Blogger Template by Blogcrowds.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΕΓΑΡΟ ΕΫΝΑΡΔΟΥ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΜΕΓΑΡΟ ΕΫΝΑΡΔΟΥ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

https://www.miet.gr/userfiles/events/prosklisi2.jpg?w=310&h=242&bgcolor=F1EEE9



Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης διοργανώνει Έκθεση και δημοπρασία έργων τέχνης στο Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγ. Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου). Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2018, στις 8.00 μ.μ., και η δημοπρασία θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018, στις 7.00 μ.μ., από τον Πέτρο Βέργο.

Αφορμή για την έκθεση και τη δημοπρασία στάθηκε η ανάγκη χρηματοδότησης για την αποκατάσταση του κτιρίου του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, ενός τετραώροφου διατηρητέου, που έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού «έργο τέχνης». Οι επισκευές για τη διάσωση του κτιρίου κρίνονται απαραίτητες τόσο για τη σωστή φύλαξη των συλλογών όσο και για την ασφάλεια των εργαζομένων και των ερευνητών. Στις συλλογές του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ φυλάσσονται αρχεία ιστορικών προσωπικοτήτων και λογοτεχνών, φωτογραφίες και καρτ ποστάλ, βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες, τεκμήρια της καλλιτεχνικής ζωής, χάρτες, εφήμερα. Τα πλούσια ίχνη δύο αιώνων επιτρέπουν την πολύτροπη κατανόηση και ανασύνθεση πτυχών της ιστορίας και του πολιτισμού της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Η πρόσβαση στις συλλογές του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ είναι ελεύθερη και τις τελευταίες δεκαετίες αποτελεί μία από τις κυριότερες εστίες προαγωγής της έρευνας στον χώρο των ανθρωπιστικών σπουδών.

Το διατηρητέο τετραώροφο κτίριο του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ αγοράστηκε το 1986 και αποκαταστάθηκε το 1990. Η συμβολή των εικαστικών τεχνών στην απόκτησή του ήταν καθοριστική, καθώς μέρος του κόστους καλύφθηκε από δύο δημοπρασίες έργων που προσέφεραν καλλιτέχνες και συλλέκτες. O διαρκής εμπλουτισμός των αρχειακών πηγών και η αύξηση των ερευνητών που καθημερινά τις αξιοποιούν συνέβαλε στην καταπόνηση του κτιρίου.

Για την κάλυψη του κόστους των εργασιών αυτών, το ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ στρέφεται στον κόσμο του πολιτισμού και των γραμμάτων, στους χρήστες των συλλογών του, στους παλιούς και νέους φίλους του και προχωρά σε ποικίλες δράσεις με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων. Μία από αυτές τις δράσεις είναι η έκθεση και η δημοπρασία έργων τέχνης. Απευθυνθήκαμε σε φίλους του Ιδρύματος, καλλιτέχνες, τις οικογένειές τους και συλλέκτες, προκειμένου να μας προσφέρουν έργα για τη δημοπρασία. Ομόθυμα και συγκινητικά, όλοι έσπευσαν να συνδράμουν, προσφέροντας έργα τους για τον σκοπό αυτόν. Συγκεντρώθηκαν περίπου εκατό έργα: ζωγραφικά, χαρακτικά, γλυπτά, σχέδια, φωτογραφίες των παρακάτω καλλιτεχνών.

Τζούλια Ανδρειάδου, Κωστής Αντωνιάδης, Μιχάλης Αρφαράς, Αντώνης Βολανάκης, Χρύσα Βουδούρουγλου, Ανδρέας Βουρλούμης, Άρις Γεωργίου, Μανόλης Γιανναδάκης, Δημήτρης Γράνης, Κλεοπάτρα Δίγκα, Θανάσης Εξαρχόπουλος, Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Αλέξανδρος Ίσαρης, Στράτος Καλαφάτης, Μάρκος Καμπάνης, Ηρώ Κανακάκη, Βάσος Καπάνταης, Νίκη Καραγάτση, Κυριάκος Κατζουράκης, Μιχάλης Κατζουράκης, Μπόρις Κιρπότιν, Δημοσθένης Κοκκινίδης, Μαρία Κομπατσιάρη, Γιάννης Κόττης, Ευγενία Κουμαντάρου, Πελαγία Κυριαζή, Αλέξης Κυριτσόπουλος, Αλέκος Λεβίδης, Κλέαρχος Λουκόπουλος, Robert Mc Cabe, Κλειώ Μακρή, Θανάσης Μακρής, Μιχάλης Μανουσάκης, Τάσος Μαντζαβίνος, Γιώργος Μαυροΐδης, Χριστίνα Μήτρεντσε, Γιάννης Μιχαηλίδης, Γιάννης Μόραλης, Χρήστος Μποκόρος, Χρόνης Μπότσογλου, Χριστίνα Νάκου, Λία Ναλμπαντίδου, Νίκος Νικολάου, Κοσμάς Ξενάκης, Βάνα Ξένου, Ασπασία Παπαδοπεράκη, Νίκος Παπαδόπουλος, Αβραάμ Παυλίδης, Κοσμάς Παυλίδης, Νίκος Περάκης, Πάρις Πετρίδης, Γιώργος Ρόρρης, Κύριλλος Σαρρής, Δήμητρα Σιατερλή, Μάριος Σπηλιόπουλος, Παναγιώτης Τέτσης, Πραξιτέλης Τζανουλίνος, Βίκυ Τσαλαματά, Άννα Φιλίνη, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Γιώργος Χατζημιχάλης, Μαρία Χουλάκη, Γιάννης Ψυχοπαίδης.

Εγκαίνια: Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2018, στις 8.00 μ.μ.

Διάρκεια έκθεσης: Τρίτη 20 έως Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018

Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη έως Παρασκευή, 12.00 – 18.00, Σάββατο 11.00 – 17.00

Ημέρα δημοπρασίας: Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2018, στις 7.00 μ.μ.

Flora Filopappou Ένα ταξίδι από την πόλη των βράχων στον κήπο

Flora Filopappou Ένα ταξίδι από την πόλη των βράχων στον κήπο
Νίκος Παπαδόπουλος

Κείμενα : Κώστας Χριστόπουλος, Νίκος Παπαδόπουλος, Φαίη Ζήκα
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2018, 80σελ.
ISBN: 978-960-250-717-9
Τιμή ΜΙΕΤ:
7,00€






Η παρούσα έκδοση συνοδεύει την ομότιτλη έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Εϋνάρδου στην Αθήνα (9 Μαΐου–28 Ιουλίου 2018) και αποτέλεσε καρπό οκταετούς έρευνας, εστιασμένης στο τοπίο του Λόφου Φιλοπάππου.

Οι καθημερινοί περίπατοι του Ν. Παπαδόπουλου με τον σκύλο του στον λόφο έδωσαν το έναυσμα για την αναζήτηση αυτή, που μετουσιώθηκε σε διεπιστημονικό εικαστικό εγχείρημα, στο οποίο συνέβαλαν με τις γνώσεις τους βοτανικοί, αρχαιολόγοι και θεωρητικοί. Το εγχείρημα οδήγησε τον καλλιτέχνη σε μια ιστορική αναδρομή που φτάνει μέχρι την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο, και αυτό επειδή τότε ήρθαν στο φως νέα είδη φυτών, τα οποία μεταφέρθηκαν με διάφορους τρόπους στη γηραιά Ευρώπη και μετέβαλαν αντίστοιχα τη χλωρίδα της. Έτσι η έννοια της παγκοσμιοποίησης αποκτά μια νέα διάσταση καθώς περνά στο φυτικό βασίλειο, με τις εκούσιες ή ακούσιες μετακινήσεις των φυτών από τόπο σε τόπο και από ήπειρο σε ήπειρο. Παράλληλα η έρευνα αποκάλυψε ότι μέχρι τον 19ο αιώνα ο λόφος ήταν γυμνός από βλάστηση, και μάλιστα, λόγω της εικόνας που παρουσίαζε, είχε κερδίσει την προσωνυμία «Πόλη των Βράχων». Η εισαγωγή της ξενόφερτης χλωρίδας, η οποία σταδιακά πρασίνισε τον λόφο, υπήρξε απόρροια αποκλειστικά των ανθρώπινων παρεμβάσεων στο αττικό τοπίο και ήταν ακριβώς αυτή που του προσέδωσε την εικόνα ενός τεράστιου, ανοιχτού κήπου μέσα στη φύση. Ο κήπος αποτελεί μια πανάρχαια επινόηση του ανθρώπου, που ανέκαθεν αποσκοπούσε τόσο στην αισθητική απόλαυση όσο και στη συμβολική λειτουργία του ως χώρου περίκλειστου, ασφαλούς και τρόπον τινά ιερού. Στην καλλιέργειά του βρέθηκαν αναλογίες με την καλλιέργεια του πνεύματος, ενώ παράλληλα αναπτύχθηκε ένας προβληματισμός σχετικά με τον σεβασμό που οφείλει ο άνθρωπος όταν επιχειρεί να εξημερώσει τη φύση. Η ζωτική σημασία που απέκτησε ο ιδιότυπος κήπος του λόφου για τους ανθρώπους που ζουν κοντά του αλλά και για την Αθήνα που διαρκώς μεγαλώνει γύρω του αποδεικνύεται από τη μέριμνα αρχικά των περιοίκων, οι οποίοι φύτευαν και περιποιούνταν τα φυτά, και αργότερα της πολιτείας, η οποία πρόσθεσε σε αυτόν την απαραίτητη μόνιμη υποδομή.

Το όλο εγχείρημα αποτελεί ένα φόρο τιμής στον ίδιο τον λόφο, που παραμένει ένας από τους λιγοστούς πράσινους πνεύμονες στην καρδιά αυτής της τσιμεντένιας πόλης.

Μίκης Ματσάκης 1900-1978

Τίτλος: Μίκης Ματσάκης 1900-1978
Κείμενα: Σπ. Μοσχονάς, Μίκης Ματσάκης
Έκδοση:
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2017
Σελίδες: 205
ISBN: 978-960-250-689-9
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 26,25€








Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (27 Μαΐου - 30 Σεπτεμβρίου 2017). Αφορμή για τη διοργάνωσή της αποτέλεσε η δωρεά στο ΜΙΕΤ του αρχείου του ζωγράφου από τον γιο του Γιάνη Ματσάκη και την οικογένειά του. Στον παρόντα τόμο συγκεντρώνονται για πρώτη φορά ζωγραφικά έργα, σχέδια και αγιογραφίες του Μίκη Ματσάκη, από ολόκληρη την πενηντάχρονη καλλιτεχνική πορεία του.

