ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

Μια συστηματική διερεύνηση του φαινομένου των λιθόχτιστων κατασκευών, των τεχνικών της πέτρας και των μαστόρων της, σε δυο χωριά της βορειοδυτικής Λέσβου, το Σκαλοχώρι και την Ανεμότια, σε συνάρτηση με τη γενικότερη ιστορική διαδρομή της Λέσβου στα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα του 19ου και του 20ού αιώνα. Ποιοι παράγοντες συνετέλεσαν στη δημιουργία της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας που εν πολλοίς διατηρούν και σημερά η πόλη της Μυτιλήνης και τα χωριά του νησιού; Ποια δίκτυα πολιτών διαμόρφωσαν και συγκρότησαν τη λεσβιακή κοινωνία και την οικιστική της δομή από τα μέσα του 19ου έως τα μέσα του 20ου αιώνα; Με επίκεντρο τα δίκτυα των μαστόρων της πέτρας, τις τεχνικές τους και την αντιπροσωπευτική αποτύπωση δυο χαρακτηριστικών οικισμών, μια διεισδυτική όσο και τεκμηριωμένη μελέτη για ό,τι ονομάζουμε "πολιτισμό της πέτρας στη Λέσβο".

από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Το βιβλίο συνιστά μία απόπειρα διερεύνησης της ελληνο-εβραϊκής ταυτοτικής αναφοράς στο πλαίσιο της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, αφού η μοντέρνα εκδοχή της εβραϊκότητας ξεδιπλώνεται με ορόσημο την νεωτερικότητα. Μέσα από την εκπόνηση μιας επιτόπιας εμπειρικής έρευνας επιδιώκεται η διερεύνηση, αφενός του τρόπου με τον οποίο οι Έλληνες/δες Εβραίοι/ες αυτό-προσδιορίζονται, όσον αφορά την ατομική και συλλογική διάσταση της εθνικής, εθνοτικής και θρησκευτικής τους ταυτότητας, αφετέρου του τρόπου με τον οποίο διακλαδώνονται και συμπλέκονται οι μεταλλαγές και οι μεταμορφώσεις αυτής της ταυτότητας με ορόσημο το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η έρευνα εστιάζει συγκριτικά, στις Ισραηλιτικές Κοινότητες των Αθηνών, της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας και του Βόλου, και επιχειρεί να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα. Πως βλέπουν τον εαυτό τους οι Ελληνες/δες εβραίοι/ες: ως θρησκευτική μειονότητα, ως εθνοτική ομάδα ή απλώς ως κανονικά και πλήρη μέλη της ελληνικής κοινωνίας; Πως αντιλαμβάνονται την ιουδαϊκή τους ταυτότητα: ως θρησκευτική πίστη ή ένταξη, ως τήρηση των ιουδαϊκών τελετουργικών και εθίμων ή ως εθνο-πολιτισμική παράδοση; Ποιες είναι οι επιρροές της μεταβαλλόμενης (εκκοσμικευόμενης) ελληνικής κοινωνίας στην ελληνο-εβραϊκή ταυτότητα; Ποιο ρόλο παίζει το Ισραήλ στην ταυτοτική τους αναφορά; Πως βλέπουν τους μη Εβραίους, Έλληνες συμπολίτες; Με τη χρήση ποιοτικών και ποσοτικών μεθοδολογικών εργαλείων, μέσα από μια συγκριτική προοπτική τριών γενεών από το τραυματικό γεγονός του Ολοκαυτώματος, εξετάζονται οι εκφράσεις και οι συνιστώσες, οι υποδηλώσεις και οι συνισταμένες, οι διαφοροποιήσεις και οι περιδινήσεις του ταυτοτικού αυτό-προσδιορισμού των Ελλήνων/δων εβραίων, στη συνεχώς μεταβαλλόμενη και κατά επίπεδα εκκοσμικευμένη κοινωνική πραγματικότητα.

