ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

Με τις "Περιπλανήσεις του Gustav Feldham" ή "Περιπέτειες ενός εθελοντή που κίνησε να πολεμήσει με τον στρατηγό Normann στην Ελλάδα" ένας ακόμη τόμος, ο έκτος κατά σειρά, προστίθεται στη σειρά με μεταφρασμένα στα ελληνικά απομνημονεύματα Φιλελλήνων και φιλελληνικά φυλλάδια από τον ελληνικό αγώνα της ανεξαρτησίας, η οποία εκδίδεται από την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 2021.

Η μετάφραση και η έκδοση του κειμένου, που αποδόθηκε στον Γερμανό Φιλέλληνα Gustav Feldham, όπως επίσης των τόμων 4, 5, 7, 8 και 9 της σειράς, οι οποίοι περιλαμβάνουν διηγήσεις Γερμανών εθελοντών που συμμετείχαν στον ελληνικό αγώνα και Γερμανών Φιλελλήνων που τον υποστήριξαν με υπερασπιστικά κείμενα, χρηματοδοτήθηκε από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών, από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον.

Ευχαριστούμε θερμά, για μια ακόμη φορά, το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών και την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα για την έμπρακτη υποστήριξή τους στη διάσωση και στη διάδοση των γερμανικών φιλελληνικών κειμένων που εντάχθηκαν στη σειρά, τα οποία διαφωτίζουν πτυχές της Ελληνικής Επανάστασης και προβάλλουν το γερμανικό φιλελληνικό κίνημα, που εκδηλώθηκε λίγους μόνο μήνες μετά το ξέσπασμα του ελληνικού αγώνα στις γερμανόφωνες περιοχές της Ευρώπης.

Η μετάφραση του έργου από τα γερμανικά έγινε από τη Μαριάννα Χάλαρη, η οποία προσέγγισε το κείμενο με ευαισθησία και συνέπεια. Για τη γενική επιμέλεια του τόμου και τη σύνταξη των ευρετηρίων του Επιμέτρου ευχαριστούμε την επιμελήτρια της σειράς Δρα Παναγιώτα Παναρίτη. Ευχαριστούμε επίσης τον συνεργάτη του Μουσείου Μάρκο Κουτσουλάφτη για τη σελιδοποίηση του κειμένου.

Από τον Πρόλογο της Έκδοσης

Ο απελευθερωτικός αγώνας των Ελλήνων κατά το έτος 1822. Από το ημερολόγιο του κυρίου Α. v. L., συναγωνιστή του κόμη von Normann, σε διασκευή του Ludwig von Bollmann αποτελεί τον πέμπτο τόμο της σειράς με μεταφρασμένα στα ελληνικά απομνημονεύματα Φιλελλήνων και φιλελληνικά φυλλάδια από τον ελληνικό αγώνα της ανεξαρτησίας, την οποία εκδίδει η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 2021.

Η μετάφραση και η έκδοση του κειμένου του Γερμανού Φιλέλληνα Adolph von Lubtow, διασκευασμένου από τον επίσης Γερμανό Ludwig von Bollmann, οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στον ελληνικό αγώνα, χρηματοδοτήθηκε από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών, από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον.

Ευχαριστούμε θερμά το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών και την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα για την υποστήριξη που παρείχαν στη μετάφραση και έκδοση των γερμανικών φιλελληνικών κειμένων της σειράς που εκδίδει η ΙΕΕΕ. Τα κείμενα αυτά αποτελούν έκφανση του Φιλελληνισμού που εκδηλώθηκε στις γερμανόφωνες περιοχές της Ευρώπης, όπου φιλελληνικοί σύλλογοι υπέρ των αγωνιζόμενων Ελλήνων συστάθηκαν μόλις μερικούς μήνες μετά το ξέσπασμα του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα.

