ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΜΙΕΤ- ΑΜΕΡΙΚΗΣ 13

 Στο νέο τεύχος #145-146 των Σύγχρονων Θεμάτων που κυκλοφορεί, στη στήλη «Έπεα πτερόεντα» ο Δημήτρης Χριστόπουλος και η Δήμητρα Μαρέτα γράφουν για την ψήφο των Ελλήνων εκτός επικράτειας, η Κλειώ Παπαπαντολέων για την κατάργηση του αδικήματος της βλασφημίας, ο Παναγιώτης Κουστένης και ο Γιάννης Καραγιάννης αποτιμούν τις πρόσφατες διπλές εκλογές του 2019, και ο Βασίλης Κερασιώτης αναλύει το χρονικό της υπόθεσης της «Μανωλάδας».

Στα «Άρθρα-Μελέτες», η Ζηνοβία Λιαλιούτη προσεγγίζει τον «άλλο αντικομμουνισμό» μέσα από το Congress for Cultural Freedom, η Στεριανή Τσιντζιλώνη γράφει για το Φεστιβάλ Αθηνών και τον Ψυχρό Πόλεμο, ο Θάνος Λίποβατς ασχολείται με την κρίση στην ύστερη νεωτερικότητα, ο Ευθύμιος Παπαταξιάρχης σχολιάζει την αθηναϊκή documenta 14.Επίσης, ο Σάββας Τσιλένης κρατά μερικές σημειώσεις για την ελληνική κοινότητα του Καρς, ο Μουράτ Ισσί γράφει για την κουρδική ιστοριογραφία, ο Κώστας Πίκουλος μελετά τις επιτύμβιες στήλες στο Ορτάκιοϊ της Κωνσταντινούπολης, η Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη εξετάζει έναν σύλλογο οικιστών στην Αγία Άννα Ρέντη, και η Αθηνά Πεγκλίδου προσεγγίζει την ίαση ως ζήτημα τεχνικής, πίστης ή συμβολισμού.

Επίσης, στο τεύχος αυτό φιλοξενείται το βιβλιογραφικό δοκίμιο του Σταύρου Ζουμπουλάκη για τη «δίκοπη ουτοπία» στο βιβλίο της Βασιλικής Πέτσα Το δέντρο της υπακοής.

Στις «Βιβλιοκρισίες», ο Γρηγόρης Μολύβας γράφει για το βιβλίο του Michael J. Sandel, Τι δεν μπορεί να αγοράσει το χρήμα, ο Γεράσιμος Κουζέλης για το βιβλίο του Κωνσταντίνου Καβουλάκου Ιστορία και πράξη: Η φιλοσοφία της πράξης του Γκέοργκ Λούκατς, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής για τη μελέτη του Αλέξανδρου Κεσσόπουλου Η αυτοκτονία του Δήμου: Πολιτική κρίση και συνταγματικός λόγος στη Βαϊμάρη, η Βίκυ Ιακώβου για το βιβλίο της Τζίνας Πολίτη Το μυθιστόρημα και οι προϋποθέσεις του: Αλλαγές στην εννοιολογική δομή των μυθιστορημάτων του 18ου και του 19ου αιώνα, η Βενετία Καντσά για τη μελέτη της Δήμητρας Βασιλειάδου Στον τροπικό της γραφής: Οικογενειακοί δεσμοί & συναισθήματα στην Αστική Ελλάδα 1850-1930, η Αθηνά Αθανασίου για το βιβλίο του Δημήτρη Παπανικολάου Κάτι τρέχει με την οικογένεια: Έθνος, πόθος και συγγένεια την εποχή της κρίσης, ο Γρηγόρης Πασχαλίδης για το βιβλίο του Άρι Γεωργίου Η αρχιτεκτονική του εαυτού: Αργώ, αλλά μαθαίνω, η Αντιγόνη Σαμέλα για τη μελέτη της Πολύμνιας Αθανασιάδη Η άνοδος της μονοδοξίας στην ύστερη αρχαιότητα, και ο Μιχαήλ Ζ. Κοπιδάκης για το βιβλίο του Αρισταίνετου Ἐρωτικαὶ Ἐπιστολαί. Τέλος, η Έλλη Δρούλια παρουσιάζει βιβλία και άλλα που λάβαμε.

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος.

