISBN: 978-960-476-291-0 (Μουσείο Μπενάκη), 978-960-7709-46-2 (Καΐρειος Βιβλιοθήκη)
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 31,50€

 

 

Ένας τόμος αφιερωμένος στην Άνδρο, με υλικό προερχόμενο κυρίως από τη Συλλογή Ευσταθίου Ι. Φινόπουλου του Μουσείου Μπενάκη. Μια πολυπρισματική εικόνα του βορειότερου νησιού των Κυκλάδων, όπως έχει παραδοθεί από περιηγητές, ιεραπόστολους, αρχαιολόγους, ιστορικούς, επιστήμονες, χαρτογράφους και ζωγράφους σε διάστημα πέντε αιώνων. Επιλεγμένα κείμενα, χάρτες, σχέδια, χαρακτικά και σπάνιες φωτογραφίες -υλικό γνωστό ή δημοσιευόμενο για πρώτη φορά- αποτυπώνουν την καθημερινή ζωή, τους κατοίκους, την ιστορία, τα μνημεία και τα τοπία της Άνδρου, σχηματίζοντας μια γοητευτική βιογραφία του νησιού από τον 15ο έως τις αρχές του 20ού αιώνα.

Η παρουσίαση της έκδοσης θα διεξαχθεί στις 13/04/2022, ώρα 19:30 στο Μουσείο Ελληνικού Πολιτισμού. Για περισσότερες πληροφορίες πιέστε εδώ.

Σύγχρονη Τέχνη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2007-2021
Συλλογικό

Εισαγωγή: Αφροδίτη Γκόνου
Αθήνα, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2021 (Δεκέμβριος)
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά / αγγλικά
Σελίδες: 480, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 21 x 27 εκ.
ISBN σκληρόδετου: 978-618-5060-39-8
Τιμή: 60,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 54,00 €

«…Μία νοητή γραμμή ενώνει εσαεί το σήμερα με τον κόσμο της αρχαιότητας, έναν κόσμο συναρπαστικό αλλά και συνάμα δυσπρόσιτο. Πάνω σε αυτή, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης διαγράφει, ευελπιστούμε, τη δική του πορεία, φέρνοντας τη σύγχρονη τέχνη κοντά σε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους, με απώτερο στόχο να κατανοήσουμε και να συναισθανθούμε όλα εκείνα που διαχρονικά μας συνδέουν.

Εδώ και 15 χρόνια, το Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης πραγματοποιείται κάθε χρόνο με την παρουσίαση του έργου διεθνώς αναγνωρισμένων καλλιτεχνών και με ένα παράλληλο -αντίστοιχης αξίας και σημασίας για όλους μας- πρόγραμμα εκπαιδευτικών δράσεων, ομιλιών και εκδόσεων.

Καίρια θέση κατέχουν οι εκθέσεις υπό τον γενικό τίτλο Θεϊκοί Διάλογοι, στις οποίες έργα τέχνης από διαφορετικές εποχές παρουσιάζονται το ένα δίπλα στο άλλο, αποκαλύπτοντας επιρροές του παρελθόντος στο σήμερα. Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, άλλωστε, οι λιτές μαρμάρινες μορφές των κυκλαδικών ειδωλίων αποτελούν μυστηριώδεις και σιωπηλούς μάρτυρες ενός πολιτισμού που έχει τις ρίζες του περισσότερα από 5.000 χρόνια πριν. Με στόχο τη διάδοση του Κυκλαδικού και του Αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού στην Ελλάδα και το εξωτερικό -κεντρικό άξονα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης- οι εκθέσεις αυτές μας έδωσαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε νέες ομάδες κοινού και να αποκτήσει το Μουσείο το δικό του στίγμα στο διεθνή χάρτη…».