Η μετάφραση του έργου από τα γερμανικά έγινε από τη Μαριάννα Χάλαρη, η οποία προσέγγισε το κείμενο με συνέπεια και ευαισθησία. Για τη γενική επιμέλεια του τόμου και τη σύνταξη των ευρετηρίων του Επιμέτρου ευχαριστούμε την επιμελήτρια της σειράς Δρα Παναγιώτα Παναρίτη, ενώ για τη σελιδοποίηση του κείμενου τον συνεργάτη του Μουσείου Μάρκο Κουτσουλάφτη.

Από τον Πρόλογο της Έκδοσης

 «Με την Ιστορία των νεότερων Ελλήνων από την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τον Μωάμεθ τον Β΄ μέχρι το 1825 του Γάλλου φιλέλληνα Claude Denis Raffenel, η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος προσθέτει έναν ακόμη τόμο στη σειρά μεταφρασμένων στα ελληνικά απομνημονευμάτων φιλελλήνων και φιλελληνικών φυλλαδίων, την οποία εκδίδει με αφορμή τον επετειακό εορτασμό το 2021 των 200 χρόνων από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης.

Ο Γάλλος φιλέλληνας Reffenel υπηρέτησε τον ελληνικό αγώνα της ανεξαρτησίας τόσο με τη συμμετοχή του στις πολεμικές επιχειρήσεις με το σώμα του Charles Fabvier το 1826, κατά τις οποίες μάλιστα έχασε τη ζωή του, όσο και με την υποστήριξη της ελληνικής υπόθεσης μέσα από τη συγγραφή των έργων του που αφορούν την ιστορία των Ελλήνων μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους και κυρίως τα γεγονότα του απελευθερωτικού αγώνα, ο οποίος βρισκόταν σε εξέλιξη…».

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

 «Ο Γάλλος φιλέλληνας Olivier Voutier (Thouars, 30 Μαΐου 1796 - Hyeres, 19 Απριλίου 1877) φοίτησε στη ναυτική σχολή της Βρέστης (1811-1815) και στη συνέχεια κατατάχτηκε στο γαλλικό ναυτικό.

[…] Το 1821, μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης, ο Voutier παραιτήθηκε από το γαλλικό ναυτικό, προκειμένου να έρθει στην Ελλάδα και να λάβει μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων. Στο Παρίσι γνώρισε τον Σκοτσέζο φιλέλληνα Thomas Gordon. Με πρωτοβουλία του Gordon ναυλώθηκε ένα πλοίο, γεμάτο όπλα και πολεμοφόδια για τον ελληνικό αγώνα, στο οποίο επιβιβάστηκαν Έλληνες εθελοντές, σπουδαστές σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, και πολλοί φιλέλληνες, ανάμεσά τους και ο Voutier.

[…] Σε αυτόν τον αυτόπτη μάρτυρα θα καταφύγει ο Γάλλος ζωγράφος Eugene Delacroix, προκειμένου να αντλήσει υλικό για έναν πίνακα που ήθελε να φιλοτεχνήσει, με θέμα τις σφαγές που συντελέστηκαν στη Χίο τον Μάρτιο – Απρίλιο του 1822. Τα απομνημονεύματα του Voutier αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για τον Delacroix, ο οποίος, με τη μεσολάβηση του κουνιάδου του, θα τον υποδεχτεί στην οικία του στις 12 Ιανουαρίου 1824 και θα λάβει άμεση πληροφόρηση για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα. Η πιο εμφατική σκηνή του πίνακα του Delacroix, ο οποίος εκτέθηκε στο Salon του Παρισιού το 1824, το νήπιο που επιχειρεί να θηλάσει από το στήθος της νεκρής μητέρας του αποτελεί μαρτυρία αυτόπτη μάρτυρα, την οποία παραθέτει ο Voutier: Ένας ταξιδιώτης, που ήταν μάρτυρας της καταστροφής της Χίου, μου είπε ότι δεν είχε βιώσει πιο οδυνηρό αίσθημα από τη θέα του πτώματος μιας νεαρής γυναίκας, στο οποίο ένα παιδί ζούλαγε με τα άπληστα χέρια του του ωχρούς μαστούς της.»