Ο ΜΙΚΗΣ ΜΑΤΣΑΚΗΣ γεννήθηκε στα Μύρα της Μικράς Ασίας το 1900 από γονείς δωδεκανησιακής καταγωγής. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε το 1906 στην Αλεξάνδρεια, και το 1918 ο νεαρός Ματσάκης αποφοίτησε από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αλεξανδρείας. Το 1921 έφυγε για σπουδές ζωγραφικής στο Παρίσι, αλλά μέσα στον ίδιο χρόνο το εγκατέλειψε και πήγε στο Μόναχο, όπου αρχικά παρακολούθησε μαθήματα στην ιδιωτική σχολή του Χανς Χόφμαν Schule für Bildende Kunst. Εν συνεχεία, το 1922, έγινε δεκτός στη φημισμένη Ακαδημία του Μονάχου. Το 1926 επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια και ξεκίνησε την καλλιτεχνική του σταδιοδρομία. Εισήλθε στους καλλιτεχνικούς και λογοτεχνικούς κύκλους της πόλης, γνώρισε τον Κ. Π. Καβάφη, φιλοτέχνησε προσωπογραφίες επιφανών Αιγυπτιωτών, εξέθεσε έργα του σε ατομικές εκθέσεις στην Αλεξάνδρεια και το Κάιρο και συμμετείχε σε ομαδικές. Έμεινε στην Αίγυπτο έως το 1932, πραγματοποιώντας παράλληλα ταξίδια στην Ελλάδα και την Κύπρο, όπου αντλούσε έμπνευση από τα τοπία τους.

Το 1932 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Έγινε φίλος με τον Δ. Πικιώνη, τον Φ. Κόντογλου, τον Σ. Παπαλουκά και τον Δ. Δάβη. Η πρώτη του έκθεση στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία τον Μάιο του 1932 στην αίθουσα του «Παρνασσού». Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, ο Ματσάκης διετέλεσε πρόεδρος του καλλιτεχνικού σωματείου «Ένωσις Ελεύθεροι Καλλιτέχναι» και γενικός γραμματέας της «Ενώσεως Σωματείων Εικαστικών Τεχνών», ενώ παράλληλα συνέχισε να εκθέτει συστηματικά και ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική δράση, κυριαρχώντας στην καλλιτεχνική ζωή της Αθήνας ως ένας από τους πλέον δραστήριους δημιουργούς.

Το 1947 ανέλαβε να αγιογραφήσει τον μητροπολιτικό ναό της ελληνικής κοινότητας Αλεξανδρείας, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, και επέστρεψε στην Αίγυπτο, όπου έμεινε έως το 1956. Στο διάστημα αυτό εργάστηκε επίσης σε πολλές εκκλησίες της ελληνικής κοινότητας και παράλληλα συνέχισε το κοσμικό έργο του. Αλλά και μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα παρέμεινε εξαιρετικά δραστήριος, εκθέτοντας στην Αθήνα, στην επαρχία, αλλά και στο εξωτερικό, αναλαμβάνοντας την αγιογράφηση εκκλησιών στην Ελλάδα, την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ, και εργαζόμενος για τη διακόσμηση του Ζαππείου Μεγάρου (1968) και τη συντήρηση των εσωτερικών διακοσμήσεων της Εθνικής Βιβλιοθήκης (1974). Πέθανε στην Αθήνα το 1978.

Το ζωγραφικό και σχεδιαστικό έργο του Ματσάκη, ρεαλιστικό στη βάση του, κατά κύριο λόγο εμπνέεται από τα διδάγματα του ιμπρεσιονισμού. Αποτυπώνει μορφές, συχνά των οικείων του, σκηνές της καθημερινής ζωής και ιδίως σκηνές δρόμου, καθώς και τοπία, από μέρη που άλλοτε δηλώνονται και άλλοτε όχι. Τα χρώματά του στις προσωπογραφίες μοιάζουν να αναδεικνύουν την ψυχική διάσταση των εικονιζόμενων προσώπων, ενώ οι τοπιογραφίες αντανακλούν με σεβασμό την ατμόσφαιρα του εκάστοτε τόπου. Η θάλασσα και ο κάμπος εναλλάσσονται με το χωριό και την πόλη.

Η έμπνευσή του αξιοποιεί εικόνες τόσο από την Αίγυπτο, όπου μεγάλωσε, όσο και από την Ελλάδα, στην οποία εγκαταστάθηκε αργότερα. Γενικότερα όμως το καλλιτεχνικό του βλέμμα προσελκύεται από πλήθος θέματα, τα οποία δεν σταματά να καταγράφει και να απεικονίζει όπου κι αν βρίσκεται. Χαρακτηριστικά, μετά το 1960 κυρίαρχο θέμα της ζωγραφικής του αναδεικνύεται το τοπίο του Αιγαίου.

Η έκδοση συμπληρώνεται με το κατατοπιστικό κείμενο και το χρονολόγιο που συνέταξε ο ιστορικός τέχνης Σπύρος Μοσχονάς, αδημοσίευτα κείμενα του Μίκη Ματσάκη (μια διάλεξη για τον Φ. Κόντογλου, τον Σ. Παπαλουκά και τον Ο. Αργυρό, και ένα θεωρητικό κείμενο για τα καλλιτεχνικά ζητήματα του Μεσοπολέμου) και κριτικές για το έργο του από τον Ο. Ελύτη, τον Δ. Πικιώνη, την Ε. Βακαλό και τον Δ. Κόκκινο.

Φωκίων Ρωκ. Ο γλύπτης και το αρχείο του


Τίτλος: Φωκίων Ρωκ. Ο γλύπτης και το αρχείο του
Κείμενα:
Κ. Μ. Χανδρά, Φ. Ρωκ, Ζ. Παπαντωνίου, Σ. Σκίπης
Έκδοση:
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2017
Σελίδες:
157
ISBN:
978-960-250-688-2
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας:
12,75€







Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (6 Ιουνίου - 28 Οκτωβρίου 2017). Στην έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά τεκμήρια του βίου και του έργου του γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ (1891–1945), καθώς και γλυπτά, ξυλόγλυπτα, σχέδια και προσχέδια εφαρμογών, προερχόμενα από το προσωπικό του αρχείο. Το αρχείο του καλλιτέχνη και τα έργα του περιήλθαν στο ΜΙΕΤ με δωρεά του γιου του Νικολάου Ρωκ-Μελά (1938–2015).


Ο Φωκίων Ρωκ (Αργοστόλι 1891–Αθήνα 1945), ιδιαιτέρως σημαντικός Έλληνας καλλιτέχνης των αρχών του 20ού αιώνα, ήταν απόγονος του Γάλλου Πιέρ-Νικολά Ρωκ, που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1789. Ορφανός από μητέρα, ανατράφηκε ουσιαστικά από τον θείο του Νικόλαο Ρωκ, άνθρωπο με ισχυρή προσωπικότητα, κύρος και παιδεία υψηλού επιπέδου, χάρη στις διασυνδέσεις του οποίου απέκτησε πρόσβαση στους καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής. Σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών στην Αθήνα και συνέχισε παρακολουθώντας μαθήματα στην Académie Julian και στην École Nationale Supérieure des Beaux-Arts στο Παρίσι. Το 1919 ενοικίασε μαζί με τους ζωγράφους Περικλή Βυζάντιο και Παύλο Καλλιγά ένα εργαστήριο στην οδό Διογένους 4 στην Πλάκα, το οποίο παράλληλα αποτέλεσε τόπο συνάντησης καλλιτεχνών και συγγραφέων. Το 1927 συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος στη Λέσχη Καλλιτεχνών «Ατελιέ», τη μετέπειτα (1936) «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών», μια πρωτοβουλία καλλιτεχνών και φιλοτέχνων με σκοπό την ανάπτυξη της καλλιτεχνικής κίνησης του τόπου. Από το 1926 ασχολήθηκε συστηματικά με την ξυλογλυπτική, επηρεασμένος από τη λαϊκή παράδοση. Το 1931 ανέλαβε και εκτέλεσε το ανάγλυφο για το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα, συνεργαζόμενος στενά με τον γλύπτη Κώστα Δημητριάδη. Εκτέλεσε δημόσιες και ιδιωτικές παραγγελίες, κυρίως προτομές, καθώς και ελεύθερα έργα. Εικαστικός καλλιτέχνης και ταυτόχρονα διανοούμενος με μεγάλο εύρος ενδιαφερόντων, υπήρξε πολύ δραστήριος σε όλες τις καλλιτεχνικές και κοινωνικές εκδηλώσεις της εποχής του. Εργάστηκε ως έφορος και δάσκαλος στο Τμήμα Γλυπτικής της ΑΣΚΤ και συνέγραψε πλήθος άρθρα για θέματα της σύγχρονης τέχνης και επικαιρότητας σε πολλές εφημερίδες. Στο πλαίσιο του διδακτικού του οράματος εξέδωσε το 1944 το βιβλίο Μαθήματα τέχνης των Ενγκρ, Ροντέν, Μπουρντέλ, που επιμελήθηκε και μετέφρασε ο ίδιος. Η πρώτη του σύζυγος Νίνα Παπαζαφειροπούλου, την οποία παντρεύτηκε το 1929, ήταν η ιδρύτρια της γκαλερί Studio στην πλατεία Καρύτση, όπου εξέθεσαν πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες. Το 1936 παντρεύτηκε τη δεύτερη σύζυγό του Σοφία Μελά, με την οποία απέκτησαν τον γιο τους Νικόλαο Ρωκ-Μελά.

Η έκδοση περιλαμβάνει φωτογραφίες των εκθεμάτων και φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και το αρχείο του καλλιτέχνη. Συμπληρώνεται με εισαγωγικό κείμενο, χρονολόγιο και περιγραφή του αρχείου του από την Κάτια Μ. Χανδρά, καθώς και με κείμενα του ιδίου, του Ζ. Παπαντωνίου και του Σ. Σκίπη.