Κασσάνδρα Μαρινοπούλου
(από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

Μετά την αρετή. Μελέτη ηθικής θεωρίας
Alasdair Macintyre

Μετάφραση: Δημήτρης Δημακόπουλος, Νίκος Μανωλόπουλος, Μιχάλης Πάγκαλος
Αθήνα, Άρτος Ζωής, 2021 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 642
Διαστάσεις: 14 x 20 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-8053-77-9
Τιμή: 25,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 22,50 € 

 

Tό Μετά τήν ἀρετή ἀποτελεῖ ἀναμφισβήτητα ἕνα ἀπό τά πιό σημαντικά ἔργα τοῦ 20οῦ αἰώνα στό πεδίο τῆς ἠθικῆς φιλοσοφίας. Σέ αὐτό τό κλασικό πιά ἔργο, ὁ Ἄλασνταιρ Μακιντάιρ ἐξετάζει τίς ἱστορικές καί ἐννοιολογικές ρίζες τῆς ἰδέας τῆς ἀρετῆς, ἐπισημαίνει τούς λόγους τῆς ἀπουσίας της ἀπό τήν ἰδιωτική καί τή δημόσια ζωή, καί διατυπώνει μιά πρόταση γιά τήν ἐνδεχόμενη ἀνάκτησή της. Ἐνῶ τά ἐπιμέρους κεφάλαια ἐκτείνονται σέ ἕνα εὐρύ πεδίο, ἀπό τή στιγμή πού συναρμόζονται συγκροτοῦν ἰσχυρό ἐπιχείρημα γιά τό βαρύ τίμημα πού πλήρωσε ἡ νεωτερικότητα μέ τήν πεισματική ἀπόρριψη αὐτοῦ πού ἐκεῖνος ἀποκαλεῖ «παράδοση τῶν ἀρετῶν». Στόν πρόλογο τῆς τρίτης ἔκδοσης τοῦ βιβλίου (1981) ὁ Μακιντάιρ ἐπανεξετάζει τούς βασικούς ἰσχυρισμούς τοῦ Μετά τήν ἀρετή καί καταλήγει στό συμπέρασμα ὅτι, μπορεῖ στήν πορεία νά ἔχει μάθει πολλά καί νά ἔχει συμπληρώσει καί βελτιώσει τίς θέσεις καί τά ἐπιχειρήματά του, δέν ἔχει ὅμως ἐγκαταλείψει καμία ἀπό τίς κεντρικές θέσεις του: «Ἐξακολουθῶ νά ὑποστηρίζω ὅτι τόσο ἡ δημιουργία ὅσο καί τό ἀδιέξοδο τῆς ἠθικῆς νεωτερικότητας δέν μποροῦν νά κατανοηθοῦν παρά μόνο ἀπό τή σκοπιά μιᾶς πολύ διαφορετικῆς παράδοσης, τῆς ὁποίας οἱ πεποιθήσεις καί οἱ προϋποθέσεις διατυπώθηκαν, στήν κλασική τους ἐκδοχή, ἀπό τόν Ἀριστοτέλη».

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ιατρική ιστορία της Επανάστασης του 1821. Οι απαρχές της συγκρότησης της ελληνικής δημόσιας υγείας, 1790-1831
Θανάσης Μπαρλαγιάννης

Αθήνα, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, 2022 (Ιανουάριος)
Σελίδες: 280
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-5497-22-4
Τιμή: 18,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 16,20 €

Το βιβλίο προτείνει την ανάγνωση των γεγονότων της Επανάστασης του 1821 μέσα από τις ιατρικές και υγειονομικές διαδικασίες που έλαβαν χώρα μέχρι τον θάνατο του Ιωάννη Καποδίστρια και φαίνεται ότι εκκίνησαν από το 1790, αν όχι νωρίτερα. Η Επανάσταση του 1821, υπό την ιατρική και υγειονομική προοπτική, είχε τις ρίζες της στους μετασχηματισμούς στην αυτοκρατορική διακυβέρνηση της υγείας, οι οποίοι εκδηλώνονταν κατά τόπους και με αποσπασματικό τρόπο από τον 18ο αιώνα. Η βιαιότητα, όμως, της πολεμικής δεκαετίας 1821-1831, η ανάδειξη ενός δυναμικού ιατρικού και γραφειοκρατικού προσωπικού, οι επιδράσεις των φιλελλήνων αλλά και η ίδια η ιατρική των αρχών του 19ου αιώνα, που προωθούσε την αποϊεροποίηση του σώματος και του πολιτικού, συνέβαλαν αποφασιστικά στη θεσμοποίηση και τη σταθεροποίηση των μετασχηματισμών στη Νότια Βαλκανική, ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες συγκρότησης της ελληνικής δημόσιας υγείας.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Zettel // Δελτάρια
Λούντβιχ Βίττγκενσταϊν