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και τις κακουχίες που αντιμετώπισε για έναν χρόνο σε διάφορα μέρη της μητέρας Ελλάδας, το μεγαλύτερο μέρος των Αρτακηνών προσφύγων από την Κύζικο της Μικράς Ασίας εγκαταστάθηκε, τον Σεπτέμβριο του 1923, σε παραλιακή περιοχή, κοντά στη Χαλκίδα, ιδρύοντας την Νέα Αρτάκη. Στην πόλη αυτή, την Κυριακή του Πάσχα του έτους 1951, οκτώ μικρά κορίτσια έγιναν μάρτυρες του μεγάλου θαύματος της φανερώσεως της Παναγίας. Μέσα σε λίγα χρόνια στον τόπο της Παναγιοφάνειας οικοδομήθηκε περικαλλής Ι. Ναός, Πνευματικό Κέντρο και άλλα προσκτίσματα, που αποτελούν σήμερα το Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Φανερωμένης Νέας Αρτάκης.

Το βιβλίο κινείται σε δύο παράλληλα και συμπληρωματικά επίπεδα: Το πρώτο, λειτουργώντας ως ιστορικό πλαίσιο, σκιαγραφεί τη ζωή των Αρτακηνών μέχρι και τις πρώτες, δύσκολες, δεκαετίες μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, δίνοντας έμφαση στην προσφυγιά και στην ίδρυση της Νέας Αρτάκης. Το δεύτερο, με χρονική αφετηρία την ημέρα της Παναγιοφάνειας, ταξιδεύει τον αναγνώστη μέχρι το σήμερα, με πληθώρα πληροφοριών για την ανέγερση, τα ιερά κειμήλια, τις θρησκευτικές πανηγύρεις, τους ευεργέτες και τους κοπιώντες υπέρ του Ιερού Προσκυνήματος. Με τον συνδυασμό των δύο αυτών επιπέδων αναφοράς, ο συγγραφέας φιλοδοξεί να προσφέρει ένα βιβλίο, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμεύσει και ως εγχειρίδιο τοπικής ιστορίας.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Αρχειοτάξιο 21 1989: το τέλος του «σύντομου» 20ού αιώνα
Συλλογικό

Εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα 2019, σ.180
ISSN: 1108-4553
Τιμή: 13.00€
Τιμή ΜΙΕΤ: 11,70€






Το 1989 αποτελεί έτος ορόσημο για την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και το τέλος του διπολικού ψυχροπολεμικού κόσμου, όπως είχε διαμορφωθεί από την επαύριο της λήξης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το αφιέρωμα του Αρχειοταξίου δεν επιχειρεί να προσφέρει μια συνολική εικόνα για το παγκόσμιο, το ευρωπαϊκό ή το ελληνικό 1989, αλλά να θέσει ερωτήματα, φιλοξενώντας διαφορετικές μεταξύ τους θεματικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις για τις εξελίξεις στα Βαλκάνια πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το 1989 και τις πολλαπλές συνέπειές τους, τους μετασχηματισμούς και τις προσλήψεις της εργασίας στη Βουλγαρία, την επίδραση της πτώσης του «υπαρκτού σοσιαλισμού» στην ελληνική Αριστερά, τις διαδρομές των κομμουνιστικών κομμάτων της δυτικής Ευρώπης στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών του 20ού αιώνα, τη μνήμη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, την κρίση των ιστορικών σπουδών στη μετασοβιετική Ρωσία.

Σε σύνδεση με τα παραπάνω, ένα δεύτερο μικρό αφιέρωμα περιλαμβάνει τα κείμενα των παρεμβάσεων που έγιναν στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Τι απέμεινε από τους φακέλους;», με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Βαγγέλη Καραμανωλάκη, Ανεπιθύμητο παρελθόν. Οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στον 20ό αιώνα και η καταστροφή τους (Θεμέλιο, 2019). Παρεμβάσεις ανθρώπων που ξανασκέφτονται σήμερα την ιστορία των φακέλων, έχοντας υπάρξει οι ίδιοι ή ο στενός οικογενειακός τους κύκλος θύματα των μηχανισμών ελέγχου και καταστολής του μετεμφυλιακού κράτους και της Δικτατορίας.