Μέμος Μακρής. Από την Αθήνα στο Παρίσι

Τίτλος: Μέμος Μακρής. Από την Αθήνα στο Παρίσι
Κείμενα: Σπύρος Μοσχονάς, Άλκη Ζέη, Μέμος Μακρής
Έκδοση:
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2016
Σελίδες: 195
ISBN:
978-960-250-676-9 
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας:13,50€





Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (15 Δεκεμβρίου 2016 έως 25 Φεβρουαρίου 2017). Ο Μέμος Μακρής υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους γλύπτες του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. Ο Μακρής πέρασε την πιο δημιουργική του φάση εξόριστος –εγκλωβισμένος, καλύτερα- στη μεταπολεμική Ουγγαρία, σε μια ιστορική περίοδο κατά την οποία η ανατολικοευρωπαϊκή χώρα αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα του λεγόμενου Ανατολικού Μπλοκ. Η σημασία του Μακρή στο πλαίσιο της ουγγρικής τέχνης παραμένει τεράστια. Ήταν ένας ξένος από τη μακρινή Ελλάδα, που βρέθηκε εκεί απρόσμενα, το 1950, διωγμένος όχι από τη χώρα του, τη σπαρασσόμενη από τις επιπτώσεις ενός αιματηρού εμφύλιου πολέμου, αλλά από τη δημοκρατική Γαλλία, όπου σπούδαζε με υποτροφία του γαλλικού κράτους από το 1945. Όμως εκεί, στη «μητριά πατρίδα», ο Μακρής κατάφερε να εκφράσει με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο το όραμα για έναν καλύτερο, σοσιαλιστικό κόσμο. Το όραμα του σοσιαλισμού, διεθνές, πανανθρώπινο, χωρίς να γνωρίζει σύνορα και πατρίδες, έγινε για τον γλύπτη γλώσσα καλλιτεχνική, με γνώμονα και μοναδικό θέμα τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο σαν αξία και σαν ιδανικό. Έτσι, ο «ξένος» κατάφερε να γίνει ένας από τους σπουδαιότερους «Ούγγρους» γλύπτες του 20ού αιώνα, μολονότι ποτέ δεν ζήτησε και ποτέ δεν έλαβε την ουγγρική υπηκοότητα, παραμένοντας ένας «άπατρις» Έλληνας. Με τι εφόδια όμως έφτασε ο Μακρής στη Βουδαπέστη το 1950; Ποιες ήταν οι σπουδές του, οι εμπειρίες του, οι αναφορές του; Τι κουβαλούσε ο γλύπτης από την ελληνική και την παρισινή του περίοδο; Στόχος αυτής της έκδοσης είναι να φωτιστεί η πρώιμη καλλιτεχνική δημιουργία του Μέμου Μακρή, της περιόδου της Αθήνας και του Παρισιού, δηλαδή της δεκαπενταετίας από το 1934, οπότε ο νεαρός καλλιτέχνης ξεκινά τις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, έως το 1950, όταν εγκαθίσταται οριστικά στη Βουδαπέστη. Αφορμή για την έκδοση –και για την έκθεση που αυτή συνοδεύει- στάθηκε η ανακάλυψη μιας σειράς σχεδίων του Μέμου Μακρή από τα χρόνια της Κατοχής στα κατάλοιπα της ζωγράφου Ελένης Σταθοπούλου, με την οποία ο γλύπτης συνδεόταν από τα χρόνια των σπουδών του και έως το 1948, οπότε και γνώρισε τη μετέπειτα σύζυγό του, τη Σερβογαλλίδα Ζιζή Σίρνιτς. Η σημασία του corpus των είκοσι οκτώ φύλλων στη συλλογή της Σταθοπούλου είναι κομβική για το έργο του Μακρή, δεδομένου ότι πρόκειται για τα μοναδικά σχέδιά του που σώζονται, αφού, όπως η πλειονότητα των ομοτέχνων του, από ένα σημείο και έπειτα εργαζόταν απευθείας πάνω στο υλικό, εγκαταλείποντας σταδιακά το σχέδιο. Παράλληλα με τα λιγοστά σχέδια, συγκεντρώνονται στην έκδοση και όσα από τα γλυπτικά έργα του Μακρή σώζονται ή εντοπίστηκαν σε φωτογραφικά τεκμήρια στο αρχείο του ίδιου ή της Σταθοπούλου, σύνολο που συγκροτεί την πρώτη φάση της δημιουργίας του. Μιας δημιουργίας που στην αθηναϊκή περίοδο καθορίζεται τόσο από τις σπουδές του στην ΑΣΚΤ όσο κυρίως από το παράδειγμα του Θανάση Απάρτη, ενώ στο Παρίσι χαρακτηρίζεται από την επιρροή των εκεί δασκάλων του (Ανρί Λωράν, Μαρσέλ Ζιμόν) αλλά και των πληθωρικών ερεθισμάτων της καλλιτεχνικής μητρόπολης.

Δημοσθένης Κοκκινίδης. Σχέδια και μνήμες

Τίτλος: Δημοσθένης Κοκκινίδης. Σχέδια και μνήμες
Κείμενα:  Δημοσθένης Κοκκινίδης, Κων/νος Φιολάκης
Έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2016
Σελίδες: 383
ISBN: 978-960-250-663-9
Τιμή στο βιβλιοπωλείο μας: 45,50€






Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (1 Ιουνίου έως 30 Ιουλίου 2016). Ο Δημοσθένης Κοκκινίδης, ζωγράφος του χρώματος ή αλλιώς κολορίστας, όπως αισθάνεται ο ίδιος, πιστεύει ότι το σχέδιο είναι ο γεννήτορας της ζωγραφικής, πρωτογενές στοιχείο ικανό να μεταδώσει από μόνο του μια πληροφορία αισθητική, καλλιτεχνική. 

Ο Κοκκινίδης άρχισε να ζωγραφίζει από 10 χρονών, μαθητής ακόμη του δημοτικού, και συνέχισε βέβαια και στο γυμνάσιο, φτιάχνοντας σκίτσα των καθηγητών του που τα χάριζε όλα στους συμμαθητές του. Τα τελευταία χρόνια ο Κοκκινίδης έχει αφήσει στην άκρη τα πινέλα του. Η έρευνα ωστόσο σε κάθε γωνιά του εργαστηρίου του απέδωσε πλούσιους καρπούς: μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί και καταγραφεί περί τα 2.500 σχέδια. Εδώ παρουσιάζονται έργα των τελευταίων έξι δεκαετιών, επομένως σχέδια από όλες τις ζωγραφικές του ενότητες αλλά και από τα νεανικά του χρόνια, δηλαδή την περίοδο από το 1947, οπότε τελειώνει το γυμνάσιο, μέχρι το 1952, όταν εγκαταλείπει την ΑΣΟΕΕ και αποφασίζει οριστικά να γίνει ζωγράφος.

Περιλαμβάνονται έτσι πολλά από τα σχέδια που είχε κάνει κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην ΑΣΚΤ, καθώς και αρκετά από όσα έκανε την περίοδο 1952-1958 στις εξορμήσεις του στην ύπαιθρο. Ακολουθούν τα σχέδια που έκανε αμέσως μετά την αποφοίτησή του από την ΑΣΚΤ, όταν ταξίδεψε στη Λέσβο το 1958 και στο Άγιον Όρος το 1959, μελετώντας πτυχές της λαϊκής και της βυζαντινής παράδοσης. Ήδη προς το τέλος των σπουδών του, το 1957-58, εμφανίζονται σχέδια που θα μεταπλαστούν στην πρώτη του ζωγραφική ενότητα τις «Συνοικίες», όπου απεικονίζονται από μνήμης οι προσφυγικές κατοικίες της προπολεμικής Δραπετσώνας, δηλαδή της γειτονιάς των παιδικών του χρόνων, καθώς και τα Σφαγεία της οδού Πειραιώς αλλά και οι παράγκες στις όχθες του Ιλισού, στο ύψος του Νέου Κόσμου. Ακολουθούν τα σχέδια μέχρι το 1967, εμπνευσμένα από μαύρες σελίδες της ιστορίας: τη δολοφονία του Λαμπράκη αλλά και του Κέννεντυ, τον «βρώμικο» πόλεμο του Βιετνάμ. 

Την περίοδο της δικτατορίας εντείνει την κοινωνική κριτική που ασκεί μέσω της ζωγραφικής του. Στα χρόνια της μεταπολίτευσης (1974-1981) τα έργα του απεικονίζουν τις αναταράξεις της εποχής. Ύστερα στρέφεται στην ποίηση της φύσης, τη θάλασσα, το τοπίο της Μήλου. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1980 αρχίζει η εικονογράφηση της ομηρικής Οδύσσειας, που με διάφορες παραλλαγές θα τον απασχολήσει έως το 2010. Παράλληλα φιλοτεχνεί μια σειρά έργων που καταγράφουν τους προβληματισμούς και την ευαισθησία του για τα κοινωνικά και πολιτικά τεκταινόμενα. Την έρευνα στο εργαστήριο του Κοκκινίδη την πλαισιώνει η αφήγηση του ίδιου του καλλιτέχνη. 

Βλέποντας παλαιότερα έργα του ύστερα από χρόνια, ο Κοκκινίδης τα ανακαλύπτει εκ νέου και τα σχολιάζει, μιλά για τους δασκάλους του και τις πηγές έμπνευσής του, και η μνήμη του κυριολεκτικά κατακλύζεται από πρόσωπα και γεγονότα εκείνου του καιρού.

 Ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ γεννήθηκε στον Πειραιά το 1929. Για δύο χρόνια φοίτησε στην τότε Ανωτάτη Εμπορική Σχολή. Από το 1952 ως το 1957 σπουδάζει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ακολουθεί δίμηνη παραμονή στο Άγιον Όρος (1958), όπου μελετά βυζαντινούς εικονογραφημένους κώδικες. Λαμβάνει διετή υποτροφία από την ιταλική κυβέρνηση (1958). Από το 1959 ως το 1961 είναι υπεύθυνος του καλλιτεχνικού τμήματος του νεοϊδρυθέντος Εθνικού Οργανισμού Ελληνικής Χειροτεχνίας. Κατά τη δεκαετία του 1960, παράλληλα με τη ζωγραφική, ασχολείται με το design για βιοποριστικούς λόγους. Σχεδιάζει αντικείμενα για την εγχώρια και ξένη αγορά. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Ομάδας τέχνης α» (1961-67) και της «Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση μέσω της Τέχνης» (1976-81). Το 1975 είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.). Εκλέγεται καθηγητής (1976) στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Διετέλεσε πρύτανης της Α.Σ.Κ.Τ. την περίοδο 1979-1982. Από το 1981 ως το 1983 ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου της Αθήνας. Σήμερα είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (από το 1995) και μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη (από το 1997). Έχει πραγματοποιήσει 23 ατομικές εκθέσεις, από τις οποίες οι 14 παρουσιάστηκαν στην περιοχή της Αθήνας.

Σημ: Στο βιβλιοπωλείο μας φιλοξενούμε και άλλους καταλόγους με έργα του Δημοσθένη Κοκκινίδη:
Δημοσθένης Κοκκινίδης. Ομήρου Οδύσσεια, εκδ. ΜΙΕΤ
Δημοσθένης Κοκκινίδης. Λησμονημένα ρολά ζωγραφικής 1952-1974, εκδ. Μουσείο Μπενάκη

Θόδωρος, γλύπτης. Στίγματα πορείας. Ίχνη σπουδών. 1947-1962

Θόδωρος, γλύπτης. Στίγματα πορείας. Ίχνη σπουδών. 1947-1962

10 Μαρτίου 2016 - 23 Απριλίου 2016

Καλλιτέχνες : ΘΟΔΩΡΟΣ

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης διοργανώνει και παρουσιάζει την έκθεση:

ΘΟΔΩΡΟΣ, γλύπτης
ΣΤΙΓΜΑΤΑ  ΠΟΡΕΙΑΣ
ΙΧΝΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
1947-1962

την Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016, στις 8 μ.μ. στο Μέγαρο Εϋνάρδου 
(Αγ. Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου).
 