Εισαγωγή-Μετάφραση: Μιλτιάδης Ν. Θεοδοσίου
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2022 (Φεβρουάριος)
Σελίδες: 280
Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-524-792-8
Τιμή: 16,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 14,40 €

Τα Zettel // ∆ελτάρια αποτελούν ένα εξαιρετικό δείγμα βιττγκενσταϊνικής φιλοσοφίας κατευθείαν από την πηγή. Πρόκειται για αποσπασματικές σημειώσεις διά χειρός Βίττγκενσταϊν, επιλεγμένες και επιμελημένες από τους φιλοσόφους, μαθητές και φίλους του φιλοσόφου, την Ελίζαμπεθ Άνσκομπ και τον Γκέοργκ φον Βριγκτ. Tο παλαιότερο απόσπασμα γράφτηκε το 1929 και το υστερότερο τον Αύγουστο του 1948, ενώ στην πλειονότητά τους τα αποσπάσματα προέρχονται από δακτυλογραφημένα χειρόγραφα («δακτυλόγραφα») τα οποία ο Βίττγκενσταϊν υπαγόρευσε κατά την περίοδο 1945–1948. μοιάζουν με τηλεγραφικά αποσπάσματα συνθετότερων φιλοσοφικών ερευνών, παρέχοντας μια πολυπρισματική θέαση του φιλοσοφικού νου του Βίττγκενσταϊν, προσεγγίζοντας τις φιλοσοφικές του ανησυχίες από διάφορες πλευρές.

Οι παράγραφοι που συνθέτουν το βιττγκενσταϊνικό κείμενο είναι αμιγώς φιλοσοφικές, και τις σημαδεύει η γνωστή συνήθεια του Βίττγκενσταϊν να θέτει ερωτήματα τα οποία αφήνει αναπάντητα, ή να προσκαλεί τον αναγνώστη του να φανταστεί ασυνήθιστες και αξιοπερίεργες περιστάσεις, στις οποίες όμως δεν επιστρέφει ξανά. Συνεπώς, ο αναγνώστης επιβαρύνεται με το καθήκον να αποκωδικοποιήσει ή να μεταγλωττίσει τις βιττγκενσταϊνικές σκέψεις και τους βιττγκενσταϊνικούς προβληματισμούς στο δικό του πλαίσιο, ούτως ώστε να ξεκλειδώσει μια νέα, ανατρεπτική και ανεπανάληπτη όψη της ίδιας της φιλοσοφικής δραστηριότητας. Η πραγμάτευση των θεμάτων, με άλλα λόγια, δεν περιορίζεται σε όσα γράφονται στη σελίδα, αλλά έχουν αντίκτυπο και πέρα απ’ αυτήν, ρίχνοντας φως στα προβλήματα από εντελώς πρωτότυπες πλευρές.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Κρητικός πόλεμος (1645-1669). Άγνωστες πτυχές
Συλλογικό

Επιστημονική επιμέλεια: Γιάννης Μαυρομάτης, Ειρήνη Λυδάκη, Ειρήνη Παπαδάκη
Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, 2021 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 384
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-7970-96-1
Τιμή: 17,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 15,30 €

 

Ο πέμπτος βενετοτουρκικός πόλεμος, γνωστότερος ως Κρητικός Πόλεμος, που διήρκεσε είκοσι πέντε περίπου χρόνια, αποτέλεσε παγκόσμιας σημασίας γεγονός κατά τον 17ο αιώνα, καθώς εξελίχθηκε σε σύγκρουση της χριστιανικής Δύσης εναντίον του ισλαμισμού.