 Τίποτε δεν τονώνει το ηθικό τόσο, όσο η χαρά της ανακάλυψης. Το κλασικό αυτό βιβλίο -καθολικευμένο για την Επιστήμη, πολλαπλή και απέραντη στις μορφές της, αλλά μία στις αρχές της- θέτει τις ορθολογικές βάσεις και τις συνθήκες της επιστημονικής έρευνας. Έχοντας εκδοθεί σε δέκα γλώσσες, διαμορφώνει, επί έναν αιώνα, γενιές ερευνητών στην Ευρώπη, τις Αμερικές, την Ιαπωνία.

Υπό την ιδιότητα του πανεπιστημιακού δασκάλου, ο Καχάλ αφυπνίζει τα ευγενή κίνητρα για την πρόοδο της γνώσης. Στη θέληση, παρά στο ταλέντο, αποσκοπούν οι παραινέσεις, επειδή αυτή είναι εκπαιδεύσιμη και επειδή κάθε μέγα έργο στην Επιστήμη και στην Τέχνη είναι αποτέλεσμα ενός μεγάλου πάθους στην υπηρεσία μιας μεγάλης ιδέας. Ιδιαίτερα εμπεριστατωμένη, η ελληνική έκδοση παρουσιάζει το κείμενο στην ολότητά του, με τις μαρτυρίες εξεχουσών προσωπικοτήτων της Επιστήμης και των Γραμμάτων.

Με τις "Περιπλανήσεις του Gustav Feldham" ή "Περιπέτειες ενός εθελοντή που κίνησε να πολεμήσει με τον στρατηγό Normann στην Ελλάδα" ένας ακόμη τόμος, ο έκτος κατά σειρά, προστίθεται στη σειρά με μεταφρασμένα στα ελληνικά απομνημονεύματα Φιλελλήνων και φιλελληνικά φυλλάδια από τον ελληνικό αγώνα της ανεξαρτησίας, η οποία εκδίδεται από την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 2021.

Η μετάφραση και η έκδοση του κειμένου, που αποδόθηκε στον Γερμανό Φιλέλληνα Gustav Feldham, όπως επίσης των τόμων 4, 5, 7, 8 και 9 της σειράς, οι οποίοι περιλαμβάνουν διηγήσεις Γερμανών εθελοντών που συμμετείχαν στον ελληνικό αγώνα και Γερμανών Φιλελλήνων που τον υποστήριξαν με υπερασπιστικά κείμενα, χρηματοδοτήθηκε από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών, από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον.

Ευχαριστούμε θερμά, για μια ακόμη φορά, το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών και την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα για την έμπρακτη υποστήριξή τους στη διάσωση και στη διάδοση των γερμανικών φιλελληνικών κειμένων που εντάχθηκαν στη σειρά, τα οποία διαφωτίζουν πτυχές της Ελληνικής Επανάστασης και προβάλλουν το γερμανικό φιλελληνικό κίνημα, που εκδηλώθηκε λίγους μόνο μήνες μετά το ξέσπασμα του ελληνικού αγώνα στις γερμανόφωνες περιοχές της Ευρώπης.

Η μετάφραση του έργου από τα γερμανικά έγινε από τη Μαριάννα Χάλαρη, η οποία προσέγγισε το κείμενο με ευαισθησία και συνέπεια. Για τη γενική επιμέλεια του τόμου και τη σύνταξη των ευρετηρίων του Επιμέτρου ευχαριστούμε την επιμελήτρια της σειράς Δρα Παναγιώτα Παναρίτη. Ευχαριστούμε επίσης τον συνεργάτη του Μουσείου Μάρκο Κουτσουλάφτη για τη σελιδοποίηση του κειμένου.

Από τον Πρόλογο της Έκδοσης

Ο απελευθερωτικός αγώνας των Ελλήνων κατά το έτος 1822. Από το ημερολόγιο του κυρίου Α. v. L., συναγωνιστή του κόμη von Normann, σε διασκευή του Ludwig von Bollmann αποτελεί τον πέμπτο τόμο της σειράς με μεταφρασμένα στα ελληνικά απομνημονεύματα Φιλελλήνων και φιλελληνικά φυλλάδια από τον ελληνικό αγώνα της ανεξαρτησίας, την οποία εκδίδει η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης το 2021.