Στις γνώριμες στήλες του περιοδικού «Προσεγγίσεις», «Αρχειολογήματα» και «Μνήμες» αντίστοιχα, φιλοξενούνται η μελέτη για την παράνομη παρουσία του ΚΚΕ στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1950, το ημερολόγιο του νεαρού εφεδροελασίτη Γιάννη Λεοντίδη από τις τελευταίες μέρες των Δεκεμβριανών και την υποχώρηση του ΕΛΑΣ προς τη Στερεά Ελλάδα, καθώς και βιώματα από μια οικογενειακή ιστορία, άρρηκτα συνδεδεμένη με το μπλόκο της Συναγωγής Μπεθ Σαλώμ στην Αθήνα, στις 24 Μαρτίου 1944 και μια Αναφορά στον Θόδωρο Μαλικιώση.

Στο νέο τεύχος γράφουν οι: Μπέλλα Ααρών, Μάνος Αυγερίδης, Σωτήρης Βαλντέν, Άντα Διάλλα, Κωνσταντίνος Ζαγάρας, Σπύρος Κακουριώτης, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Κωστής Καρπόζηλος, Ελένη Καρρά, Δήμητρα Κόφτη, Μίλτος Κύρκος, Αναστασία Λαμπρία, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, Ηλίας Νικολακόπουλος, Δημήτρης Πλουμπίδης, Ριχάρδος Σωμερίτης, Μάγδα Φυτιλή.

 Μια δημόσια συζήτηση για την πίστη προκαλεί αμηχανία: είτε γιατί η πίστη θεωρείται σήμερα απαραβίαστα προσωπική υπόθεση, για την οποία είναι ανοίκειο να μιλάει κανείς δημόσια, είτε γιατί, αντίθετα από άλλες χριστιανικές ιδέες (όπως η αγάπη, η ελπίδα, η συγχώρηση), η πίστη δεν μεταφράζεται σε άλλη γλώσσα, ηθική ή πολιτική, αλλά διεκδικεί και κρατάει τον θεολογικό χαρακτήρα της. Η σημερινή ευρωπαϊκή πραγματικότητα ωστόσο, όπου η πίστη έχει καταστεί εκ νέου προσωπική επιλογή και απόφαση, και όχι αυτονόητο κοινωνικό δεδομένο, προσφέρεται κατεξοχήν για να αναρωτηθούμε τι ακριβώς είναι η πίστη και σε τι διακρίνεται από κάθε άλλη πεποίθηση. Όπως και σε όλα τα προηγούμενα συνέδρια του Άρτου Ζωής, η προσέγγισή μας δεν είναι ακαδημαϊκή. Δεν αντιμετωπίζουμε την πίστη ως ένα ζήτημα ιστορικού ενδιαφέροντος, αλλά ως ανοιχτό ακόμη ερώτημα, που μπορεί πάντως να αποτελεί αντικείμενο της σκέψης (και όχι απλώς μια υπόθεση του βιώματος): Ποια είναι η σχέση πίστης και Λόγου, πίστης και βούλησης, πίστης και συναισθήματος; Ποιο είναι το μερίδιο του ανθρώπου στο εγχείρημα της πίστης και ποιο του Θεού; Ποια είναι η σχέση της πίστης με τις άλλες χριστιανικές αρετές και πρωτίστως με την αγάπη; Υπάρχει μια ηθική και πολιτική της πίστης;

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η έκδοση συνοδεύει την έκθεση «Από το κτήριο στην κοινότητα: ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος και το Bauhaus», η οποία συνδιοργανώθηκε από το Μουσείο Μπενάκη και το Goethe-Institut Athen και φιλοξενήθηκε στο Ωδείο Αθηνών, από τις 10 Οκτωβρίου μέχρι τις 7 Νοεμβρίου 2019. Περιλαμβάνονται κατατοπιστικά εισαγωγικά κείμενα του επιμελητή της έκθεσης και της έκδοσης Λουκά Μπαρτατίλα, δύο κείμενα του Δεσποτόπουλου για το Bauhaus και τον Walter Gropius και μία συνέντευξή του στον Αντώνη Αντωνιάδη για τη σχέση του με τον Gropius, του οποίου υπήρξε μαθητής και φίλος.

Κείμενα:Βασίλης Βρεττός, Γιώργης Μαγγίνης, Κώστας Συνολάκης, Ίρις Κρητικού