Με αφορμή την συμπλήρωση 350 χρόνων από το τέλος του πολέμου και την παράδοση του Χάνδακα στους Οθωμανούς Τούρκους, ο Δήμος Ηρακλείου και η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη διοργάνωσαν διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο  «Κρητικός Πόλεμος (1645-1669): Άγνωστες πτυχές» (Ηράκλειο, 1-3 Νοεμβρίου 2019), το οποίο δεν είχε μόνο συγκεκριμένο χρονολογικό πλαίσιο, αλλά και αυστηρό θεματικό και ειδολογικό άξονα. Και αυτόν ακριβώς τον άξονα, τις «άγνωστες πτυχές», αποτυπώνουν οι εργασίες που δημοσιεύονται στον παρόντα τόμο, οι οποίες και καλύπτουν το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων. Προσφέρουν νέα στοιχεία για τον Κρητικό Πόλεμο με ιδιαίτερη έμφαση στην πολιορκία της πρωτεύουσας της Κρήτης, στις συνέπειες της παράδοσής της στους Οθωμανούς, καθώς και στις λογοτεχνικές της απηχήσεις. Συνολικά δημοσιεύονται είκοσι ένα (21) μελετήματα με τη σειρά που ανακοινώθηκαν, σύμφωνα με το πρόγραμμα και τη δομή του Συνεδρίου, και με περιλήψεις, ανάλογα και με τη γλώσσα της ανακοίνωσης, στα αγγλικά ή τα ελληνικά.

(από το βιβλίο)

Η μειονοτική πολιτική του Ελευθερίου Βενιζέλου (1898-1933)
Βασίλης Ν. Κολλάρος

Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία / Χανιά, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος, 2022 (Φεβρουάριος)
Σελίδες: 444
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-5154-65-3 / 978-960-9419-17-8
Τιμή: 15,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 13,50 €

 

Στη μελέτη παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο ο Ελευθέριος Βενιζέλος αντιμετώπισε τις μειονότητες, από τα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας (1898) έως και την τελευταία κυβερνητική του τετραετία (1928-1932). Η πολιτική του Βενιζέλου, πέρα από το ότι υπήρξε περισσότερο προοδευτική και από το διεθνές καθεστώς της εποχής της, εξακολουθεί μέσα από πληθώρα αυτούσιων ή επηρεασμένων από το πνεύμα της διατάξεων να εφαρμόζεται και σήμερα στο ελληνικό κράτος. Ο τόμος περιλαμβάνει πλούσια βιβλιογραφία πρωτογενών και δευτερογενών πηγών.

(πηγή: Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων)

Κρητικές εικόνες και κρητικοί ζωγράφοι στο Σινά
Μαρία Βασιλάκη

Μνήμη Μανόλη Χατζηδάκη / Ακαδημία Αθηνών, 26 Μαρτίου 2019
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών, 2021 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 94, με έγχρωμες εικόνες
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-404-391-0
Τιμή: 15,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 13,50 €

 

Οι κρητικές εικόνες που φυλάσσονται στη μονή Σινά είναι εντυπωσιακές τόσο σε αριθμό όσο και σε ποιότητα. Πολλές από αυτές είτε φέρουν την υπογραφή σημαντικών ζωγράφων της βενετοκρατούμενης Κρήτης είτε μπορούν με βεβαιότητα να τους αποδοθούν. Όμως οι πληροφορίες που τα έγγραφα της βενετοκρατούμενης Κρήτης προσφέρουν για την πλούσια αυτή καλλιτεχνική παραγωγή των Κρητικών ζωγράφων για τη μονή Σινά είναι περιορισμένες. Εντούτοις, υπάρχουν και αν αξιοποιηθούν σωστά, οδηγούν σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

(πηγή: Ακαδημία Αθηνών) 

Ο Διόνυσος στην κλασική Αθήνα. Μια ερμηνεία μέσα από την εικονογραφία
Κορνέλια Ίσλερ-Κέρενυι

Μετάφραση: Μαίρη Κλεώπα
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2021 (Σεπτέμβριος)
Σελίδες: 392, με 118 α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-250-782-7
Τιμή: 28,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 25,20 €  