Η μετάφραση και η έκδοση του κειμένου του Γερμανού Φιλέλληνα Adolph von Lubtow, διασκευασμένου από τον επίσης Γερμανό Ludwig von Bollmann, οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στον ελληνικό αγώνα, χρηματοδοτήθηκε από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών, από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον.

Ευχαριστούμε θερμά το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών και την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα για την υποστήριξη που παρείχαν στη μετάφραση και έκδοση των γερμανικών φιλελληνικών κειμένων της σειράς που εκδίδει η ΙΕΕΕ. Τα κείμενα αυτά αποτελούν έκφανση του Φιλελληνισμού που εκδηλώθηκε στις γερμανόφωνες περιοχές της Ευρώπης, όπου φιλελληνικοί σύλλογοι υπέρ των αγωνιζόμενων Ελλήνων συστάθηκαν μόλις μερικούς μήνες μετά το ξέσπασμα του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα.

Η μετάφραση του έργου από τα γερμανικά έγινε από τη Μαριάννα Χάλαρη, η οποία προσέγγισε το κείμενο με συνέπεια και ευαισθησία. Για τη γενική επιμέλεια του τόμου και τη σύνταξη των ευρετηρίων του Επιμέτρου ευχαριστούμε την επιμελήτρια της σειράς Δρα Παναγιώτα Παναρίτη, ενώ για τη σελιδοποίηση του κείμενου τον συνεργάτη του Μουσείου Μάρκο Κουτσουλάφτη.

Από τον Πρόλογο της Έκδοσης

Ο τέταρτος τόμος της σειράς με απομνημονεύματα Φιλελλήνων και φιλελληνικά κείμενα, που εκδίδει η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με αφορμή τον εορτασμό των διακοσίων χρόνων από την έναρξη του ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας το 2021, περιλαμβάνει το κείμενο του Johann Wilhelm August Streit "Η Κωνσταντινούπολη κατά το έτος 1821". Πρόκειται για τη διήγηση ενός Γερμανού, αυτόπτη μάρτυρα των σφαγών που συντελέστηκαν εις βάρος των χριστιανικών πληθυσμών στην Κωνσταντινούπολη μόλις έγινε γνωστή η εξέγερση των Ελλήνων κατά της οθωμανικής κυριαρχίας.

Η μετάφραση στα ελληνικά και η έκδοση του κειμένου, όπως επίσης των τόμων 5-9 που ακολουθούν και που περιλαμβάνουν αναμνήσεις Γερμανών Φιλελλήνων από τη συμμετοχή τους στην Ελληνική Επανάσταση και γερμανικά φιλελληνικά φυλλάδια υπέρμαχα του ελληνικού αγώνα, χρηματοδοτήθηκε από το γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον.

Από τη θέση αυτή εκφράζουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στο γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών για την αγαστή συνεργασία και την έμπρακτη συμβολή στη μετάφραση και έκδοση των γερμανικών φιλελληνικών κειμένων της σειράς. Τα κείμενα αυτά διαφωτίζουν πτυχές της ιστορίας του ελληνικού αγώνα της ανεξαρτησίας και παράλληλα προβάλλουν τις στενές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, όπως διαμορφώθηκαν ήδη από την εποχή της εθνεγερσίας των Ελλήνων.

Η μετάφραση του κειμένου του Johann Wilhelm August Streit στα ελληνικά έγινε από τη Μαριάννα Χάλαρη με συνέπεια και ευαισθησία. Ευχαριστούμε επίσης την επιμελήτρια της σειράς Δρα Παναγιώτα Παναρίτη για τη γενική επιμέλεια του τόμου, καθώς και τον συνεργάτη του Μουσείου Μάρκο Κουτσουλάφτη για τη σελιδοποίηση του κειμένου.