(από το βιβλίο) 

«Με τη μετάφραση στα ελληνικά του Note sur la Grece του Γάλλου φιλέλληνα Francois Auguste Rene, vicomte de Chateaubriand η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος (Ι.Ε.Ε.Ε.), με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, το 2021, εγκαινιάζει μια νέα σειρά φιλελληνικών κειμένων, μεταφρασμένων στα ελληνικά, η οποία περιλαμβάνει απομνημονεύματα φιλελλήνων, που πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων, και φιλελληνικών φυλλαδίων, τα οποία εκδόθηκαν προς υποστήριξη του ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας.

[…] Το Υπόμνημα περί της Ελλάδας του Γάλλου φιλέλληνα De Chateaubriand, το οποίο αποτελεί τον πρώτο τόμο της νέας σειράς, εκδόθηκε στο Παρίσι το 1825, ενώ η Ελληνική Επανάσταση μαινόταν. Πρόκειται για υπερασπιστικό μανιφέστο του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, τον οποίο νομιμοποιεί έναντι της οθωμανικής κυριαρχίας.»

(από τον πρόλογο της έκδοσης) 

«Η ολοκλήρωση από τον Κώστα Μπίρη (1899-1980) του θεμελιακού του έργου για την ιστορία της νεώτερης, αναγεννημένης κατά τον δέκατο ένατο αιώνα Αθήνας, έγινε προς το τέλος των χρόνων της Κατοχής (1942-1944) κάτω από αντίξοες συνθήκες και σε ένα θλιβερό περιβάλλον απόγνωσης και στέρησης. Το πολύτιμο κείμενό του το εφύλαξε ο συγγραφέας στο αρχείο του, ελπίζοντας ότι θα το δημοσίευε μετά την έλευση των καλύτερων ημερών της πολυπόθητης ειρήνης. Κατά την κρίσιμη περίοδο της εθνικής ανόρθωσης την δεκαετία του 1950 ανεγνώρισε ότι οι τότε οικονομικές δυνατότητες δεν θα του επέτρεπαν, δυστυχώς, την εκτύπωση μιας τόσον ογκώδους εργασίας. Επιπλέον, συνέπεσε τότε η ανασυγκρότηση της χώρας να συνοδεύεται, κατά κακή τύχη, από μια άθλια πρακτική του Κράτους καθ΄όσον αφορά εις τον χειρισμό της πολεοδομικής εξελίξεως της πρωτεύουσας. Το γεγονός αυτό τον υποχρέωσε να αναλάβει ‒ως διευθυντής από του 1925 του σχεδίου πόλεως εις τον Δήμο Αθηναίων‒ έναν πρωτοφανούς εντάσεως υπηρεσιακό αγώνα εναντίον των συντελεστών της ραγδαίας και άναρχης ανοικοδόμησης, που απέσπασε όλες του τις δυνάμεις...».

Μάνος Γ. Μπίρης

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

Τίτλος: Ελληνικές Φορεσιές
Κείμενα: Συλλογικό
Έκδοση: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, γ' έκδοση, Αθήνα 2016
Σελίδες: 281
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 48,00€






«...Η ανάπτυξη της λαϊκής τέχνης και ιδιαίτερα της φορεσιάς έχει άμεση σχέση με την οικονομική και κοινωνική άνθηση. Όσο οι οικονομικές συνθήκες μιας περιοχής βελτιώνονταν, τόσο ο κοινωνικός και πολιτιστικός βίος γινόταν περισσότερο απαιτητικός με φυσικό επακόλουθο να υπάρχουν μεγαλύτερες τάσεις για παρουσία, προβολή και καθιέρωση. Αυτό έδωσε αφορμή να δημιουργηθούν φορεσιές ανώτερης τεχνικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας στα μεγάλα κέντρα, όπως την Κωνσταντινούπολη και τα Γιάννενα.