Ο Διόνυσος αποτελεί ακόμα και στις μέρες μας μία από τις πιο αγαπητές μορφές της ελληνικής μυθολογίας. Είναι ο γνωστός σε όλους αρχαίος θεός της έκστασης, του κρασιού και του θεάτρου. Κι όμως, για τους αρχαίους Έλληνες, και δη τους πολίτες της κλασικής Αθήνας, αντιπροσώπευε πολλά περισσότερα. Μια πρόχειρη ματιά στην αρχαία εικονογραφία αρκεί για να διαπιστώσει κανείς τον αναπάντεχο πλούτο των ποικίλων εκφάνσεων του διονυσιακού σύμπαντος. Ειδικά τα αγγεία, συνδεδεμένα καθώς ήταν με όλο το φάσμα της καθημερινότητας, αλλά και με κρίσιμες στιγμές στη ζωή του ατόμου, της οικογένειας και της πόλης (τελετές ενηλικίωσης, ταφικά έθιμα κτλ.), αποκαλύπτουν το πανόραμα ενός κόσμου στενά συνυφασμένου με όλες τις πτυχές του ατομικού και κοινωνικού βίου. Πρόκειται για έναν κόσμο οριακό, μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, όπου, χάρη στον διαμεσολαβητικό ρόλο μορφών όπως οι σάτυροι, πραγματωνόταν, θα λέγαμε, ένα είδος άμεσης επικοινωνίας με έναν θεό που εμφανιζόταν ως εγγυητής της ατομικής και συλλογικής ευδαιμονίας.

Η Κορνέλια Ίσλερ-Κέρενυι (Cornelia Isler- Kerényi) γεννήθηκε στη Βουδαπέστη το 1942 και μεγάλωσε στην Ελβετία, όπου ζει μέχρι σήμερα. Σπούδασε κλασική αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, στο οποίο ανακηρύχθηκε διδάκτορας το 1969, με τη διατριβή Nike. Der Typus der laufenden Flügelfrau in archaischer Zeit. Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές στη Σικελία και στην Ελλάδα κι έχει διδάξει σε πανεπιστήμια της Ελβετίας και της Ιταλίας. Κύριο πεδίο της έρευνάς της αποτελεί η αρχαία εικονογραφία, ιδίως των αγγείων, την οποία προσεγγίζει ως φορέα μιας σημαντικής, αν και ουσιαστικά ανεξερεύνητης, παρακαταθήκης για το αρχαίο ελληνικό θρησκευτικό σύμπαν. Έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της έρευνάς της στον Διόνυσο και τον κόσμο του, που αποτέλεσαν και το αντικείμενο ορισμένων από τις κυριότερες δημοσιεύσεις της: Civilizing Violence. Satyrs on 6th-Century Greek Vases (2004), Dionysos in Archaic Greece. An Understanding through Images (2006), Dionysos in Classical Athens. An Understanding through Images (2015).
 
(πηγή: ΜΙΕΤ)

Η Γένεση του Ελληνικού Κράτους. Χαρτογραφία και Ιστορία / 1770-1838 

Γιώργος Τόλιας
Με τη συνεργασία της Βούλας Λιβάνη και της Ελένης Γκαδόλου 

Επιστημονική επιμέλεια έκθεσης / Επιμέλεια καταλόγου: Γιώργος Τόλιας
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2021 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 281, με 129 έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 24 x 30 εκ.
ISBN: 978-960-250-783-4
Τιμή: 45,00 €
Τιμή ΜΙΕΤ: 40,50 € 

 

[…] Ανάμεσα στα 1770 και τα 1838 ολοκληρώνεται ο κύκλος των στρατιωτικών και επιστημονικών επεμβάσεων της Δύσης που εγκαινιάστηκε με τη ρωσική επέμβαση στο Αιγαίο, στα 1770-1775. Για έξι δεκαετίες, οι ρωσικές, αυστριακές, βρετανικές και γαλλικές βλέψεις στην περιοχή εντείνονται, δημιουργώντας το λεγόμενο Ανατολικό Ζήτημα, τον έντονο διπλωματικό και στρατιωτικό ανταγωνισμό εν όψει του διαμελισμού των κτήσεων της Πύλης στα Βαλκάνια και την Εγγύς Ανατολή, και τη δημιουργία στην περιοχή εδαφικών οντοτήτων εξαρτημένων από τη μια ή την άλλη δυτική δύναμη. Στο πλαίσιο αυτό εκδηλώνεται ένας πολιτικός φιλελληνισμός, καθώς το ζήτημα της πολιτικής αναβίωσης της Ελλάδας τίθεται πλέον ανοικτά, ενώ, παράλληλα, αναπτύσσεται ο ελληνικός επαναστατικός πατριωτισμός: από τον ξεσηκωμό της Πελοποννήσου, κατά την εποχή των ορλωφικών, έως την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας και από το κίνημα του Ρήγα και την πατριωτική ρητορική του Κοραή, κατά την εκστρατεία του Βοναπάρτη στην Αίγυπτο, ο ελληνικός πατριωτισμός ωριμάζει και τελικά κορυφώνεται ως επαναστατική και εθνική πλέον διεκδίκηση.