Από τον πρόλογο της έκδοσης

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς και το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών παρουσιάζουν τον συλλογικό τόμο «Ελιά και λάδι στην ανατολική Μεσόγειο. Από την αρχαιότητα στην προβιομηχανική εποχή», τον οποίο επιμελήθηκαν οι Ηλίας Αναγνωστάκης και Ευαγγελία Μπαλτά, διευθυντές ερευνών στο ΙΙΕ.

Το έργο επικεντρώνεται στη μελέτη και παρουσίαση της ελαιοκαλλιέργειας και σε θέματα παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας ελαιολάδου στην ανατολική Μεσόγειο. Ο γεωγραφικός αυτός χώρος, εκτός από τα περίπου όμοια κλιματικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά του, καθορίστηκε από κυριαρχίες που επέβαλαν ορισμένες παραγωγικές και εμπορικές πρακτικές στην ελιά και στα προϊόντα της. Συνεπώς ένα πλήθος περιοχών στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου φέρει πολιτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που προσφέρονται ιδανικά για έρευνα και μελέτη της ελαιοκομικής ιστορίας του χώρου. Ο τόμος διαρθρώνεται σε χρονολογική και μερικώς γεωγραφική ακολουθία και αποτελείται από δύο διακριτά μέρη (Α΄ μέρος: Αρχαιότητα – Βυζάντιο και Β΄ μέρος: Βενετοκρατία – Οθωμανικοί χρόνοι – Νέοι Χρόνοι) με υπευθύνους αντίστοιχα τους επιμελητές του τόμου Η. Αναγνωστάκη και Ε. Μπαλτά. Στις μελέτες διαπιστώνονται ομοιότητες και κοινότητα στοιχείων σε ό,τι αφορά αλλαγές και τομές στην ελαιοκομία γεγονός που καθιστά τις συμβολές του τόμου ένα συνεχές αλληλοσυμπληρούμενο ανάγνωσμα για την κατανόηση της ιστορίας της ελιάς και του λαδιού στη μεγάλη διάρκεια.

Συγγραφείς:
Ayşe Nükhet Adıyeke, Nuri Adıyeke, Ηλίας Αναγνωστάκης, Zeki Arıkan, Δέσποινα Ερ. Βλάσση, Patrick Boulanger, Jean-Pierre Brun, Χαράλαμπος Γάσπαρης, Mehmet Genç, Μαρία Γερολυμάτου, Αναστασία Γ. Γιαγκάκη, Στέλλα Δεμέστιχα, Δημήτρης Δημητρίου, Ελευθερία Ζέη, Εύη Μαργαρίτη, †Γεώργιος Μητροφάνης, Ευαγγελία Μπαλτά, Ντούσκα Ούρεμ-Κώτσου, Νίκος Ε. Καραπιδάκης, Γιώργος Κουτζακιώτης, Ειρήνη Κωνσταντίνου, Αγγελική Πανοπούλου, Μάνος Περάκης, Αντώνης Πλυτάς, Ναταλία Πούλου-Παπαδημητρίου, Έφη Ράγια, Gülden Sarıyıldız, †Ευρυδίκη Σιφναίου, Fikret Yilmaz, Rafael Frankel, Σοφοκλής Χατζησάββας.

«...Τα αποτελέσματα του προγράμματος της Σμυρναϊκής Βιβλιογραφίας παραδίδονται στην επιστημονική κοινότητα και στο ενδιαφερόμενο λόγιο κοινό με την ανά χείρας έκδοση και τον συμπαγή δίσκο της βιβλιογραφικής αναγραφής που την συνοδεύει. Στην εκπόνηση του προγράμματος αυτού το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών συνεργάστηκε με τα έμπειρα στελέχη του Βιβλιολογικού Εργαστηρίου "Φίλιππος Ηλιού" (Μουσείο Μπενάκη - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος). Τα πορίσματα της μελέτης των διακυμάνσεων της βιβλιοπαραγωγής και της έντυπης αποτύπωσης της παιδείας στην Ιωνική μητρόπολη παρουσιάζει στον παρόντα τόμο η παλαιά ερευνήτρια του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών Ιωάννα Πετροπούλου, η οποία εργάστηκε με αφοσίωση, εγκυρότητα και ακάματο ζήλο για να αποδώσει αυτό το σημαντικό έργο...».
 