Στην έκθεση Στίγματα πορείας – Ίχνη Σπουδών , παρουσιάζονται ολοκληρωμένα για πρώτη φορά  σχέδια του γλύπτη Θόδωρου, που χρονολογούνται από το έτος 1947 και φθάνουν έως το 1962. Στόχος της έκθεσης δεν είναι τόσο η παρουσίαση των σχεδίων του ως έργων τέχνης, όσο η ένταξή τους σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μαθητείας, αποκαλύπτοντας πώς ο Θόδωρος μελέτησε τη γλώσσα του σχεδίου. Από την έκθεση αυτή συναισθανόμαστε πως ο καλλιτέχνης αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως τεχνίτη που δουλεύει συστηματικά πάνω στην κατανόηση και ερμηνεία της γλώσσας του σχεδίου. Δίχως να τον ενδιαφέρει το εικαστικό αποτέλεσμα, επιδιώκει να απαλλαγεί από τα παλαιά κριτήρια της τέχνης που αφορούν την ωραιότητα και την αισθητική, και επιλέγει να παρουσιάσει τα σχέδιά του με τέτοιον τρόπο ώστε ο θεατής να γίνεται μέτοχος ακριβώς αυτής του της μαθητείας και προσωπικής διαδρομής. Στην έκθεση παρουσιάζονται τέλος 9 γλυπτά από τη σπουδαστική περίοδο του γλύπτη που εντάσσονται στο πλαίσιο της μαθητείας του.

Ο γλύπτης Θόδωρος γεννήθηκε στο Αγρίνιο το 1931. Φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της  Αθήνα κατά τα έτη 1952-58. Το διάστημα 1959-1962 συνέχισε τις σπουδές του ως μεταπτυχιακός φοιτητής στην Ecole des Beaux- Arts στο Παρίσι  . Το 1972 δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής στο California State University. Το 1980 εξελέγη καθηγητής στον τομέα της πλαστικής στο τμήμα των Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όπου παρέμεινε ενεργός έως το 1998. Ορκίστηκε ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Π., το 2007  Κατά τη διάρκεια της καριέρας του πραγματοποίησε ατομικές εκθέσεις και performances. Συμμετείχε σε πολλές ομαδικές εκθέσεις.

Διάρκεια έκθεσης: 10 Μαρτίου – 23 Απριλίου 2016
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 10 π.μ.–2 μ.μ.
Τετάρτη & Παρασκευή 6 – 8 μ.μ., Σάββατο 12-2 μ.μ.
Πληροφορίες: 210 5223 101, 210 5223540, 210 3234 267

Έκθεση στο Μέγαρο Εϋνάρδου: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΕΡΓΑ 1972-2012


Tο Διοικητικό Συμβούλιο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης
σας προσκαλεί στα εγκαίνια της έκθεσης

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ 
ΕΡΓΑ 1972-2012




Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση αυτή καλύπτουν τη διαδρομή του καλλιτέχνη στη ζωγραφική από το 1972 έως το 2012. Πρόκειται για τις ενότητες Ανατολικό Αιγαίο, Μεταλλικές νεκρές φύσεις, Αιγαίο, Τοπία της σκουριάς, Θεσσαλική γη, Υδατογραφίες, Scrap και Δείγμα γραφής.
Η Κατερίνα Κοσκινά στο κείμενό της «Μυστικά τοπία» (2002), το οποίο αναδημοσιεύεται στον κατάλογο που συνοδεύει την παρούσα έκθεση, σημειώνει:

«Αυτό που καταρχήν εντυπωσιάζει στα έργα του Γιάννη Μιχαηλίδη, τόσο στους παλαιότερους παραστατικούς του πίνακες όσο και στους πιο πρόσφατους, είναι η φειδώ με την οποία αντιμετωπίζει τα περιγραφικά στοιχεία και η λιτότητα των χρωμάτων του. Ενώ όμως η χρήση των χρωμάτων είναι περιορισμένη, οι τονικότητές τους ήταν κατ' αντιδιαστολή ανέκαθεν πλούσιες.

»Το δεύτερο πράγμα που εντυπωσιάζει είναι ότι, όχι μόνο όταν πρόκειται για παραστατική ζωγραφική, αλλά ίσως ακόμη περισσότερο στις αφηρημένες του συνθέσεις, δημιουργείται μια εντύπωση τοπίων. Ίσως αυτό να οφείλεται στο ότι ο καλλιτέχνης προβάλλει τα δικά του εσωτερικά ζωγραφικά τοπία. Ίσως πάλι να οφείλεται στη σχέση που διατηρεί με τη φύση και στην ανάγκη του να τη μιμηθεί, επεμβαίνοντας στα έργα με μεγαλύτερη ταχύτητα απ' ό,τι εκείνη, αλλά κατά τον ίδιο τρόπο που αυτή θα τα αλλοίωνε σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Έτσι, η διαδικασία της ζωγραφικής στο έργο του Γιάννη Μιχαηλίδη συνδυάζεται με τις παραξενιές της φύσης και του καιρού, με το στέγνωμα στον ήλιο, με το ξέσχισμα του αέρα, με την υγρασία της βροχής, με τις οξειδώσεις που δημιουργεί το αλάτι της θάλασσας. Ακόμη και στα μονόχρωμα έργα που την πρωτοκαθεδρία δεν έχει το τοπίο, αλλά εμφανώς τα ίδια τα υλικά του ζωγράφου, αναγνωρίζει κανείς στοιχεία τόπων. Αυτό είναι συνεπές με την άποψη του Γιάννη Μιχαηλίδη για τη ζωγραφική, την οποία σαφώς ο ίδιος “κατοικεί”, ως τόπο».
Το ίδιο εκφράζει και ο Γιάννης Μιχαηλίδης σε συνέντευξή του στον Αυγουστίνο Ζενάκο (Το Βήμα, 10.3.2002): 

«…όλοι το χώρο μας ζωγραφίζουμε. Τον τόπο μας. Τα δικά μας πράγματα. Για μένα αυτό ξεκίνησε από τη στιγμή που συνειδητοποίησα ότι δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτε άλλο στη ζωή μου εκτός από ζωγραφική. Ο δικός μου χώρος λοιπόν είναι η Σκιάθος όπου γεννήθηκα, ο Βόλος όπου μεγάλωσα και τελικά η Αθήνα όπου ήρθα στο τέλος του '50. Η Σκιάθος είναι φυσικά η θάλασσα, το Αιγαίο, αλλά και τα πλοία τα οποία ταξιδεύουν και μετά αποσύρονται και πεθαίνουν, σκουριασμένα πια, στον ταρσανά. Στον Βόλο μετά, βρήκα μια βιομηχανική πόλη η οποία παρήκμαζε. Και τέλος στην Αθήνα, όλες αυτές οι αφίσες στο δρόμο, κολλημένες η μία πάνω στην άλλη και σκισμένες, πάλι μου έδωσαν αυτή την αίσθηση της φθοράς. Εγώ τα σκέφτομαι όλα αυτά σαν μια μεταλλαγμένη νεκρή φύση. Από τα παλιότερά μου έργα διαγράφεται η πρόθεσή μου, στην καινούρια μου δουλειά όμως, μολονότι επανέρχονται οι ίδιες χρωματικές κλίμακες, αισθάνομαι ότι παραπέμπω, ότι αποκαλύπτω τις πηγές μου». 

Και προσθέτει: «Κοιτάξτε, η ζωγραφική είναι μια μποτίλια στη θάλασσα. Την πετάμε και σίγουρα ελπίζουμε ότι κάποιος θα βρεθεί να τη μαζέψει».

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1940. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και στο Πήλιο. Έχει εργαστεί ως γραφίστας (1966 –1974) και έχει διδάξει σε ιδιωτικές σχολές και εργαστήρια. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε πολλές ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα και σε άλλες ελληνικές πόλεις, ενώ συμμετείχε σε 6 Πανελλήνιες και σε αρκετές ομαδικές και θεματικές εκθέσεις, κυρίως στην Ελλάδα. Το 1970 απέσπασε το Α΄ Βραβείο στην έκθεση νέων ζωγράφων, γλυπτών και χαρακτών του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών). Συμμετείχε επίσης, μεταξύ άλλων στις διοργανώσεις: Πανόραμα ελληνικής ζωγραφικής, 1950-1975 (1976, Εθνική Πινακοθήκη), Μνήμες, αναπλάσεις, αναζητήσεις (1985, Εθνική Πινακοθήκη), Αφιέρωμα στον Περικλή Πανταζή (1996, Ίδρυμα Ε. Αβέρωφ, Μέτσοβο), Γενέθλιος τόπος (2007, Μουσείο Μπενάκη).

Η έκθεση συνοδεύεται από κατάλογο με έργα του καλλιτέχνη και κείμενα των: Ελισάβετ Πλέσσα, Κατερίνας Κοσκινά, Νίκου Χουλιαρά, Ντόρας Ηλιοπούλου-Ρογκάν και Κύριλλου Σαρρή. 


Διάρκεια έκθεσης : 18 Δεκεμβρίου 2015—13 Φεβρουαρίου2016

Η έκθεση θα παραμείνει κλειστή την Παρασκευή 25, το Σάββατο 26 Δεκεμβρίου 2015, την Παρασκευή 1, το Σάββατο 2 και την Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2016.Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Παρασκευή 10 π.μ.–2 μ.μ.
Τετάρτη και Παρασκευή 6–8 μ. μ., Σάββατο 12–2 μ.μ.
Πληροφορίες: τηλ. 210 5223101, 210 3234267.

Νίκος Δραγούμης ο ζωγράφος 1874-1933

http://www.miet.gr/web/covers/books/dragoumis_cover_sitebig.jpgΤίτλος:Νίκος Δραγούμης ο ζωγράφος, 1874-1933 
Κείμενα: Μάρκος Φ. Δραγούμης, Φίλιππος Στ. Δραγούμης, Νίκος Π. Παΐσιος 
Έκδοση: Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 2015 
Σελίδες: 221 
ISBN: 978-960-250-641-7 
Τιμή με έκπτωση: 31,50€




Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (7 Μαΐου έως 18 Ιουλίου 2015).