Στο νέο και διαρκώς μεταβαλλόμενο αυτό περιβάλλον, η γεωγραφία και η χαρτογραφία του ελληνικού χώρου ανθούν. Ρώσοι, Αυστριακοί, Άγγλοι και Γάλλοι έχουν το βλέμμα τους διαρκώς στραμμένο στις ελληνικές περιοχές. Πρωτοστατούσης της Γαλλίας, οι αποστολές στρατιωτικών, διπλωματών, επιστημόνων και τοπογράφων πυκνώνουν, η εικόνα του ελληνικού χώρου οικοδομείται σε ολοένα και πιο στέρεες πραγματολογικές βάσεις. Πράγματι, η γεωγραφία και η χαρτογραφία πλαισίωσαν τους ποικίλους σχεδιασμούς στρατηγικής διείσδυσης, άλλοτε εκ των υστέρων, ως αποτέλεσμα της παρουσίας των ξένων στην περιοχή, άλλοτε εκ των προτέρων, ως σχεδιασμός και προγραμματισμός της […] Η έκθεση και η μελέτη που την συνοδεύει παρακολουθούν τις διαδοχικές ξένες αποστολές αναγνώρισης και χαρτογράφησης, από τις εργασίες των αξιωματικών της ρωσικής αρμάδας του Αιγαίου (1770-1775) έως εκείνες των μελών της γαλλικής Επιστημονικής Αποστολής του Μοριά (1829-1838), φωτίζοντας τις εντατικές προσπάθειες συλλογής δεδομένων για τον ελληνικό χώρο καθώς και τη συνεχή ροή των πληροφοριών προς τις κεντρικές υπηρεσίες της Αγίας Πετρούπολης, του Λονδίνου και, κυρίως, του Παρισιού, όπου πεπειραμένοι γεωγράφοι της Ακαδημίας ή των στρατιωτικών υπηρεσιών αξιολογούν και επεξεργάζονται τοπογραφικά και μετρητικά δεδομένα, διαμορφώνοντας τη γεωγραφική και χαρτογραφική εικόνα της Ελλάδας […] Άλλοτε προστάτες της Ελλάδας επιτιθέμενοι στην Πύλη και άλλοτε σύμμαχοι και εγγυητές της οθωμανικής ακεραιότητας, Ρώσοι, Άγγλοι και Γάλλοι δημιούργησαν ένα ασύνηθες σύστημα διαρκώς μεταβαλλόμενων συσχετισμών, το οποίο κατέληξε στο Ναβαρίνο, την τριπλή προστασία της Ελλάδας και τη μόνιμη συνδιάσκεψη του Λονδίνου (1827-1832), όπου οι τύχες της Ελλάδας συζητούνται και μεταβάλλονται διαρκώς.

[…] Δύο σημεία πρέπει να επαναλάβουμε στο σημείο αυτό: πρώτον, το γεγονός ότι οι δυτικοί γεωγράφοι και χαρτογράφοι, βασισμένοι στη γνώση του τόπου και της ιστορίας, είχαν καταλήξει σε μια συνολική σύλληψη του εθνικού ελληνικού χώρου, των ορίων και της εσωτερικής του συγκρότησης, πριν τη θεσμική αναγνώριση και οργάνωση του ελληνικού κράτους· και δεύτερον, ότι η πρότασή τους υιοθετείται τόσο στη φιλελληνική Δύση όσο και από την πατριωτική ελληνική διανόηση και τις ελληνικές επαναστατικές κυβερνήσεις – γεγονός που επιβεβαιώνει την εισαγωγική μας διαπίστωση για τη σημαίνουσα πολιτική βαρύτητα του γεωγραφικού εγχειρήματος […]

(αποσπάσματα από την έκδοση,
πηγή: ΜΙΕΤ)