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

Η νέα μας έκδοση θα συνοδεύσει τον επισκέπτη του αρχαιολογικού χώρου και του μουσείου των Μυκηνών, προβάλλοντας τον μυκηναϊκό κόσμο ως σύνολο. Μέσα από περιεκτικά κείμενα, έγχρωμες εικόνες και πρωτότυπες φωτογραφικές συνθέσεις, αναδεικνύονται τα επιβλητικά τείχη και κτίσματα της ακρόπολης των Μυκηνών, οι τάφοι των Μυκηναίων ηγεμόνων και μαζί τους τα εκθέματα του μουσείου, που συνθέτουν ποικίλες εκφράσεις της ζωής και του θανάτου στον μυκηναϊκό κόσμο, από τις τοιχογραφίες, τα αγγεία και τα ειδώλια έως τα όπλα και τα πολύτιμα κομψοτεχνήματα σε χρυσό και ελεφαντόδοντο, καθώς και τα τεκμήρια της γραφής και της οικονομίας. Επιπλέον, προσφέρεται μια διαχρονική επισκόπηση των Μυκηνών, πέρα από την εποχή της προϊστορίας, φτάνοντας μέχρι την ιστορία της έρευνας και των ανασκαφών στον χώρο.

Η παρουσίαση των ευρημάτων ακολουθεί την οργάνωση της έκθεσης του Μουσείου. Παράλληλα όμως δίνεται η ευκαιρία στον αναγνώστη να αποκτήσει μια συνολική εικόνα των επιτευγμάτων του μυκηναϊκού πολιτισμού, όχι μόνο όσων προβάλλονται στην έκθεση, αλλά και εκείνων που εκφράζουν παραστατικά τον πλούτο και τη λαμπρότητά του.

Ο αναγνώστης θα ακολουθήσει έτσι μια εντυπωσιακή διαδρομή, που τον οδηγεί μακρύτερα από τη χαρά της γνώσης, στην ευτυχία που προκαλεί το συναπάντημα με το ωραίο.

(Παρουσίαση βιβλίου)

Τα πρώτα σκάφη που κατασκεύασαν οι νησιώτες ήταν ολκάδες (μεγάλες βάρκες) με κουπιά και ένα υποτυπώδες μικρό τριγωνικό πανί, για να εκμεταλλεύονται το άνεμο αλλά και να κινούνται στη νηνεμία. Σύντομα όμως αυτά αντικαταστάθηκαν από μικρά τρεχαντήρια και καλοτάξιδα καΐκια. Αργότερα, κατασκευάστηκαν όλο και μεγαλύτερα καράβια, γνωστά ως σακολέβες, λατινάδικα και σαχτούρια. Αυτά όλα χρησιμοποιήθηκαν έως το τέλος του 1700...».

«Από αρκετά ενωρίς οι νησιώτες ήταν φυσικό να στραφούν προς τη θάλασσα και το εμπόριο. Αλλά με ποιες γνώσεις και με ποια μάθηση κατόρθωσαν να προκόψουν τόσο σύντομα, όχι μόνο στη ναυτική τέχνη αλλά και στη ναυπήγηση πλοίων, είναι άξιο προσοχής. Ούτε σχολεία αξιόλογα υπήρχαν τότε στα νησιά, ούτε επιστήμονες ικανοί να διδάξουν, θεωρητικά τουλάχιστον, τη ναυτική τέχνη και την κατασκευή κατάλληλων πλοίων.

(από το βιβλίο)