 Ο Νίκος Δραγούμης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1874. Ήταν πρωτότοκος γιος του Στέφανου Δραγούμη (ο οποίος έγινε πρωθυπουργός το 1910) και αδελφός του πολιτικού και συγγραφέα Ίωνα Δραγούμη. Αφού ολοκλήρωσε το εξατάξιο γυμνάσιο, πήγε το 1891 στο Παρίσι για να προετοιμαστεί για τις εισιτήριες εξετάσεις στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων. Τελικά θα αποτύχει στις εξετάσεις, αλλά θα παραμείνει στη Γαλλία (με μικρότερα ή μεγαλύτερα διαλείμματα) για είκοσι χρόνια. Εγγράφεται στη Νομική Σχολή της Σορβόννης, από όπου θα αποφοιτήσει στα τέλη του 1897. Θα εγκαταλείψει όμως τα νομικά, που ποτέ δεν αγάπησε, για να ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Παρακολουθεί μαθήματα στην ιδιωτική σχολή τέχνης Académie Julian για δυο χρόνια (από τον Οκτώβριο του 1899 μέχρι τον Δεκέμβριο του 1901). Στη Julian θα συνδεθεί στενά με τον Ωγκύστ Σαμπώ, ζωγράφο από το Γκραβεζόν της Προβηγκίας, και από τον Σαμπώ, πιθανότατα, θα γνωριστεί με τον άλλο επιστήθιο φίλο του, τον ζωγράφο Ζαν Μπαλτύς. Από το 1903, και μετά από εκτεταμένες πεζοπορικές περιπλανήσεις (θα γυρίσει όλο σχεδόν το νότο της Γαλλίας, και αφού διαβεί τα Πυρηναία μέχρι τη Βαρκελώνη), θα εγκατασταθεί για μεγάλα διαστήματα στο Γκραβεζόν, όπου, κατά περιόδους, θα συμπήξει με τους Μπαλτύς και Σαμπώ ένα ιδιαίτερο εργαστήριο, ένα είδος αδελφότητας ζωγραφικής. Στα χρόνια του Γκραβεζόν ανήκει και ο μεγαλύτερος όγκος των έργων του Δραγούμη που έχουν φτάσει ως εμάς. Από εκεί θα φύγει τον Οκτώβριο του 1911, βαριά χτυπημένος από την πρώτη κρίση του ψυχικού νοσήματος που θα τον βασανίζει μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε το 1933, μετά από εικοσαετή εγκλεισμό σε ψυχιατρεία στη Γενεύη και την Αθήνα.

Τον Φεβρουάριο του 1941, ο Ζαν Μπαλτύς σημείωνε στο ημερολόγιό του: «Ο Νίκος Δραγούμης, με τον οποίο είχα την τύχη να συγκατοικήσουμε στο Γκραβεζόν, ήταν ένας από εκείνους τους γνήσιους καλλιτέχνες, τόσο αυθεντικός όσο ο Βαν Γκογκ και ο Γκωγκέν». «Έλληνα Βαν Γκογκ» τον χαρακτήριζε και ο Δημήτρης Πικιώνης το 1963.

Ο αδελφός του Φίλιππος Δραγούμης έγραψε γι’ αυτόν: «Ο Νίκος, άκακος, ευγενικός κι αξιαγάπητος άνθρωπος, αν κι επαναστατικής ιδιοσυγκρασίας –και κάποτε θυμώδης- είναι πιθανόν ο πρώτος που έφερε στην Ελλάδα την ιμπρεσιονιστική τεχνοτροπία και το χωρίς βαθμιαία φωτοσκίαση σχεδόν διακοσμητικό σχεδίασμα με νερόχρωμα και gouache (πηχτό συνήθως άσπρο χρώμα) πάνω σε σκοτεινό αδρό χαρτί (στρατσόχαρτο). […] Ήταν φιλόσοφος, στωικός, κάθε άλλο όμως παρά αυστηρός, αντίθετα χαρούμενος, αμέριμνος και ειρωνικός, χωρίς κακία, που αγαπούσε στο έπακρο την ελευθερία και που μισούσε κάθε συμβιβασμό ηθικό και κοινωνικό, κάθε υποκρισία και κάθε επιτήδευση, που λάτρευε τη φύση κι απεχθανόταν θανάσιμα τις λεγόμενες προόδους της τεχνικής και της μηχανικής. Υπεραγαπούσε την ελεύθερη φύση και προσπαθούσε με μεγάλη ασκητικότητα να προσαρμόζεται στους φυσικούς νόμους. Δεν τον ένοιαζε τι λέγουν ή τι κάνουν οι αστοί, ή μάλλον με τα φερσίματα και το ντύσιμό του περιφρονούσε και κορόιδευε τους συμβατικούς των κανόνες ζωής και τρόπους συμπεριφοράς, αν και πάντα το έκανε με ευγένεια, χωρίς να τους προσβάλλει και χωρίς κακία για κανένα. Αγαπούσε την απλοϊκή κι αβίαστη φυσικότητα των χωρικών, τον εύρωστο κι ανεπηρέαστο από το μηχανικό πολιτισμό τρόπο ζωής των κοντά στην ελεύθερη φύση. […] Ο Νίκος ποτέ δε θέλησε να πουλήσει κανένα του πίνακα, γιατί πίστευε πως η αληθινή τέχνη είναι ιερή και μη εμπορεύσιμη. Επίσης πως δεν είναι σωστό με την τέχνη να επιδιώκεται η απόδειξη καμμιάς ιδέας ή θεωρίας μη αυστηρά καλλιτεχνικής. Ήταν οπαδός της αρχής του L’ art pour l’ art, του ότι δηλαδή η τέχνη αποτελεί απλή έκφραση του ψυχικού αισθητικού κόσμου του καλλιτέχνη και τίποτε περισσότερο».

Η έκθεση συνοδεύεται από κατάλογο με τίτλο «Νίκος Δραγούμης, ο ζωγράφος 1874-1933» με κείμενα των Μάρκου Φ. Δραγούμη, Φίλιππου Στ. Δραγούμη, και Νίκου Π. Παΐσιου, καθώς και με εικονογραφημένο χρονολόγιο και μαρτυρίες για τη ζωή του.
Στο χώρο της έκθεσης θα προβάλλεται το ντοκυμαντέρ της Κλεώνης Φλέσσα "Νίκος Δραγούμης, ένας ζωγράφος στη σκιά της ιστορίας".




Διάρκεια έκθεσης: 7 Μαΐου – 18 Ιουλίου 2015
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 10 π.μ.–2 μ.μ.
Τετάρτη & Παρασκευή 6 – 8 μ.μ., Σάββατο 12-2 μ.μ.
Πληροφορίες: 210 5223 101, 210 5223540, 210 3234 267

Νίκος Δραγούμης. Ο ζωγράφος, 1874-1933



Νίκος Δραγούμης. Ο ζωγράφος, 1874-1933

7 Μαϊου 2015 - 18 Ιουλίου 2015

 
Καλλιτέχνες : ΝΙΚΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης διοργανώνει και παρουσιάζει την έκθεση:

ΝΙΚΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ
Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ
1874-1933

την Πέμπτη 7 Μαΐου 2015, στις 8 μ.μ. στο Μέγαρο Εϋνάρδου 
(Αγ. Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου).

Κλεοπάτρα Δίγκα, Διαδρομή

http://www.miet.gr/web/covers/books/digka_sitebig.jpgΤίτλος: Κλεοπάτρα Δίγκα / Διαδρομή

Επιμέλεια Κειμένων: Φανή Ροπόκη

Έκδοση: ΜΙΕΤ, Αθήνα 2014
Σελίδες:174
ISBN: 978-960-250-617-2
Τιμή με έκπτωση: 22,50€




Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (από 6 Νοεμβρίου 2014 έως 10 Ιανουαρίου 2015). Τα έργα που παρουσιάζονται καλύπτουν μια διαδρομή 48 χρόνων, από το 1966 ως το 2014. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στον αναγνώστη να παρακολουθήσει τη δημιουργική εργασία μιας καλλιτέχνιδας όπως εξελίσσεται μέσα στο χρόνο, να δει τις διαδοχικές θεματικές και μορφολογικές αναζητήσεις της και να διακρίνει τις κυρίαρχες ιδέες και τις προθέσεις που την υποστυλώνουν και την εμπνέουν.

Από τις αρχικές επιρροές της ποπ αρτ στον κριτικό ρεαλισμό και από την υπαρξιακή αναζήτηση ταυτότητας στην εικαστική μελέτη της ανθρώπινης κατάστασης, η ζωγραφική της Κλεοπάτρας Δίγκα παρουσιάζει διάσπαρτα ίχνη μιας αναμέτρησης, λιγότερο ή περισσότερο επώδυνης, μεταξύ της προσωπικής της ευαισθησίας και του τριπτύχου συλλογικότητα-πολιτικοποίηση-ρεαλισμός, που καθόρισε το ξεκίνημά της. Παρά τις αλλαγές και τις ρήξεις, ακόμη και τα χάσματα που παρατηρούνται στην εξέλιξή της, το συνεκτικό νήμα παραμένει στη θέση του και είναι αυτό που ενεργοποιεί κάθε φορά τη διαδικασία της σύλληψης του έργου. Η επίμονη αναζήτηση της αλήθειας, η κριτική στάση απέναντι στις κυρίαρχες εικόνες και ιδέες και η επιδίωξη καλλιτεχνικών στόχων με κοινωνικό αντίκρισμα διαπερνούν όλο το έργο της και του προσδίδουν το προσωπικό του ύφος και την εσωτερική συνοχή του.

Η Κλεοπάτρα Δίγκα γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική και σκηνογραφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με υποτροφία του ΙΚΥ και δασκάλους τον Γ. Μόραλη, τον Ν. Νικολάου και τον Β. Βασιλειάδη. Αποφοίτησε το 1970. Συνέχισε στο Παρίσι με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών, στην Ανωτάτη Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών (École Nationale Supérieure des Beaux Arts) και στην Ανωτάτη Εθνική Σχολή Διακοσμητικών Τεχνών (École Nationale Supérieure des Arts Decoratifs).