 Η ενδυμασία δεν ήταν μόνο είδος ανάγκης, αλλά εξυπηρετούσε και την επιθυμία του ανθρώπου για στολισμό, κάτι που γίνεται έντονα φανερό στις γιορτινές φορεσιές. Οι δημιουργοί τους, συνήθως οι γυναίκες, άφηναν το ένστικτό τους να λειτουργεί και να εκφράζει τον εσωτερικό τους κόσμο μέσα στην παράδοση, τις συνήθειες και τη συλλογική ευαισθησία, παράγοντας όχι μόνο ένα χρηστικό αντικείμενο αλλά και ένα πραγματικό καλλιτέχνημα. Η συμβολή της Ελληνίδας πολυάσχολης μέσα στην οικογένειά της, υπήρξε καθοριστική και αξιοθαύμαστη στην κατασκευή και διαμόρφωση των ενδυμασιών.

Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος με την έκδοση του λευκώματος «Ελληνικές Φορεσιές», στην οποία συμπεριλαμβάνεται μέρος της συλλογής της, έχει την πεποίθηση ότι συμβάλλει στην προώθηση της ειδικότερης επιστημονικής έρευνας στον τομέα της λαϊκής τέχνης, την οποία και καθιστά προσιτότερη στο ευρύτερο κοινό. Η ελληνική παραδοσιακή φορεσιά μπορεί να τοποθετηθεί στον υψηλότερο βαθμό της λαϊκής τέχνης και αποτελεί μίαν ανεπανάληπτη στιγμή του λαϊκού πολιτισμού.»

  Ι.Κ.Μαζαράκης Αινιάν

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

Είμαστε εξοικειωμένοι με την ανάγνωση και πρόσληψη κειμένων. Υπάρχει όμως - πιο σπάνια- και η "ανάγνωση" και η ερμηνεία των εικόνων. Λίγοι μετέρχονται την άσκηση αυτή που προϋποθέτει διάθεση ερευνητική.

Οι εικόνες συνήθως εντυπωσιάζουν, τέρπουν και συχνά εξαπατούν, στις συνθήκες της λεγόμενης "εικονικής τροπής" (iconic turn) των ημερών μας. Πέραν της επιπόλαιης αυτής πρόσληψης εικαστικού υλικού πάσης φύσεως στην οποία είμαστε εκτεθειμένοι, υπάρχει ωστόσο και η δυνατότητα ενός δημιουργικού διαλόγου του επαρκούς μελετητού με την εικόνα.

Ο διάλογος αυτός μπορεί να είναι λεκτικός - η κριτική περιγραφή και ανάλυση της εικόνος- μπορεί όμως να είναι και εικαστικός, με την δημιουργία μιας άλλης εικόνος που να ερμηνεύει την πρώτη. Το κάπως τολμηρό αυτό εγχείρημα αποτελεί πρόκληση για τον ερμηνευτή και συχνά έκπληξη για τον θεατή-αποδέκτη.

Μια τέτοια απόπειρα εικαστικού διαλόγου περιέχει το παρόν λεύκωμα. Ο συγγραφεύς σχεδίασε τρία πανοραμικά προοπτικά σχέδια, με σκοπό να ερμηνεύσει και να καταστήσει πιο ευπρόσληπτα τρία ιστορικά σχέδια αστικών κήπων που σχεδιάσθηκαν για την Αθήνα. Από την σχηματική μορφή των διδιάστατων κατόψεων των κήπων αυτών (όπως μας κληρονομήθηκαν από τα ιστορικά τεκμήρια) μεταβαίνουμε στην τρισδιάστατη παράσταση των πανοραμάτων.

Το κείμενο "Τρεις κήποι, δύο οράματα και μία παρουσία στην Αττική γη" είναι ένα δοκίμιο που παρουσιάζει και σχολιάζει τα σχέδια αυτά, φορείς της εισαγωγής της δυτικής κηποτεχνίας στον ελληνικό χώρο.

Αλέξανδρος Παπαγεωργίου-Βενετάς