Ήταν βοηθός του σκηνογράφου Υμπέρ Μονλού (Hubert Monloup) σε παραστάσεις που ανέβασαν το Εθνικό Θέατρο Βιλερμπάν (Théâtre National Populaire Villeurbanne), η Κομεντί Φρανσαίζ (Comédie Française), το Θέατρο Σάρα Μπερνάρ (Théâtre Sarah Bernhardt), το Οντεόν (Théâtre de l’ Odéon), κ.ά. Έχει σκηνογραφήσει επανειλημμένως στο Εθνικό Θέατρο, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο Ελεύθερο Θέατρο, και σε διάφορα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα (ΔΗΠΕΘΕ), στον ελληνικό και ξένο κινηματογράφο. Συμμετείχε στην εικαστική ομάδα «Πέντε Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές» (Γ. Βαλαβανίδης, Κ. Δίγκα, Κ. Κατζουράκης, Χ. Μπότσογλου, Γ. Ψυχοπαίδης), στο Κέντρο Εικαστικών Τεχνών (ΚΕΤ), στην Ομάδα για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση στην Τέχνη, αλλά και σε ποικίλες εικαστικές ομάδες στο Παρίσι. Ως ιδρυτικό στέλεχος της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Καλαμάτας (ΔΕΠΑΚ) οργάνωσε και διηύθυνε το Εικαστικό Εργαστήριο του δήμου τα πρώτα επτά χρόνια λειτουργίας του. Ως σύμβουλος του Υπουργείου Πολιτισμού (ΥΠΠΟ), επί υπουργίας Σταύρου Μπένου και Ευάγγελου Βενιζέλου, οργάνωσε το Δίκτυο Εικαστικών Εργαστηρίων του ΥΠΠΟ. Την ίδια περίοδο υπήρξε μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Εικαστικά και συντονίστρια από πλευράς ΥΠΠΟ. Από το 2000 έως το 2012 οργάνωσε και διηύθυνε το Εικαστικό Εργαστήριο του Δήμου Πατρέων. Παράλληλα εργάστηκε στην ιδιωτική εκπαίδευση, ενώ οργάνωσε και δίδαξε σε πολλά σεμινάρια διδακτικής της τέχνης. Συμμετείχε με τις εκπομπές «Θεατρικά» και «Εικαστικά» στο Τρίτο Πρόγραμμα του Μάνου Χατζιδάκι, της ΕΡΤ. Είναι ιδρυτικό μέλος του σωματείου «Διάζωμα» για την αποκατάσταση και ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων και αναπληρωματικό μέλος στο διοικητικό του συμβούλιο.

Τέλος, έχει εκδώσει δύο βιβλία: Ξέρεις τα σπίτια πεισματώνουν εύκολα (Εξάντας, 1992) και Θέση 44, παράθυρο (Εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2013). Έχει κάνει επτά ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές. Έργα της υπάρχουν σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.  


ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ. ΤΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ

Τίτλος: Δημήτρης Γαλάνης. Τα εικονογραφημένα βιβλία. Αναλυτικός κατάλογος 1904-1962
Κείμενα: Ειρήνη Οράτη, Άγγελος Δρακογιώργος, Γιώργος Δ. Ματθιόπουλος 
Έρευνα-τεκμηρίωση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με το Τμήμα Συλλογής Έργων Τέχνης της Alpha Bank
Έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2014
Σελίδες: 367 με 881 έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN: 978-960-250-599-1
Τιμή με έκπτωση: 72,00€


Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που συνδιοργάνωσαν το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και η Alpha Bank στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (7 Μαΐου έως 12 Ιουλίου 2014). Αποτελεί τον πληρέστερο μέχρι στιγμής κατάλογο των εκδόσεων τις οποίες εικονογράφησε ο κορυφαίος καλλιτέχνης Δημήτρης Γαλάνης (1879-1966). Ο Γαλάνης έφτασε στο Παρίσι με εμπειρία κυρίως στη γελοιογραφία. Η πρώτη δύσκολη δεκαετία (1900-1910) αναλώθηκε κυρίως στον σχεδιασμό γελοιογραφιών, επαγγελματική δραστηριότητα που στήριξε και τις πρώτες του καλλιτεχνικές προσπάθειες. Στο τέλος αυτής της δεκαετίας και στις αρχές της επόμενης χρονολογούνται τα πρώτα χαρακτικά. Μετά το 1910 συμμετέχει σε εκθέσεις και γνωρίζει καλλιτέχνες που, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια, τον επηρέασαν ουσιαστικά. Με τη συμμετοχή του στην εμβληματική έκθεση της κυβιστικής ομάδας Section d’ or το 1912, βρίσκεται ανάμεσα σε καλλιτέχνες που παρουσιάζουν για πρώτη φορά τον κυβισμό στο ευρύ κοινό. Την περίοδο 1918-1921 δημιούργησε σχέσεις με καλλιτέχνες της γαλλικής πρωτοπορίας: Ματίς, Ντεραίν, Πικάσσο, Ντυφύ, Μπρακ. Την περίοδο των πειραματισμών διαδέχονται τα χρόνια της ωριμότητας και της επαγγελματικής καταξίωσης. Έως το 1929 έχει διαμορφώσει το προσωπικό του στίγμα. Πρόκειται για τη δεκαετία της αναγνώρισης (1920-1930) και τη σταδιακή στροφή του σε επιρροές από παρελθόντες αιώνες. Η ασχολία του με την εικονογράφηση βιβλίων ήταν ο βασικός βιοπορισμός του και μέσα από αυτά έγινε πολύ γνωστός στους βιβλιόφιλους αλλά και στο κοινό του Παρισιού που ακόμα και σήμερα γνωρίζει τον «Galanis». Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους σημαντικότερους αμιγείς χαράκτες του 20ού αιώνα. Για τις εκδόσεις των βιβλίων του συνεργάστηκε με συγγραφείς όπως ο Μαλρώ, ο Νερβάλ, ο Γκαμπορύ, ο Ζιντ, ο Μωρουά, ο Βαλερύ, καθώς και πολλούς σημαντικούς τυπογράφους και εκδοτικούς οίκους του Παρισιού (Éditions de la Nouvelle Revue française / Librairie Gallimard, Éditions Kra, Georges Crès, Éditions de la Pléiade κ.ά.).



Στην Ελλάδα ο Γαλάνης εξέθεσε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1928 και δώρισε έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη. Έκτοτε οι Έλληνες χαράκτες τον θεωρούν «πατέρα και δάσκαλο της νεοελληνικής χαρακτικής», αφού ουσιαστικά μέσα από το δικό του έργο ήρθαν σε επαφή με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή χαρακτική. Ο κατάλογος με τα εικονογραφημένα έργα του Δημήτρη Γαλάνη αποτελεί ώριμο καρπό της μακρόχρονης συνεργασίας της Alpha Bank με το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης. Πολλοί, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, εσωτερικοί και εξωτερικοί συνεργάτες, εργάστηκαν από το 2008 ως το 2013 για να εντοπίσουν, να συγκεντρώσουν, να τεκμηριώσουν και να καταγράψουν το εικονογραφικό έργο του Γαλάνη. Ο κατάλογος στηρίχθηκε στα βιβλία που απόκεινται στις συλλογές της Alpha Bank και του ΜΙΕΤ και στο πλούσιο αρχειακό υλικό από το Μουσείο της Μονμάρτρης, όπου βρίσκεται το αρχείο του Δημήτρη Γαλάνη. Σημαντική επίσης υπήρξε η συμβολή συλλεκτών στην εξαντλητική παρουσίαση του εικονογραφικού έργου του καλλιτέχνη.




Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ γεννήθηκε στην Αθήνα το 1879. Το 1897 εισάγεται στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και τον επόμενο χρόνο μεταπηδά στο Τμήμα Γραφικής του Σχολείου των Καλών Τεχνών. Το 1900 εγκαθίσταται στο Παρίσι, όπου σπουδάζει στην École des Beaux-Arts με δάσκαλο τον Fernand Cormon, ζωγράφο ακαδημαϊκής νοοτροπίας. Στη διάρκεια της παραμονής του στη Γερμανία (1907-1909) ενδιαφέρθηκε συστηματικά για τη χαρακτική και ιδιαίτερα για την ξυλογραφία. Από το 1909 εγκαθίσταται μόνιμα στη Μονμάρτρη, όπου θα ζήσει και θα δημιουργήσει αδιάλειπτα μέχρι το 1965. Το 1914 κατατάσσεται στη Λεγεώνα των Ξένων. Αποκτά τη γαλλική υπηκοότητα και καλείται πλέον να υπηρετήσει στον γαλλικό στρατό. Το διάστημα 1916-1918 βρίσκεται στην Κέρκυρα ως διερμηνέας του γαλλικούς στρατού. Μετά την επιστροφή του στο Παρίσι, το 1918, δραστηριοποιείται ενεργά στη γαλλική καλλιτεχνική σκηνή συμμετέχοντας σε πολλές σημαντικές ομαδικές εκθέσεις, με καλλιτέχνες όπως ο Πικάσσο, ο Μπρακ και ο Ματίς. Το 1919 συμμετέχει, μαζί με άλλους Έλληνες καλλιτέχνες της «Ομάδος Τέχνης», σε έκθεση στην Galerie La Boétie, την οποία εγκαινιάζει ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος. Τη δεκαετία 1920-1930 εγκαταλείπει σταδιακά τη ζωγραφική για να αφιερωθεί σχεδόν αποκλειστικά στη χαρακτική και την εικονογράφηση βιβλίων. Το 1928 οργανώνει, με τεράστια επιτυχία, την πρώτη ατομική του έκθεση στην Ελλάδα στο Ιλίου Μέλαθρον. Το 1945 ο Γαλάνης εκλέγεται καθηγητής Ξυλογραφίας στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού και την ίδια χρονιά εκλέγεται ισόβιο μέλος της γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών. Το 1950 εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1959 ο φίλος του Αντρέ Μαλρώ, υπουργός Πολιτισμού τότε, του επιδίδει προσωπικά στο ατελιέ του το παράσημο της Λεγεώνος της Τιμής. Το 1965 επιστρέφει στην Αθήνα, όπου πεθαίνει το 1966.   


ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ. ΤΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΜΕΓΑΡΟ ΕΫΝΑΡΔΟΥ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΗΣ


ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, 15ος - 18ος ΑΙΩΝΑΣ

Τίτλος: Μακεδονία. Χαρτογραφία και ιστορία. 15ος - 18ος αιώνας
Κείμενα: Αλέξανδρος Γαρύφαλλος, Βασίλης Κ. Γούναρης, Σάββας Δεμερτζής, Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου, Φ. Π. Κοτζαγεώργης, Βίκτωρ Θ. Μελάς
Επιστημονική επιμέλεια, εισαγωγή, σχόλια: Λεονόρα Ναβάρι
Έκδοση: ΜΙΕΤ, Αθήνα 2013
Σελίδες: 269 με 204 έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN: 978-960-250-576-2 (χαρτόδετο) / 978-960-250-577-9 (πανόδετο)
Τιμή με έκπτωση: 36,00€ χαρτόδετο / 45,00€ πανόδετο



Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης παλαιών χαρτών της Μακεδονίας, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (28 Μαΐου 2013 έως 12 Ιανουαρίου 2014). Το Αρχείο Χαρτογραφίας του Ελληνικού Χώρου του ΜΙΕΤ ιδρύθηκε το 2002 με τη δωρεά της αξιόλογης συλλογής παλαιών χαρτών του ζεύγους Βίκτωρος και Νιόβης Μελά. Η έκδοση παρουσιάζει σε χρονολογική σειρά περίπου ενενήντα χάρτες της Μακεδονίας, που φιλοτεχνήθηκαν μεταξύ 15ου και 18ου αιώνα. Πρόκειται για μια αρκούντως περιεκτική επισκόπηση μιας περιοχής η οποία δεν έτυχε μεγάλης προσοχής από τους χαρτογράφους δια μέσου των αιώνων, ιδιαίτερα ως ξεχωριστή οντότητα και όχι ως τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η Μακεδονία χαρακτηρίζεται από σημαντικές γεωγραφικές και ιστορικές ιδιαιτερότητες, σε σύγκριση με τις περιοχές της νότιας και της νησιωτικής Ελλάδας, όπου η Βενετοκρατία αλλά και η γενικότερη παρουσία Δυτικών εμπόρων, ναυτικών και περιηγητών άφησαν ανεξίτηλα σημάδια, που καταγράφονται και στους χάρτες. Αντίθετα, στη Μακεδονία η θάλασσα –στοιχείο που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους χαρτογράφους- παίζει άλλο ρόλο απ’ ότι στην Κρήτη, την Πελοπόννησο και τα νησιά. Επιπλέον, καθώς περνούν οι αιώνες, αλλάζουν συχνά τα όρια που προσδιορίζουν για τους γεωγράφους και τους χαρτογράφους, το χώρο που αποκαλείται Μακεδονία, σε σύγκριση με τα σταθερά όρια της Πελοποννήσου, της Κρήτης ή των Κυκλάδων. Ακόμη και το ενδιαφέρον του Δυτικού κόσμου για την ελληνική αρχαιότητα εκδηλώνεται πολύ αργότερα σε σχέση με τη νότια και νησιωτική Ελλάδα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρέασαν και εν μέρει διαφοροποίησαν την ιστορική, γεωγραφική και χαρτογραφική προσέγγιση της Μακεδονίας. Οι χάρτες της Μακεδονίας έγιναν κυρίως από ανθρώπους που δεν είχαν ταξιδέψει στην περιοχή και γνώριζαν τη γεωγραφία της από δεύτερο χέρι. Ως εκ τούτου, η ακρίβεια των θέσεων που απεικονίζονται σε αυτούς τους χάρτες ποικίλλει εξαιρετικά. Οι χάρτες δεν αναπαριστούν απλώς τη Μακεδονία, αλλά αντανακλούν και την εξέλιξη της χαρτογραφίας από τον 15ο ως τον 18ο αιώνα. Εκτός από την παρουσίαση και τον σχολιασμό των χαρτών, η έκδοση περιλαμβάνει κείμενα για την ιστορία, την τοπογραφία και τη χαρτογραφία της περιοχής. Ο Φ. Π. Κοτζαγεώργης γράφει για τη Μακεδονία κατά τους πρώτους οθωμανικούς αιώνες και ο Βασίλης Κ. Γούναρης για τη Μακεδονία της πρώιμης Τουρκοκρατίας. Οι Σάββας Δεμερτζής και Αλέξανδρος Γαρύφαλλος γράφουν για τη Μακεδονία στην παλαιοχαρτογραφία από τη σκοπιά των συλλεκτών και η Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου για την Εγνατία Οδό, το Στρυμονικό Δέλτα και τις Σέρρες (1350-1650). Ο Βίκτωρ Μελάς, τέλος, παρουσιάζει το έργο του μεγάλου γεωγράφου Μελέτιου «Γεωγραφία παλαιά και νέα».


 


ΠΕΛΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΖΗ - ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ & ΤΟ ΟΙΚΕΙΟ


Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης διοργανώνει και παρουσιάζει την έκθεση:

 ΠΕΛΑΓΙΑ  ΚΥΡΙΑΖΗ
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΟΙΚΕΙΟ

την Τρίτη 14 Μαΐου 2013, στις 8 μ.μ. (Μέγαρο Εϋνάρδου, Αγίου Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου).
Σχέδια μικτής τεχνικής εναλλάσσονται με ελαιογραφίες και παστέλ στην ατομική έκθεση της Πελαγίας Κυριαζή Το Όνειρο και το Οικείο.



 Όπως γράφει η ίδια, …Οι διαδοχικές καταστάσεις που ζούμε είναι κύματα, σα να ξυπνάμε από μια φάση ζωής… να μπαίνουμε σε μια καινούρια… ένα καινούριο όνειρο… και ξανά να βγαίνουμε… και κάθε φορά το όνειρο  να ισχύει, να γίνεται η πραγματικότητα... μπορεί να είναι όνειρο, μπορεί να είναι εφιάλτης... αυτό δε σταματάει και πάντα μας ακολουθεί…
Το εκθεσιακό της τοπίο μετακινείται σαν την διαδοχή ονείρου από τις απόκοσμες σκοτεινές επιφάνειες με τη χειρονομία του κάρβουνου, του γραφίτη και των μεταλλικών μελανιών, στη  θαμπή  τονικότητα ενός ασφυκτικού πράσινου και την αίσθηση της υφής και της αφής των χρωματικών παστέλ.
Βλέπουμε την προσπάθεια να πλησιάσει το παρελθόν και το παρόν, έστω και αποσπασματικά, και  να τα μετατρέψει  σε δικούς  της  συμβολικούς  χώρους.
Το στοιχείο του πλέγματος που χρησιμοποιεί, λόγου χάριν, δεν είναι μόνο ένα οπτικό γεγονός απόστασης, αλλά ένα ψυχικό  γεγονός  αποξένωσης.
Το ανθρώπινο στοιχείο είναι παρόν στα έργα μέσα από μορφές που ζουν παράδοξες ιστορίες και συνομιλούν εικαστικά με αγαπημένους της δημιουργούς, τον Πιρανέζι, τον Μούνχ, τον Χαλεπά. Και ακόμη πιο αισθητή είναι η ζωντάνια του σώματος που με αποσπασματικό  τρόπο φωνάζει  την ύπαρξή του και τη συνέχειά του μέσα στο οικείο.

Η  έκθεση  φιλοξενεί  έργα που έχουν γίνει στη χρονική περίοδο 1990- 2013 και κινείται σε  δύο διαφορετικές κλίμακες  μεγέθους: τα   μεγάλα ελεύθερα  έργα σε χαρτί  και τα λάδια σε καμβά  και τα έργα μικρότερων διαστάσεων  με ξηρή κιμωλία σε χαρτί. Μετά από μια μακρά περίοδο που είχε ασχοληθεί με  ψηφιακά έργα, το 2003, η Κυριαζή επέστρεψε με τα παστέλ  στη ζωγραφική  που μπορούσε να χειριστεί στο χώρο ενός δωματίου.

Ανάμεσα στα έργα της έκθεσης  έχουν μπει  εμβόλιμα έργα από τη νεανική της ηλικία  που  σηματοδοτούν για τη ζωγράφο το ξεκίνημα της προσωπικής της μυθολογίας.

H Πελαγία Κυριαζή κατάγεται από τη Λέσβο και γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική, με τον Γ. Μόραλη και τον Δ. Κοκκινίδη, και κεραμική στην ΑΣΚΤ. Το 1992 πήγε στη Νέα Υόρκη, με υποτροφία Fulbright, όπου σπούδασε στη School of Visual Arts και συνεργάστηκε με τον Βασίλη Λαμπρινό. Με έναυσμα το καλλιτεχνικό περιβάλλον της Νέας Υόρκης, ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, το σχέδιο και τη χαρακτική, αλλά το έντονο ενδιαφέρον της για τα ψηφιακά μέσα την οδήγησε στη δημιουργία τριών ενοτήτων δουλειάς με τίτλο Κοιμωμένη, 1997, Οριστική Διαμονή, 1999, και Tyranny of Light (2002), όπου χρησιμοποίησε ψηφιακή φωτογραφία, βίντεο, ποίηση και μουσική.
 Χαρακτικά έργα της διακρίθηκαν δυο φορές σε διαγωνισμό του Διεθνούς Κέντρου Χαρακτικής και παρουσιάστηκαν στην έκθεση New Prints 2002 και New Prints 2009 /Winter στο Διεθνές Κέντρο Χαρακτικής στη Νέα Υόρκη και το Σικάγο. Έργα της έχουν επίσης εκτεθεί, στο πλαίσιο της ελληνικής συμμετοχής, στο Kunsthalle Berlin και στην 6η International Biennial of Drawing and Graphic Arts στο Μουσείο του Gyõr στην Ουγγαρία. Επίσης έχει συμμετάσχει στην Διεθνή Έκθεση Art Athina τρεις φορές.
 Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε 9 ατομικές εκθέσεις στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, στην Γκαλερί 3, στην Γκαλερί Ώρα, στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος, και στο A. S. Onassis Cultural Center και το Tenri Cultural Institute στη Νέα Υόρκη, καθώς και στη New York Public Library 96th Str. στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ που διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ με τίτλο VIA:

 Έχει επίσης παρουσιάσει τη δουλειά της σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στη Νέα Υόρκη, όπως στην Kouros Gallery, Rosenberg + Kaufman Fine Art και στο Tenri Cultural Institute, και στην Ελλάδα, στο Σπίτι της Κύπρου, στο Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα Μερκούρη, στο Μουσείο Φρυσίρα και στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης.





Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 10 π.μ.–2 μ.μ.
Τετάρτη & Παρασκευή 6 – 8 μ.μ., Σάββατο 12-2 μ.μ.
Πληροφορίες: 210 5223 101, 210 5223540, 210 3234 267

ΜΕΓΑΡΟ ΕΫΝΑΡΔΟΥ: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ - Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ


Δέκα πέντε μαθητές τιμούν τον δάσκαλό τους

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης διοργανώνει και παρουσιάζει την έκθεση:

  ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ, Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ

την Τρίτη 26 Μαρτίου 2013, στις 8 μ.μ. στο Μέγαρο Εϋνάρδου
Αγίου Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου.

Δέκα πέντε καλλιτέχνες, παλαιοί μαθητές του ζωγράφου Δημοσθένη Κοκκινίδη, από την  Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, δάσκαλοι και οι ίδιοι στις τέσσερις Σχολές Καλών Τεχνών της χώρας, πήραν την πρωτοβουλία να τιμήσουν τον δάσκαλό τους. Το Μορφωτικό Ίδρυμα πραγματοποιεί την ιδέα αυτή με μια ομαδική έκθεση.

Η έκθεση περιλαμβάνει τόσο ζωγραφικά έργα του Δημοσθένη Κοκκινίδη, όσο και ζωγραφικά έργα, κατασκευές και βίντεο-εγκαταστάσεις των καλλιτεχνών που μαθήτευσαν κοντά του στην Α.Σ.Κ.Τ.

 
Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 27 Απριλίου 2013.
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 10.00 π.μ – 2.00 μ.μ.,
Τετάρτη & Παρασκευή 6.00 – 8.00 μ.μ., Σάββατο 12 – 2 μ.μ.
Πληροφορίες τηλ.: 210 3234 267, 210 5223 101

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ

Τίτλος: Δημοσθένης Κοκκινίδης. Ομήρου Οδύσσεια
Κείμενα: Δ.Ν. Μαρωνίτης
Έκδοση: ΜΙΕΤ, Αθήνα 2012
Σελίδες: 227 με 99 έγχρωμες και 1 α/μ εικόνες
ISBN: 978-960-250-553-3
Τιμή με έκπτωση: 36,00€



Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (από 22 Νοεμβρίου 2012 έως 19 Ιανουαρίου 2013). Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ο Δημήτρης Μαρωνίτης πρότεινε στον Δημοσθένη Κοκκινίδη να ζωγραφίσει εικόνες της Οδύσσειας, την οποία τότε μετέφραζε. Το αρχικό σχέδιο ήταν να γίνει μια ειδική πολυτελής έκδοση, σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, που θα συνοδευόταν από χειροποίητες ζωγραφιές. Ο Κοκκινίδης δέχτηκε μετά χαράς την πρόταση και στρώθηκε στη δουλειά. Αλλά ύστερα από δυο μήνες εργασία, αναπάντεχα το εκδοτικό πρόγραμμα ναυάγησε. Ο Κοκκινίδης όμως δεν διέκοψε την προσπάθεια. Στον ελεύθερο χρόνο που εξοικονομούσε, συνέχισε την εικονογράφηση των ραψωδιών της Οδύσσειας. Οι περιπέτειες του Οδυσσέα συγκινούσαν άλλωστε τον ζωγράφο από τα παιδικά του χρόνια. Όπως εξιστορεί στον πρόλογο αυτής της έκδοσης, ένα χειμωνιάτικο βράδυ της δεκαετίας του ’30, έζησε μια αξέχαστη εμπειρία ακούγοντας τον αγαπημένο θείο του Θεόφιλο να αφηγείται με τον αργό ρυθμό του παραμυθιού την περιπλάνηση και τα βάσανα του ομηρικού ήρωα. Από την επίμονη και πολύχρονη ενασχόληση με την εικονογράφηση της Οδύσσειας προέκυψε ένα σύνολο εικόνων, που συγκροτούν ένα ενιαίο έργο, ένα σύνθετο και αρτιωμένο ζωγραφικό κόσμο, όπου η λαχτάρα του νόστου συνυφαίνεται με την άγρια ομορφιά του ταξιδιού. Το έργο αυτό παρουσιάζει η παρούσα έκδοση, η οποία περιλαμβάνει επίσης μια μεστή επιτομή της Οδύσσειας, γραμμένη από τον Δημήτρη Μαρωνίτη.




Ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΔΗΣ γεννήθηκε στον Πειραιά το 1929. Για δύο χρόνια φοίτησε στην τότε Ανωτάτη Εμπορική Σχολή. Από το 1952 μέχρι το 1957 σπουδάζει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ακολουθεί δίμηνη παραμονή του στο Άγιο Όρος (1958), όπου μελετά βυζαντινούς εικονογραφημένους κώδικες. Παίρνει διετή υποτροφία από την ιταλική κυβέρνηση (1958). Από το 1959 μέχρι το 1961 είναι υπεύθυνος του καλλιτεχνικού τμήματος του νεοϊδρυθέντος Εθνικού Οργανισμού Ελληνικής Χειροτεχνίας. Κατά τη δεκαετία του ’60, παράλληλα με τη ζωγραφική ασχολείται με το design για βιοποριστικούς λόγους. Σχεδιάζει αντικείμενα για την εγχώρια και τη διεθνή αγορά. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της «Ομάδας τέχνης α» (1961-67) και της «Ομάδας για την Επικοινωνία και την Εκπαίδευση μέσω της Τέχνης» (1976-81). Το 1975 γίνεται μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.). Το 1976 εκλέγεται καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Διετέλεσε πρύτανης της Α.Σ.Κ.Τ. την περίοδο 1979-82. Από το 1981 έως το 1983 ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου της Αθήνας. Είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης από το 1995 και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας από το 1997. Έχει πραγματοποιήσει 23 ατομικές εκθέσεις, από τις οποίες οι 14 παρουσιάστηκαν στην περιοχή της Αθήνας. 


ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΛΑΓΟΣ. ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ 15ος - 17ος ΑΙΩΝΑΣ

Τίτλος: Το Αιγαίο Πέλαγος. Χαρτογραφία και ιστορία, 15ος - 17ος αιώνας
Συγγραφείς: Δημήτρης Δημητρόπουλος, Στέφανος Κακλαμάνης, Βίκτωρ Θ. Μελάς, Νίκος Μπελαβίλας, Αναστασία Στουραΐτη, Γιώργος Τόλιας
Επιστημονική επιμέλεια: Γιώργος Τόλιας
Έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2010,
Σελίδες: 271 με 115 έγχρωμες και 87 α/μ εικόνες
ISBN: 978-960-250-445-1
Τιμή με έκπτωση: 40,90€ χαρτόδετο, 50,00€ πανόδετο


Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης παλαιών χαρτών του Αιγαίου Πελάγους, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (11 Νοεμβρίου 2010 έως 29 Μαΐου 2011). Το Αρχείο Χαρτογραφίας του Ελληνικού Χώρου ιδρύθηκε το 2002 με τη δωρεά του Βίκτωρος και της Νιόβης Μελά. Η έκθεση παρουσιάζει τις εικόνες του Αιγαίου, όσες αποτυπώθηκαν σε χάρτες και γεωγραφικά έργα κατά τους πρώιμους νεότερους χρόνους. Πρόκειται για μια καθοριστική περίοδο, καθώς από τον ύστερο Μεσαίωνα, στο πλαίσιο της λατινικής κυριαρχίας σε ακτές και νησιά του Αιγαίου, οικοδομείται και σταδιακά παγιώνεται η γεωγραφική έννοια και η χαρτογραφική εικόνα του «Αρχιπελάγους», της λειτουργικής ενότητας των ακτών και των νησιών του Αιγαίου, μιας ενότητας με οικονομικό, γεωγραφικό και εξουσιαστικό χαρακτήρα. Με τη σειρά της, η οθωμανική κατάκτηση επικάθεται στο «Αρχιπέλαγος» των Λατίνων και ολοκληρώνει την πολιτική του ενοποίηση, μετατρέποντάς το σε «οθωμανική λίμνη». Η χρονική περίοδος που καλύπτεται από την έκθεση αρχίζει με την εμφάνιση του Αιγαίου ως ειδικού θέματος στη δυτική χαρτογραφία κατά τον ύστερο Μεσαίωνα και σταματά με την πλήρη ένταξή του στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Σκοπός της έκθεσης είναι να παρουσιάσει τη σχετική με το Αιγαίο χαρτογραφική παραγωγή και να την εντάξει στο ιστορικό της πλαίσιο. Να αναδείξει δηλαδή τους λόγους για τους οποίους σχεδιάστηκαν και κυκλοφόρησαν οι χάρτες του Αιγαίου και να φωτίσει τις ποικίλες ανάγκες – πρακτικές, γνωστικές ή ενημερωτικές – που καλύπτουν οι χάρτες. Κυρίως όμως να ερμηνεύσει τη συγκρότηση και τη λειτουργία της εικόνας του Αιγαίου που πρότειναν οι χαρτογράφοι, και η οποία τελικά εντυπώθηκε στις συνειδήσεις του κοινού. Την εικόνα αυτή την υφαίνουν ποικίλες προσεγγίσεις: οι εμπειρικές χαρτογραφήσεις των εμπορευόμενων ναυτικών, οι λόγιες εξακριβώσεις των κοσμογράφων, οι χαρτογραφικές πρακτικές των μηχανισμών της αποικιακής εξάπλωσης. Οι προσεγγίσεις αυτές λειτουργούν ταυτόχρονα και συμπληρώνουν η μία την άλλη. Μέσα από αυτές αναδύονται τα επάλληλα δίκτυα που ορίζουν την ενότητα του χώρου, καθώς και η σύνθετη αλληλεπίδραση της οικονομίας, της πολιτικής και της ιστορίας στη διαμόρφωση της γεωγραφικής οπτικής. Όπως σημειώνει στον Πρόλογό του ο Βίκτωρ Θ. Μελάς, «από τότε που κατοικήθηκαν τα νησιά του και τα παράλιά του το Αιγαίο ήταν θάλασσα που δεν αποτελούσε εμπόδιο αλλά γέφυρα επικοινωνίας για όσους είχαν εγκατασταθεί στις ακτές του. Και όχι μόνο, όταν υπάρχουν πλέον αποδείξεις ότι από νωρίς το Αιγαίο διαδραμάτιζε το ρόλο του κέντρου μεταξύ τριών ηπείρων». Στο εισαγωγικό σημείωμά του, ο Γιώργος Τόλιας επισκοπεί τη διαδοχή των θαλασσινών κοινοπολιτειών του Αιγαίου μέσα στον ιστορικό χρόνο. Ο Νίκος Μπελαβίλας αναλύει το σύνθετο ζήτημα των εγκαταστάσεων στον χώρο του Αιγαίου από τον ύστερο Μεσαίωνα και μετά, ερμηνεύοντας την ανάπτυξη του οικιστικού δικτύου του Αιγαίου σε συνάρτηση με τα ποικίλα δίκτυα επικοινωνιών, ενώ ο Δημήτρης Δημητρόπουλος φωτίζει τις ιδιότυπες οικονομικές, κοινωνικές και εξουσιαστικές σχέσεις που αναπτύχθηκαν στα νησιά και τις ακτές του Αιγαίου κατά την περίοδο μετάβασης από τη λατινική στην οθωμανική κυριαρχία. Η Αναστασία Στουραΐτη αναλύει τις χρήσεις και τις λειτουργίες της έντυπης βενετικής χαρτογραφίας του Αιγαίου στο πλαίσιο των εξουσιαστικών μηχανισμών της μητρόπολης. Τέλος, ο Στέφανος Κακλαμάνης προχωρά στην αναλυτική τεκμηρίωση της χαρτογραφικής αφήγησης της ναυμαχίας της Παροναξίας (1651), όπως αυτή αποτυπώθηκε στους χάρτες των βενετών αξιωματικών που συμμετείχαν σε αυτήν.

Παλαιότερες αναρτήσεις Αρχική σελίδα